Buhara’dan Amasya’ya göç eden Sühreverdiyye tarikatı şeyhlerinden Mustafa Dede Efendi’nin oğlu olan Hamdullah, Amasya’da dünyaya gelmiştir. Doğum tarihi net olmamakla birlikte 1426-1436 tarihleri arasında doğmuş olabileceği düşünülmektedir. Osmanlı Sultanı II. Mehmed’in oğlu Şehzade Bâyezid’in de hocası olan Hatip Kasım Efendi’den dinî ilimlerle birlikte dil ve edebiyat ilimlerini öğrenmiş; Sufi Yahya Çelebi-zâde Ali Çelebi ve Hayrettin Halil Çelebi hocalığında ise hat eğitimini tamamlamıştır. Meşk ettiği tevkī‘, rikā‘, muhakkak, reyhânî, sülüs ve nesih olmak üzere altı yazı türünden (aklâm-ı sitte) yazıyla, dönemin önde gelen hat ustalarından olan Hayreddin Mar‘aşî’den icazet almıştır. Hamdullah, babasından da tarikat terbiyesi alarak halifelik almıştır. Osmanlı hattatları arasında kendi ekolünü oluşturmasıyla tanınan Şeyh Hamdullah, Amasya Sancağı’nın sancakbeyi olarak görev yapan Şehzade Bayezid’e hat sanatını öğretmiş ve ona icazet vermiştir. Fatih’in özel kütüphanesine bazı eserler hazırlamış, bu eserlerden Kitâbü Ḥuneyn b. İsḥâḳ fi’l-mesâʾil ve ecvibetihâ fi’ṭ-ṭıb ve Meṣâliḥu’l-ebdân ve’l-enfüs günümüze ulaşmıştır. Döneminin meşhur hattatlarından olan dayısı Celâleddin Amâsî’nin kızıyla evlenmiştir. Şeyh Hamdullah’ın oğlu Mustafa da kendisi gibi hattattır. Şehzade Bayezid padişah olunca, davet üzerine ailesiyle İstanbul’a yerleşmiştir. Sarayda görev yapan kâtip ve hizmetlilere hoca olarak görevlendirilmiştir. Mushaf yazması için kendisine Edirne’de bir meşkhâne ile Üsküdar’da iki köy tahsis edilmiştir. Şeyh Hamdullah, hat sanatı yanında okçuluktaki ve terzilikteki mahareti ile de tanınır. Dikişlerini gizleyerek diktiği kaftanı şehzadelik zamanında II. Bayezid’e hediye etmiş ve övgüye mazhar olmuştur. Ok ile yay yapmakta meşhur olan Şeyh Hamdullah, aynı zamanda iyi bir okçudur. II. Bayezid tarafından Okmeydanı Atıcılar Tekkesi’ne “şeyh” olarak tayin edilmiştir. Okçuluktaki maharetini, Hicrî 911 (m. 1505-1506) yılında 1105,5 gezlik (729,63 metre) atışıyla göstermiştir. Okçular ve namlı pehlivanlar arasında, yaptığı atış ile üstat kabul edilmiş ve menzil sahibi olmuştur. 

Şeyh Hamdullah’ın en güzel eserlerini II. Bayezid döneminde verdiği düşünülmektedir. Eserlerinin ketebesinde, “kâtibü’s-sultân Bâyezîd Han” ünvanını kullanan Şeyh Hamdullah’a II. Bayezid döneminde en yüksek in‘âm ve ihsanların verildiği tespit edilmiştir. II. Bayezid’in ölümü üzerine irşada ve öğrenci yetiştirmeye kendini adamıştır. Kanuni Sultan Süleyman, tahta geçince Şeyh Hamdullah’tan kendisi için bir Mushaf yazmasını istemiştir. Şeyh Hamdullah, ileri yaşını gerekçe göstererek kuzeni Celâlzâde Muhyiddin Amâsî’yi tavsiye etmiştir. Kanuni Sultan Süleyman’ın samur kürk giydirerek saygı gösterdiği bu ünlü hattat, bu olaydan birkaç ay sonra, 1521 yılında vefat etmiştir. Mezarı, Üsküdar’da Karacaahmet Mezarlığı’nda, “Hattatlar Mezarlığı” ya da “Şeyh Sofası” ismiyle bilinen yerdedir. Şeyh Hamdullah, kendisiyle aynı dönemde yaşayan Mustafa Dede, Ahmed Karahisârî, Bursalı Şerbetçizâde İbrâhim Efendi, Abdullah, Celâl ve Muhyiddin Amâsî ile birlikte Anadolu’nun yedi hat üstadından (esâtîze-i Rûm) biri olarak kabul edilmiştir. Şeyh Hamdullah, kutbü'l-hattatîn (hattatların kutbu), şeyhü'r-râmiyân (okçuların şeyhi), kıbletü'l-küttâb (hattatların kıblesi) ve şeyh ünvanlarıyla anılır. Müstakimzâde’nin tespitine göre, Şeyh Hamdullah ilim ve sanat dünyamıza, altı nevi yazıda kırk yedi küçük ve büyük boy Kur’an-ı Kerim, bir Meşârik-ı Şerif, bine varan sûre-yi En'âm ve Kehf-i Şerif, sûre-yi Nebe' cüz-i şerif, pek çok tomar kıta ve murakka yazarak hediye etmiştir. Celî sülüs alanında İstanbul ve Edirne’deki II. Bayezid, İstanbul Fîruz Ağa ile Dâvud Paşa camilerinin inşa kitabeleri ile ve taşa mahkûk çeşitli yazılar Şeyh Hamdullah’ın eseridir.

Hat sanatının Arap âleminin dışında Türklerde özel bir kullanım kazanması Şeyh Hamdullah sayesinde olmuştur. Yâkūt el-Müsta’sımî’nin hattına yeni bir yaklaşım getiren Şeyh Hamdullah, Türk hat sanatının en büyüğü olarak tanınmış ve ‘Hattatların kıblesi’ sayılmıştır. Kendinden sonra gelen tüm hattatlar, yazılarını onun yazısına benzetmeye çalışmışlar ve ona yakın yazdıkları ölçüde büyük ve güçlü sayılmışlardır. 

Şeyh Hamdullah Yazı Tarihi ve Hüsn-i Hat Müzesi, dünyada bir hattat adına oluşturulan ilk müzedir. Okçuların “şeyhi” ve hattatların “piri” olarak kabul edilen Amasya doğumlu Şeyh Hamdullah adına açılan bu müzede, hat, ciltçilik, ebru, tezhip gibi geleneksel Türk sanatlarından örnekler ile yazının gelişimi ve tarihini anlatan çeşitli enstalasyonlar oluşturulmuştur. 20 Temmuz 2018 tarihinden itibaren ziyaretçilerini ağırlamaya başlayan müzenin resmî açılışı ise 1 Eylül 2018 tarihinde gerçekleşmiştir. Müze, Amasya kent turizminin önemli bir cazibe merkezi olan Hatuniye Mahallesi’nde, Bülbül Hatun Sokak’ta bulunur. Çağın şartlarına ve müzecilik anlayışına göre restore edilen müze, üç katlı geleneksel bir Amasya evinde hizmet vermektedir. Müze, Amasya Belediyesi’nin mülkiyetinde olup Orta Karadeniz Kalkınma Ajansı’nın “Turizmin Geliştirilmesine Yönelik Küçük Ölçekli Altyapı Yatırımlarına Mali Destek Programı” bünyesinde hazırlanan “Amasyalı Şeyh Hamdullah Yazı Tarihi ve Hüsn-i Hat Müzesi Projesi” ile hayata geçirilmiştir. Müzenin ön yüzüne, Amasya Üniversitesi öğretim üyelerinden Prof. Dr. Metin Hakverdioğlu tarafından kaleme alınan bir “ebcedli kitabe” yerleştirilmiştir. Bu kitabe, Türkiye’de 100 yıl aradan sonra ilk defa bir yapıya eklenmesi bakımından önemlidir. 

Üç katlı müzenin önündeki alanda, girişin sağında bilet satışı yapan bir kulübe vardır. Müzenin giriş katında, idari odalar, kişisel ihtiyaç alanları ile hediyelik eşyaların satıldığı bir bölüm vardır. Bu katta herhangi bir enstalasyon bulunmamaktadır. Müzenin ikinci katında, yazının tarihi ve gelişimine göre düzenlenmiş enstalasyonlar vardır. Sümer, Eski Mısır, Hitit, Girit, İnka, Maya, Arap ve runik yazılı Türk alfabelerinden yazı örnekleri, bunlarla ilgili haritalar ve yazmada kullanılan çeşitli aletler sergilenmektedir. Bu katta, yazının tarihi ve gelişiminden başka hat sanatı örnekleri, bazı mektuplar ile Mushafların tıpkıbasımları ve hat, ebru, tezhip gibi geleneksel sanatlarda kullanılan malzemelere de yer verilmektedir. 

Müzenin ikinci katında, Şeyh Hamdullah’ın hayat hikâyesini anlatan pano, farklı yazı tekniğiyle (kufi, nesih, rika, celisülüs, talik) günümüz hattatlarınca yazılmış özgün eserler ve Şeyh Hamdullah’ın çalışmalarının taklitleri yer almaktadır. Müzenin bu katında, Şeyh Hamdullah’ı hat sanatıyla uğraşır hâlde tasvir eden balmumu heykeli ile Okçuluk Vakfı’nın hediye ettiği Okmeydanı Tekkesi’ndeki kazılarda açığa çıkarılan Şeyh Hamdullah’a ait menzil taşının replikası, günümüz hattatlarına ait eserler ve Şeyh Hamdullah’a ait hat sanatı örneklerine yer verilmiştir. Müzede, 100 farklı hattat tarafından hazırlanan 169 hat levhası ile 13 minyatür, tablo vb. eser sergilenmekte, Şeyh Hamdullah’ın yetiştirdiği öğrencilere, Amasya şehrinde yetişen hattatlara ve müzeye katkı sağlayan kişi, dernek ve organizasyonlara dair bilgilendirme panolarına yer verilmektedir.