Sürdürülebilirlik ilkelerini, biyoçeşitliliği korumayı ve kültüre sahip çıkmayı esas alan ve turistlerden fiziksel ve zihinsel katılım gerektiren yabancı bölgelere yapılan sorumlu bir seyahattir. Seyahat Endüstrisi Sözlüğü'ne göre; “Aktif turizm, düşük etkili ve sürdürülebilir turizm ile yerel rehberlerin kullanımına vurgu yapan, macera, doğa ve kültürel turizm bileşenlerini bir araya getiren bir dinlenme seyahat stili ya da felsefesidir”.

Aktif turizm, rekreasyon, eğitim ve hem turistlere hem de ziyaret edilen bölgeye sağladığı faydaları bir araya getirmeyi amaçlar. Bu doğrultuda ekolojik ve sosyal olarak uyumlu ve yüksek kalitede olan aktif turizmin üç ana bileşeni vardır. Bunlar: (1) Rekreasyon; seyahatlerde günlük çalışma rutininden uzak, eğlenceli, rahat ve (2) eğitim; aktif bir turist başka bir kültür ve yaşayışı bilmek ister ve öğrenme konusunda hevesli olmaktadır. Seyahatler, ufkunuzu genişletmelidir. Dil öğrenme, tipikal yiyecekler yeme, yerel geleneklere önem verme ve yabancı kültür ve inançlara saygı duymaya isteklidir. (3) Fayda; turizm ziyaretçilere avantaj sağlamasının yanı sıra, yerel ekonomiye katkı sağlar ve ziyaret edilen bölgenin gelişimini destekler. Aktif turizm, düşük etkiye sahiptir ve ekolojik ve sosyal olarak sürdürülebilirdir. Aktif turizm, doğaya değer verir, biyoçeşitliliği korur ve insanlara iş fırsatı sunar.

Tatil yapmak için alternatif bir yol olan aktif turizm, biyoçeşitliliği koruma ve doğal güzelliği beğenme konusunda ekoturizm ve doğa turizmi ile ortak birçok özelliği vardır, ancak onu farklı kılan hareket ve macera özellikleridir. Aktif turizm, hareket ve macera turizminin bazı aktivitelerine dâhil olur. Bunun yanı sıra kültürel turlar ve akademik ve bilimsel seyahatlerin de bazı özelliklerini kapsaması nedeniyle, aktif turizm sadece doğaya değer vermez, aynı zamanda insanoğlunu kültürel ve ekolojik olarak eğitmeyi amaçlar.

Aktif turizm, bisiklete binme, kır rallisi, hız teknesine binme, bungee jumping ve tehlikeli sporları kapsayan hareket turizmi ile karıştırılmamalıdır. Bu aktivitelerin birçoğu, kitle turizmin altyapısının bir parçası olarak ortaya çıktı. Aktif turizm, hareket ve macera turizminin bazı aktivitelerini kapsamakta, ancak çevreye zararlı olan ve biyoçeşitlilik ile yerel kültüre tehdit unsuru olan aktiviteler hariç tutulmaktadır. En önemlisi, gerçekleştirilen bir aktivitenin içinde yer alan tutum ve uygulamalar ile rehberlerdir. Dağ bisikleti, özgürce dağa tırmanma, rafting ve baltalama sorumlu bir tarafta yapılabilir, ancak uygun bir şekilde yapılmazsa, doğal çevreye çok zarar verebilir. Bu bağlamda ne yapıldığından çok nasıl yapıldığı önem teşkil etmektedir.

Aktif turizm aktiviteleri, çevrenin korunmasını garanti altına almak için sıkı denetim altında yerel bir profesyonel personel tarafından gerçekleştirilmektedir. Aktif turizmin tur rehberleri, ekoloji, biyoloji, etnoloji, mimari, arkeoloji, tarihi ve sosyoji alanlarında akademik dereceye sahiptir. Bu da öğrenme deneyiminin kalitesini ve akademik standartlarda bilimsel bilgiye dayalı olarak aktarılan biyolojik ve kültürel bilginin çeşitliliğini garanti etmektedir.

Bir bölgeyi ziyaret etmenin en iyi yolu, bütün güzellikleri ve en ilginç aktiviteleri gösterebilecek yerel bir arkadaş ile seyahat etmektir. Aktif turizmin temelinde de yerel rehberler vardır. Aktif turizm, dans etme, yemek pişirme dersleri ve dil öğrenme gibi aktiviteler sunar. Ayrıca futbol maçları, konserler, tiyatro ve sanat sergileri gibi yerel kültürel olaylara ziyaretler sağlar. Her yaşa ve cinsiyete uygun geniş bir aktivite yelpazesi vardır ve bütün aile için eğlencelidir. Spor ve eğlencenin yanı sıra kültürel aktiviteler, bir uzmanla hayvanat bahçesini gezme ya da doğa koruma alanına bir gezi, yerli nüfusla yakın ilişkinin yanı sıra arkeolojik sitelere seyahat, dağlar ve vadiler arasında yürüyüş turu, yerel yiyecek tariflerini pişirme ve tadına bakma, yerel kıyafetler ve gelenekleri açıklama.