Cambazlı Kilisesi
Doğal ve Kültürel Miras Kilise
Mersin’in Silifke ilçesinin 29 kilometre doğusunda, Cambazlı Köyü sınırlarında yer almaktadır. Cambazlı Köyü, Uzuncaburç (Diocaesarea), Ura (Olba) ile Kızkalesi’ne (Corycus) uzanan antik yolla bağlantılı olarak Helenistik, Roma ve Bizans dönemlerinde önemli bir yerleşim merkezi olmuştur. Cambazlı Kilisesi yakınında kaya mezarları, mabet tipi anıt mezarlar ve lahitler bölgenin görülmeye değer tarihi kalıntılarıdır.
Bizans döneminde, V. yüzyılın ikinci yarısından sonra inşa edildiği tahmin edilen Cambazlı Kilisesi benzerleri arasında örtü seviyesine kadar ayakta kalabilen iyi durumdaki Erken Hristiyanlık dönemi örneklerinden biridir. Oldukça üstün bir taş işçiliğine sahip olan kilisenin temenos duvarları halen görülebiliyor. Avluda bir sarnıç bulunuyor. 20x13 metre ölçülerinde doğu-batı doğrultusunda uzanan bazilikal planlı kilise altışarlı iki sütun dizisiyle üç nefe bölünmektedir. İbadet yeri, doğuya doğru yarım kubbeli bir apsis ve apsisin iki yanında eşit plan ve ölçüde olmayan hücrelerle (pastophoria), batıya doğru ise bir narteks ile genişletilmiş. Kilisenin apsis ve yan odaları doğuda düz bir duvarla sonlanmaktadır. Narteksten üç kapı ile naosa geçilmektedir. Yıkılan kuzey nefin in-situ durumda bulunan sütun kaideleri korumaktadır. Güney nef zemin kat ve galeri sütunları ile sütunları birbirine bağlayan kemerler sağlam bir şekilde günümüze gelebilmiştir. Galeri katı boydan boya bir kornişle belirlenmiştir. Naos duvarlarında çatıya ait izlerden iki yöne eğimli bir üst örtüye sahip olduğu düşünülmektedir. Büyük oranda yıkılan batı cephesinin güney bölümünde lentolu bir açıklık bulunmaktadır. Narteks ile naosu ayıran duvarın batı cephesinde lentolu üç kapı ile üstte pencereler yer almaktadır. Ortadaki daha geniş ve yüksek kapının lento ve sövelerinin nartekse bakan yüzü boncuk dizilerinden oluşan bordürler ve kabartma motifle bezelidir. Güney cephesinde altta kareye yakın dikdörtgen pencereler ile saçak kornişine yakın seviyede ikili pencere dizileri bulunmaktadır. Kilisenin doğu apsis cephesinde kısmen yıkılan kemerli ikiz pencere açıklığı ile yan hücrelerin pencereleri vardır. Bölgede etkili olan şiddetli yağmurlardan korunmak için kuzey cephesi sağırdır.
Silifke Kaymakamlığı’nca, Cambazlı Kilisesi’nde 2018 yılında başlatılan restorasyon çalışmaları Emar İnşaat Dekorasyon Restorasyon Tic. Ltd. Şti. tarafından tamamlanmıştır. Çalışmaları devam eden Uzuncaburç – Olba Antik Kentleri ve Çevresi Turizm Projesi kapsamında kısa, orta ve uzun vadeli projeler ile Uzuncaburç-Olba bölgesiyle Silifke sahili arasında Cambazlı Kilisesi’ni de barındıran kültür turizmi odaklı bir gezi güzergâhı belirlenmiştir.
Referanslar
Eyice, S. (1976/1977). Silifke Çevresinde İncelemeler: Kanlıdivan Basilikaları, Anadolu Araştırmaları, 4-5: 411-475; Eyice, S. (1976). Tarihi zenginlikleri ile Silifke Yöresi, İlgi (Shell) Dergisi, 24: 6-11; Keil, J. ve Wilhelm, A. (1931) Denkmaler aus dem Rauhen Kilikien. İngiltere: Manchester University Press; Saygın, M. (2007). Kent Stratejisi: Silifke. Konya: Eğitim Yayınevi; Τάντσης, A. A. (2008). Το υπερώα στη βυζαντινή ναοδομία, Φιλοσοφική Σχολή, Τμήμα Ιστορίας και Αρχαιολογίας (). Selanik: Aristoteles Üniversitesi Felsefe Fakültesi Tarih ve Arkeoloji Bölümü.