Çeşmeci, Hacı Şükrü

Kişi Aşçı

(1855 - 1949)

Maddeye katkıda bulunan yazarlar:
Yazar: Gülçin ALGAN ÖZKÖK (2019) (Madde metni için tıklayınız)
Yazar: Selman BAYRAKCI (2019) (Madde metni için tıklayınız)
1 / 2

Hacı Şükrü, 1855-1949 yılları arasında Konya’da yaşadı. 1907 yılında Konya Bedesten’de kendi işyerini kurarak fırın kebabı ve poğaça satmaya başladı. İşinde özveri ile çalışarak kaliteden ödün vermedi. Hacı Şükrü dükkânını her zaman açmadı, yılın sekiz ayında açık olan dükkânı geriye kalan dört ayda kapalı tuttu. Bunun nedeni ise, o aylarda doğan kuzuların büyüme ayları olduğundan kuzuların büyümesini beklerdi ve dükkânını tam dört ay ısrarlara rağmen hiç açmazdı. Paylaşmayı seven biri olan Hacı Şükrü, son derece lezzetli olan fırın kebabının tarifini de gizlemedi ve çerçeve ile işletme duvarına astı. Fırın kebabı, Konya’nın en eski yemeklerinden biridir. Bu yemeğin geçmişi Selçuklulara dayanmaktadır. Fırın Kebabı Konya yöresindeki merinos cinsi kuzulardan yapılmaktadır. Hazırlanırken kebabın en lezzetli yeri olan orta yağlı kaburga kısmı ile ak çeyrek denilen ön kol kullanılır. Taş fırında meşe odunuyla büyük, bakır leğenlerde kendi yağı ve suyu ile yavaş yavaş ilik gibi olana kadar pişer. Pişirme süresi yaklaşık beş-yedi saat sürer. Üç kg etten bir kg kebap elde edilir. Kebap yemenin de usulü vardır. Kebap yerken asla çatal, bıçak kullanılmaz, kebabın lezzeti kaçar bundan ötürü el ilen yenir”.

1949 yılında Hacı Şükrü Çeşmeci’nin vefatının ardından yerine, yeğeni ve aynı zamanda damadı da olan Hacı Ali Şengönül dükkânın başına geçerek işletmeyi devraldı. Hacı Ali Şengönül 2001 yılına kadar 53 yıl boyunca Hacı Şükrü’den kalan bu kebapçıyı işletti. Hacı Ali Şengönül, 16.06.2001 tarihinde vefat etti. Üçüncü kuşak olan büyük oğlu Hacı Şükrü Şengönül işletmeyi devraldı. Üçüncü kuşak Hacı Şükrü Şengönül’ün rahatsızlığı nedeniyle oğulları olan dördüncü kuşak Ali Şengönül ve Ayhan Şengönül halen bu işyerinin devamını sağlamaya çalışmaktadır. Meram semtinde bulunan Hacı Şükrü Fırın Kebap Evi, Hacı Şükrü Fırın Kebap Evi’nin ikinci şubesidir. Üçüncü şubesinin açılması için çalışmalar sürmektedir. Ailenin öyküsü üçüncü kuşak Hacı Şükrü Şengönül tarafından 1993 yılında kaleme alınmış olup, oğulları dördüncü kuşak Ali Şengönül ve Ayhan Şengönül tarafından eklemeler yapılarak işletmelerin duvarlarında asılı durmaktadır.

Referanslar

Erkara, O. (2010). 100 Tarihi Lokanta. İstanbul: Cinius Yayınları; Şengönül, Ali. 03.04.2019 tarihli görüşme. (Görüşen G. Algan Özkök); Şengönül, Ayhan. 03.04.2019 tarihli görüşme. (Görüşen G. Algan Özkök); Şengönül, Şükrü. 03.04.2019 tarihli görüşme. (Görüşen G. Algan Özkök).

Ayrıntılı bilgi için bakınız

Erkara, O. (2010). 100 Tarihi Lokanta. İstanbul: Cinius Yayınları.

2 / 2

Konya’nın yerel lezzeti Fırın Kebabı’nın öncülerinden birisi olan nam-ı diğer Hacı Şükrü, 1885 yılında Konya’da doğdu. Yemek yapmayı bir hobi gibi gören Hacı Şükrü, 1907 yılında Konya’nın bedesten çarşısında küçük bir lokanta açarak lezzeti günümüze kadar uzanan bir serüvene öncülük etti. Lokantanın kuruluş yıllarında yalnızca poğaça yapılmaktaydı. Poğaçanın yetersiz olduğunu düşünen Hacı Şükrü, yol arkadaşı Arif Usta ile birlikte Selçuklu ve Mevlevi sofrasının yemeklerini araştırarak fırın kebabını yapmaya başladılar. Kuzunun ön kol ve gerdanını kullanan Hacı Şükrü, fırın kebabını bakır kazanlarda ve taş fırında yaparak Konya halkına bu lezzeti sevdirmeyi başardı. Yanında ustaları yetiştiren Hacı Şükrü, Konya’nın yerel lezzetine önemli oranda katkı sağladı. Lokantanın kuruluş yıllarında turizme hizmet etme amacı olmasa da yıllar geçtikçe turistlerin de ilgisini çekmeye başladı. Hacı Şükrü’nün kurmuş olduğu lokanta, Hacı Şükrü Fırın Kebabı ismi ile halen hizmetine devam etmektedir. Tarihi eser koleksiyonu yapmayı da seven Hacı Şükrü, yaşamı boyunca pek çok tarihi eseri muhafaza etti. Biriktirdiği bu tarihi eserler, yıllar sonra torunu Şükrü Şengül tarafından daha iyi korunması amacı ile Bölge Yazma Eserler Kütüphanesi’ne bağışlanmıştır. 1949 yılında vefat eden Hacı Şükrü, meslek hayatı boyunca Fırın Kebabını hem Konya halkına hem de Konya’yı ziyaret eden misafirlere sundu.

Referanslar

Şengönül, A. ile 16. 05. 2019 tarihli görüşme. (Görüşme Yapan. S. Bayrakcı).