Yurtiçi Turizm İstatistikleri

Araştırma Kamu Kurumu Yayınlar İstatistik Kamu Sektörü Araştırması Turizm Bakanlığı Kültür ve Turizm Bakanlığı

Vatandaşlar ile yabancıların ülkeye giriş ve ülkeden çıkış istatistiklerinin ihtiyaç duyulan gerekli bilgilere cevap sunması ve en kısa zamanda sonuçların daha sağlıklı bir biçimde elde edilebilmesi amacıyla 1964 yılında Devlet İstatistik Enstitüsü'nde toplantılar yapıldı. Bu toplantılarda Devlet Planlama Teşkilatı Müsteşarlığı’nı, Turizm ve Tanıtma Bakanlığını, Gümrük ve Tekel Bakanlığını ve İçişleri Bakanlığı'nı temsil eden katılımcılarla bir araya gelinmesiyle sınır kapılarında zorunlu olarak alınması gereken tedbirler kararlaştırıldı ve elde edilen bilgiler her yıl düzenli bir şekilde yayımlandı. Takip eden yıllarda; Türkiye’nin ihtiyacı, ulusal menfaatleri ile uluslararası kurumların tavsiyesi doğrultusunda ihtiyaç duyulan gerekli bilgilere cevap verilebilmesi amacıyla Vatandaş-Yabancı, Giriş-Çıkış İstatistik Formları bütün sınır kapılarında uygulamaya kondu. Bu uygulamalar 1991 yılının Eylül ayına kadar sürdü. 1. 09. 1991 tarihinde bu uygulamanın kaldırılması, bu konudaki temel bilgilerde boşluklar meydana getirdi. Bu bilgi boşluğunun giderilmesi amacı ile yapılan çalışmalar sonucu ilgili kurum ve kuruluşların da görüşleri doğrultusunda istatistik formlarının tüm sınır kapılarında yalnızca ülkeden çıkan vatandaşlar ile yabancılara doldurulması kararı alındı. Bu karar uyarınca hazırlanan Vatandaş-Yabancı Çıkış İstatistik Formları bütün sınır kapılarında 1 Ocak 1994 tarihinden itibaren yeniden uygulamaya kondu.

2001 yılından itibaren TÜİK ile Kültür ve Turizm Bakanlığı, 2003 yılından beri Merkez Bankası Başkanlığının katılımıyla üç kuruluş ortaklaşa Çıkış Yapan Ziyaretçiler Anketi'ni uygulamaya başladı. 2003 yılından beri yurtdışını ziyarete gidip Türkiye’ye gelen ve yurtiçinde oturan Türkiye Cumhuriyeti pasaportunu taşıyan vatandaşların özelliklerini, gezi karakteristiklerini tespit etmek ve Türkiye’nin turizm giderlerini belirlemek amacıyla Vatandaş Giriş Anketi uygulanmasına da başlandı. Ankette, yurtdışında oturan, Türkiye’ye ziyarete gelerek yurtdışına giden yabancılar ile Türkiye Cumhuriyeti pasaportunu taşıyan vatandaşların özelliklerinin (yaşı, cinsiyeti, eğitim durumunu, çalışma durumunu), gezi karakteristiklerinin (seyahat amacının, kalınan ilin, tesis türlerinin, geceleme sayılarının, harcama durumunun vb.) belirlenmesi ve Türkiye turizminin gelirlerinin hesaplanması amaçlandı.

Anketin kapsamı günübirlik ve geceleme amacıyla Türkiye’yi ziyarete gelen yurtdışında oturan 14 yaşından büyük vatandaşlar ile yabancılardır (askeri personel ve diplomatlar hariç). Anket, ziyaretçilerin (havayolu transit yolcuları hariç) yoğun giriş-çıkış yaptığı kapılarda yapılmaktadır. Soru formları 26 dilde (İngilizce, Almanca, Çince, Fransızca, Arapça, Çekçe, Japonca, Rusça, Arnavutça, Romence, Bulgarca, İtalyanca, İspanyolca, Yunanca, İbranice, Farsça, Lehçe, Flemence, Gürcüce, Korece, Sırpça, Boşnakça, Danimarkaca, Macarca, Makedonca ve Türkçe) hazırlandı. Anketler, üçer aylık dönemleri içerecek şekilde her yıl dört dönem olacak şekilde yüz yüze gerçekleştirilmektedir.

Yararlanılan Kaynaklar

TÜİK (2012). Turizm İstatistikleri (Tourism Statistics 2012), https://kutuphane.tuik.gov.tr/yordambt/yordam.php, (Erişim tarihi: 11.12.2019).