BP Kervansaray Kızkalesi Mokamp Tesisi

Kamp-Kamping İşletmesi Mokamp

(Kızkalesi, Mersin, 1966 - )

Silifke’ye 25 kilometre, Mersin’e 60 kilometre uzaklıkta bugünkü Kızkalesi beldesi sınırları içerisinde bulunan antik Korykos (Karakalesi) kenti kalıntıları yakınında kuruldu. Silifke-Mersin karayolu üzerinde BP akaryakıt istasyonu ile beraber tasarlandı. Gelen misafirlere çadır, karavan ve motel ile farklı konaklama imkânları sunan tesisin yerleşim alanı, yaklaşık 60 dönümlük bir alana yayılmaktadır. Karayoluyla seyahat yapan yolcuların da ihtiyaçlarını karşılamak üzere akaryakıt istasyonu ile ilişkili olarak market, PTT, lokanta ve bakım atölyesi tasarlandı. İstasyonun doğusunda Mokamp tesisinin girişi ve danışma yer almaktadır. Tesisin kuzeyinde, karayoluna yakın şekilde iki katlı motel kütleleri konumlandırıldı. Güneyde ise deniz kıyısı boyunca kamp alanları, plaj ve tesisleri yer alıyor. Çadır ve karavanla gelenler için çadır alanı ve karavan park yeri hizmetlerinin yanı sıra kampçılar için mutfak, duş, WC, çamaşırhane, ütü ve market birimlerini içeren servis birimleri bulunmaktadır. Bölgenin kayalık sahil şeridi ve dalgalı deniz yapısını misafirler için daha güvenli hâle getirmek üzere kıyı şeridinde betonarme kıyı duvarları ve iskeleler ile küçük koylar oluşturuldu. Bunlardan birinde ise suni kumsal ile deniz içinde sığ bir doğal havuz elde edilmiş ve çocuklar için korunaklı bir yer haline getirildi. Benzer şekilde kayalık kıyıda beton tabliyeler ile güneşlenme platformları oluşturuldu. Güneşlenme alanları ile ilişkili kapalı çardak birimleri ve beach cafe yer almaktadır. Kızkalesi BP Mokamp, bölgeye adını veren Kızkalesi’nin (Ada Kale) karşısında konumlandı. Yakın çevredeki antik kentleri ve koyları gezmek isteyenler için Kızkalesi beldesinden gelen günübirlik tekne turlarına yönelik yanaşma platformları ve rıhtım yapıldı. Kampta kalan tekne sahipleri de düşünülmüş; kamp alanının doğusunda bir kayıkhane oluşturuldu. Tesisin en doğusunda ise yaz gecelerinde hizmete giren disko yer almaktadır.

Tesisin mimari projeleri, şirket bünyesinde yaklaşık 20 yıl çalışan ve BP Kervansaray mokamplarının diğer tesislerini de tasarlayan mimar Güngör Kabakçıoğlu tarafından hazırlandı. Kabakçıoğlu, tasarımlarında Akdeniz mimarisine gönderme yaptı. Cephe tasarımlarında belirlenen kapı ve pencere özellikleri için yakın çevredeki antik kilise yapılarının dar ve uzun kemerli pencerelerinden yararlandığını aktarmaktadır. Yine cephe düzenlemelerinde başta Kızkalesi olmak üzere etraftaki kalıntıların izlenebilirliğini arttırmak üzere her cephede açıklık yaptığını belirtmektedir.

BP Kervansaray Mokampları’nın ilk kurulduğu yıllarda Türkiye genelindeki hedefi, Edirne’den Kapadokya’ya kadar karayolu ile seyahat eden yabancı misafirlere yüksek standartta konaklama hizmeti sunmaktır. Bu ilkeye koşut olarak BP Kızkalesi Mokamp ilk hizmete girdiği yıllarda sadece yabancı misafirleri kabul etti. Ancak ilerleyen yıllarda bu politika değişmiş; tesis yerli ve yabancı tüm misafirlere açıldı. Bu dönemden itibaren de BP Kızkalesi Mokamp, Mersin’in önemli turizm beldesi Kızkalesi’nin simgesel tesislerinden birine dönüştü; ulusal ve uluslararası düzeyde tanınırlık kazandı. Nitekim Cumhuriyet Gazetesi’nin Manavgat-Silifke sahil şeridinin turizm potansiyellerini anlatan 31. 07. 1970 tarihli sayısında Silifke’nin Kızkalesi mevkiinde Kervansaray BP’nin mükemmel mocampı ve motel tesisleri vardır ifadesi yer almaktadır.

Tesis her yıl Nisan-Mayıs’da sezona girer; Ekim ayının sonuna kadar faaliyet gösterir. Her ne kadar turizm işletmesi Mokamp statüsünde olsa da gerek tesis donatıları, gerekse sunduğu hizmet kalitesi ile bölgedeki turizm alışkanlıklarının gelişmesine önemli katkılar sundu. BP Kızkalesi Mokamp’ın her turizm sezonunda düzenli olarak gelen ve turizm sezonu boyunca çadır veya karavan ile konaklayan yerli-yabancı misafir kitlesi oldu. Tesis özellikleri bir anlamda daha sonraki yıllarda karşımıza çıkan tatil köyü kültürünün de öncüsü oldu.

Daha sonraki yıllarda Türkiye’de tatil anlayışının değişmesi ve yazlık sitelerin artması ile birlikte BP Kervansaray tesisleri de birer birer kapanmaya başladı. Kapanan tesisler zamanla BP şirketi tarafından satıldı ve birçoğu zamanla yıkıldı. BP Kızkalesi Mokamp da benzer şekilde 1990’ların sonunda özel teşebbüse satıldı. Bir süre mokamp hizmeti vermeye devam eden tesis, işletme sürekliliğini sağlayadı ve tamamen kapandı. Ancak Türkiye genelindeki diğer BP Mokamp tesislerinden farklı olarak Mersin BP Kızkalesi Mokamp, bütün birimleri hala ayaktadır. Bunda tesisin bulunduğu alanın birinci derece arkeolojik sit alanı olarak tescil edilmesinin de bir payı vardır. Bu nedenle, Türkiye’nin gerek turizm tarihinde, gerekse turizm yapılarına ilişkin modern mimari mirasında önemli bir anlamı olan BP Kervansaray Mokamp tesislerinin günümüze bütüncül olarak ulaşan yegâne eseri olması açısından önemlidir.

Referanslar

Cumhuriyet Gazetesi, 31. 07. 1970 tarihli sayısı; Kabakçıoğlu, G. (1964). ‘Turizm Hizmetinde Kampçılık’, Mimarlık, 1964-07: 13; Kabakçıoğlu, G. (1966). Turistik Tesislerinden Örnekler: Kervansaray Mokampları, Mimarlık, 1966-08: 18-21; Oktar Ural, G.; Berivan Ak, N. (2012). Bir Asrın Ardından BP Türkiye. İstanbul: BP Petrolleri A.Ş.