Yedi Asırlık Çınar Ağacı
Doğal ve Kültürel Miras
-
2020
Sakarya’nın Taraklı ilçesinin Yusuf Bey Mahallesi’nde bulunan Çınar Ağacı’nın yaklaşık yedi asırlık olduğu düşünülmektedir. Osmanlı Devleti’nin fethettiği topraklara fetih nişanesi olarak çınar ağacı diktiği, söz konusu Çınar Ağacı’nın da 1293-1294 yıllarında fethin nişanesi olarak dikildiği düşünülmektedir. Çınar Ağacı’nın bulunduğu Yusuf Bey Mahallesi, ilçe merkezinden diğer mahallere göre nispeten uzaktır ve topografyanın yeni yerleşim alanlarına pek imkan vermemesi nedeniyle kendine özgü dokusunu muhafaza edebilmiştir. Eski bir yerleşim yeri olan Taraklı’da Osmanlı Devleti dönemine ait çok sayıda eserin bulunduğu düşünüldüğünde, söz konusu Çınar Ağacı’nın da Osmanlı Devleti döneminden kaldığı ve Osmanlı kültürünün gelecek nesillere aktarılmasında önemli bir gösterge olduğu düşünülmektedir.
İlçe merkezine yaklaşık bir kilometre uzaklıkta bulunan yedi asırlık Çınar Ağacı’nın çevresi yaklaşık 11 metre civarındadır ve 11 kişi el ele tutuşarak ağacı daire içine alabilmektedir. Çınar ağacı Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kurulu tarafından tescillenerek anıtsal değerli eser özelliğine sahiptir. Yedi asırlık Çınar Ağacı’nın gövdesinde büyük bir oyuk bulunmaktadır. En son 2008 yılında olmak üzere çeşitli zamanlarda büyük yangın tehlikeleri atlatsa da çok büyük bir zarar görmeden günümüze kadar ayakta kalabilmiştir. Ağaç için yetkililer tarafından özel bakımlar ve koruma çalışmaları yapılmaktadır.
Çınar Ağacı’nın yanında ise üzerindeki yazıtından 1734 tarihinde yapıldığı anlaşılan Osmanlı eseri olan kesme taştan yapılmış bir çeşme bulunmaktadır. Ancak çeşme 1952’de yapılan onarım sırasında çimento harcı ile sıvandığı için kesme taşlar kendi özelliklerini kısmen kaybetmiştir. Aynı zamanda Çınar Ağacı’nın yakınında içten ahşap kubbesi olan ve dıştan kırma çatıya sahip XVIII. yüzyıl özelliklerini taşıyan Yusuf Bey Camii yer almaktadır. Bunun yanında Çınar Ağacı’nın yaklaşık 50 metre yakınında neredeyse 100 yıldır kullanılmakta olan ilçe mezarlığı bulunmaktadır.
Referanslar
Kan, H. (2009). Taraklı Yerleşimindeki Tarihi Dokunun Sürdürülebilirliği Bağlamında Kentsel Koruma ve Geliştirme Stratejileri (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Bartın: Bartın Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü; Taraklı Kaymakamlığı (2003). Tarihin Doğayla Buluştuğu Yer: Taraklı.