Ziyaretçi

Kavram Üretim Yönetimi ve Pazarlama

Sürekli ikamet ettiği ve yaşadığı bölgenin dışında gezme, görme, deneyimleme, tatil, eğlence, dinlenme, eş-dost-akraba ziyareti gibi amaçlarla geçici olarak seyahatte bulunan kişidir. Bu doğrultuda ziyaretçi; turist, günübirlikçi ve diğer seyahatte bulunanların tümünden meydana gelen bir kavramdır. Buna göre turist, en az bir gece konaklayan; günübirlikçi ise geceleme yapmayan ziyaretçi olarak kabul edilmektedir. Bu kapsamda ele alındığında turist, imkanları doğrultusunda belirli bir süre diliminde yaşadığı yerden başka bir yere çeşitli amaçlarla seyahat eden, gittiği ziyaret noktasında tüketici olarak en az 24 saat kalan veya herhangi bir ziyaret noktasında en az bir gece konaklama yaparak ikametgahına geri dönen ve seyahati süresince çeşitli faaliyetlere katılan kişidir. Ziyaretçi, bir yıldan az süre için, herhangi bir amaç (iş, eğlence veya diğer kişisel amaç) doğrultusunda, ziyaret edilen ülke veya yerde ikamet eden bir kişi tarafından istihdam edilmemek kaydıyla, sürekli yaşadığı yer dışında farklı bir destinasyona geçici seyahat eden gezgindir. Ziyaretçiler tarafından yapılan bu geziler turizm gezileri niteliği taşımaktadır. Turizm, ziyaretçilerin faaliyetlerini ifade eder. Bu bağlamda turizm, seyahatin; ziyaretçi ise gezginlerin alt kümesidir. Ziyaretçilerin yaptığı geziler, turizm faaliyetlerini kapsamaktadır. Turistik amaçlarla yolculuk yapanlara ziyaretçi, konaklayan ziyaretçilere turist, konaklamayan ziyaretçilere günübirlikçi (ekskürsiyonist) denilmektedir.

Ziyaretçi kavramı, yabancı ve yerli olmak üzere iki şekilde ele alınmaktadır. Yabancı ziyaretçi, turizm faaliyetinde bulunan, belirli bir ülkede yaşamayıp oraya yolculuk yapan (gelen) veya o ülkede yaşayıp başka bir ülkeye yolculuk yapan (giden) kişi olarak tanımlanırken, yerli ziyaretçi ise yaşadığı ülkede turizm faaliyetinde bulunan kişi olarak tanımlanmaktadır. Ziyaretçi olarak adlandırılabilmek için, kişinin rutin yaşam çevresinin dışına çıkması gerekmektedir. Örneğin, işe gidip gelme, işyerinin kişilerin rutin yaşam çevreleri olarak kabul edildiğinden dolayı bu kişiler ziyaretçi olarak tanımlanamazken, turistik bir geziye katılım sonrası tekrar ikamet ettikleri konuma döndüklerinde bu kişiler ziyaretçi olarak tanımlanırlar. Ancak belirtilen rutin çevre kavramı anlam ve algılama şekli açısından farklılık teşkil edebileceğinden ötürü kapsamının belirlenmesi gerekmektedir. Kişilerin sürekli ikamet ettikleri konumları, rutin yaşamsal çevre olarak kabul edilmektedir. Bu bağlamda, kişiler gittikleri yeni yerde yerleşim amacı güderek sürekli bulundukları rutin çevrelerinden ayrıldıklarında, artık ziyaretçi olarak kabul edilmezler. Bunun temel nedeni gidilen yeni konumun artık kişilerin rutin yaşam çevresi olarak kabul edilmesidir.

Ziyaret edilen yerde bir yıldan daha fazla ikamet edildiği takdirde, kişiler ziyaretçi olmaktan çıkar. Kişiler turistik amaç dışında farklı amaçlarla (eğitim- öğretim, iş, ticaret, özel kurslar, tedavi vb.) rutin yaşam çevrelerinin dışında bir yıldan fazla bulundukları takdirde, gerçekleştirdikleri faaliyet ziyaret amacından çıkarak farklı bir boyut kazanacağından ziyaretçi sayılmamaktadırlar. Fakat bu kişiler gittikleri bu yeni yerde seyahat ederlerse ziyaretçi sayılmaktadırlar. Bu kişilerin yanlarına geçici süre için gelen yakın, eş, dost ve akrabalar ziyaretçi olarak kabul edilmektedirler.

Referanslar

Doswell, R. (2002). Tourism: How Effective Management Makes the Difference. Oxford: Butterworth-Heinemann; Goeldner, R. C., Ritchie, J. R. B. ve McIntosh, R. W. (2000). Tourism: Principles, Practise, Philosophies. New Jersey: John Wiley; https://unstats.un.org/unsd/tradeserv/Workshops/Chisinau/docs/05%20a%20-%20UNWTO-Basis%20concepts.pdf, (Erişim tarihi: 20. 08. 2019); Olalı, H. ve Timur, A. (1988). Turizm Ekonomisi, İzmir: Ofis Ticaret Matbaacılık; www.unwto.org, (Erişim tarihi: 20. 08. 2019).

Ayrıntılı bilgi için bakınız

Unur, K. ve İçöz, O. (2004). Turizm Uydu Hesapları. Dokuz Eylül Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 6(1): 304-327.