Alibey (Cunda) Adası

Yerleşim Merkezi Deniz Destinasyonu Kültürel Miras Destinasyonu

Ayvalık Adaları Tabiat Parkı içerisinde bulunan Alibey (Cunda) Adası, Balıkesir’in Ayvalık ilçesinin sınırları içinde Ege Bölgesi’nin kuzeybatısında yer almaktadır. Bu adanın Piri Reis’in Kitab-ı Bahriye adlı denizcilik kitabında Yund Adası olarak geçtiği ve ilerleyen yıllarda Yund isminin Cunda’ya dönüştüğü tahmin edilmektedir. Alay Komutanı Yarbay Ali Çetinkaya ve askerleri tarafından 1919’da İstiklal Savaşı'nın ilk askeri kurşunun atılmasının anısına ‘Alibey Adası’ denmiştir. Alibey Adası’nın nüfusu 6500 civarındadır. Ancak yaz aylarında nüfus 20 bin’lere kadar yükselebilmektedir. Yerli ve yabancı turistler için popüler destinasyonlardan biridir. Ayvalık Turizm Danışma Bürosu verilerine göre Alibey Adasında iki adet üç yıldızlı otel, bir adet iki yıldızlı otel, bir adet pansiyon, altı adet özel konaklama tesisi olmak üzere toplamda 10 adet Kültür ve Turizm Bakanlığı turizm işletme belgeli tesis bulunmaktadır.

Alibey Adası’nda hem Türk hem de Yunan kültürü hakimdir. Bunun nedeni, 1922 ve 1923 yıllarında zorunlu göç ile Midilli ve Girit adalarından gelenlere ev sahipliği yapmış olmasıdır. Özgün mimarisi ve yemek kültüründe hem Türk hem de Yunan kültürlerinin izlerini görmek mümkündür. Yol dokusu, taştır. Evlerin yapımlarında kullanılan taş da sarımsak taşıdır. Adaya karayolundan bir köprü ile gitmek mümkündür. Ayvalık’tan Alibey Adası’na yaz aylarında her saat başı motor seferleri de düzenlenmektedir.

Adada yer alan kiliselerin en büyüğü Taksiyarhis Kilisesi’dir. Kilise restore edilerek Ayvalık Rahmi M. Koç Müzesi olarak 2014 yılında hizmete açıldı. Aşıklar Tepesi (Ayos Yannis) önemli turistik noktalardan biridir. Adanın çevresinin panoramik olarak görülebileceği bir seyir noktasıdır. Rahmi Koç’un girişimleri ile XVII. yüzyıldan günümüze kadar ayakta kalabilen değirmen ve kilise restore ettirilmiş, Cunda Sevim ve Necdet Kent Kütüphanesi olarak 2007 tarihinde açıldı. Adanın en popüler mekanlarından biri de tarihi bir mekân olan ve sıra dışı bir mimariye sahip Taş Kahve’dir. Papalina balığı çok ünlüdür ve sadece Ayvalık’ta bulunan çok özel bir balıktır. Despotun evi, Pateriça’daki Ayışığı Manastırı, Panaya Manastırı da önemli mimari eserlerdir.

Yararlanılan Kaynaklar

Ayvalık Turizm Danışma Bürosu (2021). https://ayvalikturizmdanismaburosu.ktb.gov.tr/TR-130566/konaklama-tesisleri.html, (Erişim tarihi: 04.03.2021); Ayvalık Turizm Danışma Bürosu (2021). Bir Gezi Kitabı, Adım adım Ayvalık. https://ayvalikturizmdanismaburosu.ktb.gov.tr/Eklenti/48727,adim-adim-ayvalikpdf.pdf?0, (Erişim tarihi: 04.03.2021); Ayvalık Turizm Danışma Bürosu (2021). Ayvalık Kent Gezi Rehberi, https://ayvalikturizmdanismaburosu.ktb.gov.tr/Eklenti/48728,ayvalik-kent-gezi-rehberipdf.pdf?0, (Erişim tarihi: 04.03.2021); Balıkesir İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü (2021). Alibey (Cunda) Adası, https://balikesir.ktb.gov.tr/TR-65920/dogal-guzellikler-ve-mesire-yerleri.html, (Erişim tarihi: 04.03.2021); Cunda Sevim ve Necdet Kent Kütüphanesi (2021). http://www.rmk-museum.org.tr/cunda-sevim-necdet-kent-kutuphanesi/hakkimizda/binalarimizin-tarihcesi, (Erişim tarihi: 04.03.2021); Cunda Taksiyarhis Rahmi M. Koç Müzesi (2021). http://www.rmk-museum.org.tr/cunda-taksiyarhis-rahmi-koc-muzesi/hakkimizda/binalarimizin-tarihcesi, (Erişim tarihi: 04.03.2021); Kaya, E. (2011). Sürdürülebilir Turizm Kapsamında Cunda (Alibey) Adası Turizm Yönetim Planı Modeli Önerisi (Yayınlanmamış doktora tezi). İstanbul: İstanbul Teknik Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü; Tanıtma Genel Müdürlüğü (2021). Alibey (Cunda) Adası, https://tanitma.ktb.gov.tr/TR-22569/gezilecek-yerler.html, (Erişim tarihi: 04.03.2021).

Ayrıntılı bilgi için bakınız

Cansever, M., Yüzbaşıoğlu, N. ve Ünlü, B. (2003). Ayvalık-Altınoluk. İçinde; N. Yüzbaşıoğlu ve B. Ünlü (Editör), Türkiye Gezi Kitaplığı. İstanbul: Boyut Yayınları; Yorulmaz, A. (2008). Ayvalık’ı Gezerken (Dokuzuncu baskı). İstanbul: Remzi Kitabevi.