Turist rehberliği eğitimi Türkiye’de ilk defa XIX. yüzyıl sonunda ele alındı ve günümüze kadar farklı kurum ve kuruluşlar tarafından verildi. 1890 ve 1925 tarihli ilk düzenlemelerde rehberlik mesleğini yapacak olan kişileri eğitmek değil seçmek amaçlandı, bu nedenle eğitim verilmesine dair bir hüküm yer almamıştır. 1923’ten sonra Cumhuriyeti korumak ve yüceltmek isteyen gençler, azınlıkların elinde olan tercüman rehberlik tekelini kırmak adına gönüllü olarak bir araya gelerek Türk Seyyahin Cemiyeti'ni kurdular. Cemiyet 1930 yılında Türkiye Turing ve Otomobil Kurumu adını alır ve kamu yararına çalışır kurum olarak faaliyet göstermeye başladı. Türkiye’nin ilk turistik broşür, harita ve rehberlerini basan kurum ayrıca, mevcut rehberler için ilk tercüman rehber kursunu düzenledi ve ilk rehberlik lisanslarını verdi.

1930’lu yıllarda tüm dünyada artan turizm hareketliliğinin sonucu 1935 yılında belediyeler bünyesinde turizm şubeleri kurulmasını takiben, aynı yıl bir Tercüman Rehber Kursu açıldı. Bu kursta 53 kursiyer rehberlik belgesi almaya hak kazandı. İkinci Dünya Savaşı yılları arasında tüm turizm hareketleri gibi rehber eğitimi de sekteye uğradı. Savaşın bitmesinin ardından turizm hareketlerinin hız kazanmaya başladığı dönemde, 1949 yılında Basın-Yayın ve Turizm Genel Müdürlüğü (BYTGM) kuruldu. Bu yıllar ayrıca ABD ve Fransa’dan ilk büyük yolcu gemilerinin İstanbul’a gelmeye başladığı dönemdir. Böylesi bir ortamda BYTGM, Türkiye Milli Gençlik Teşkilatı, Türkiye Milli Talebe Federasyonu ve Türkiye Muallimler Birliği gibi gönüllü eğitim kuruluşlarının bünyelerinde; iç ve dış turizm faaliyetlerini desteklemek adına geziler, konserler ve yarışmalar düzenlemenin yanında, amatör rehberlik kursları da açtılar. 1951 yılında üniversite öğrencileri için açılan böylesi bir kursta 129 kursiyer amatör rehberlik lisansı aldı. İlerleyen yıllarda 1953, 1955, 1958 ve 1960 yıllarında rehberlik kursları Basın-Yayın İstanbul İl Müdürlüğü tarafından açılmaya devam etti ve toplam 128 kişi lisans sahibi oldu.

Rehberlik eğitiminin daha kurumsal bir hal alması Turizm ve Tanıtma Bakanlığı’nın 1963’te kurulması ve 1971’de ilk yönetmeliğin çıkarılması sayesinde oldu. Bakanlık, 1964-1968 yılları arasında İstanbul, İzmir ve Antalya’da kurslar açtı. Daha önce Türkiye Milli Gençlik Teşkilatı ve Türkiye Milli Talebe Federasyonu’nun verdiği amatör lisansa sahip rehberler de bu kurslar sayesinde resmi lisansa sahip oldular. Bu dönemde açılan kurslar bir yönetmeliğe bağlı olmaksızın, hizmet içi talimat ve genelgelerle düzenlendi. Rehberlere özgü ilk yönetmelik 03. 09. 1971’de 13945 sayılı Resmi Gazete'de yayınlanarak yürürlüğe giren Tercüman Rehber Kursları ve Tercüman Rehber Yönetmeliği'dir. 1974’te yönetmeliğin adı Profesyonel Turist Rehberliği Kursları ve Profesyonel Turist Rehberliği Yönetmeliği olarak değiştirildi. Bu yönetmelikle birlikte kursların nasıl düzenleneceği, kimlerin katılabileceği ve hangi derslerin okutulacağı gibi konular düzenlendi.

1981 yılına kadar Bakanlığın düzenlediği profesyonel kursların yanında, Türkiye Milli Gençlik Teşkilatı’nın düzenlediği amatör kurslar açılmaya devam etti. Bu uygulama 20 Aralık 1981 tarih ve 17550 sayılı Profesyonel Turist Rehberliği Kursları ve Profesyonel Turist Rehberliği Yönetmeliği ile sonlandırıldı. Yönetmeliğin birinci maddesinde “Turizm ve Tanıtma Bakanlığı dışında hiçbir kuruluş, hangi isim altında olursa olsun, turist rehberliği kursu açamaz, belge ve kimli kartı veremez” denilerek Bakanlık dışında herhangi bir kurum ve kuruluşun kurs açması yasaklandı. Böylece Bakanlık rehber eğitiminde tek söz sahibi konumuna geldi. Ancak bu durum uzun sürmedi; 09 Aralık 1988 tarih ve 20014 sayılı yeni bir yönetmelikle, Bakanlık dışında hiçbir kuruluşun, hiçbir ad altında rehberlik kursu açamayacağı ve belge veremeyeceği şeklindeki madde değiştirildi. Bakanlıktan izin alınması (Md. 3a) ve mezuniyet sınavının Bakanlık tarafından yapılması (Md. 3d) koşullarıyla Bakanlık dışındaki kişi ve kuruluşların da kurs açmasına izin verildi. Bu dönemde kimler tarafından, nerede ve kaç adet kurs açıldığı konusunda kaynaklar suskundur.

Turist rehberliği eğitimi veren ilk önlisans bölümleri 1990’lı yılların başında açıldı. Bu tarihte mezunların rehberlik yapabileceklerine dair resmi bir düzenleme henüz yoktur. Önlisans mezunlarına bu hakkın tanınması 09. 08. 1995 tarih ve 22369 sayılı yönetmelik sayesinde oldu. Bu yönetmelikte fakülte ve yüksekokullar bünyesinde açılan rehberlik bölümlerinden mezun olanlara, yabancı dil bildiklerini kanıtlamaları ve tatbikat gezisine katılmaları koşuluyla rehberlik belgesi verilebileceği karara bağlandı (Md. 7, Ek 1). Böylece hem Bakanlık kursları hem de üniversitelerin ilgili bölümleri turist rehberliği eğitimi vermeye başladı, kısa süre sonra da Bakanlık ve üniversiteler arasında bir çatışma baş gösterdi. Azalma eğiliminde olmakla birlikte sektörde etkisini korumaya devam eden “mektepli rehber” “alaylı rehber” ayrımının kökeni buradan kaynaklanmaktadır.

25. 11. 2005 tarih ve 26004 sayılı yönetmelik ile 1988 yönetmeliğinde Bakanlık dışındaki kurum ve kuruluşlara verilen kurs açma yetkisi geri alındı (Md.5). Bu madde üniversiteleri kapsamadı ve bu tarihten itibaren sadece Bakanlık ve üniversitelerin ilgili bölümleri turizm rehberliği eğitimi verebilmektedir. Üniversite düzeyindeki rehberlik eğitiminin gelişimine bakıldığında, ilk lisans düzeyinde rehberlik bölümünün açıldığı 1997’den sonra rehberlik eğitimi verilen üniversite ve kontenjan sayılarının küçük kırılmalar dışında sürekli arttığı görülmektedir. 2003’te bir fakültede, üç yüksekokul ve 13 meslek yüksekokulunda 1160 kontenjan, 2013’te 10 fakülte, 13 yüksekokul ve üç meslek yüksekokulunda 1376 kontenjan mevcutken, bu sayılar 2020’de 33 fakülte, altı yüksekokul ve 28 meslek yüksekokulunda 3.751 kontenjana yükseldi. 22. 06. 2012 tarih ve 28331 sayılı Turist Rehberliği Meslek Kanunu Bakanlık kursları, önlisans ve lisans yanında yüksek lisans ile de rehber olabilmeye imkân tanıdı (Md.3). Meslek kanunu ile rehberlik eğitiminin en büyük sorunu olan “parçalı yapı sorunu” çözülmemiş, aksine daha da sorunlu bir hal almış durumdadır.

Türkiye’de turizm rehberliği eğitiminin mevcut durumu genel turizm eğitiminin sorunlarını göz önüne getirecek şekilde çarpıktır. Mevcut sistemde yedi aylık Bakanlık kursları, iki yıllık önlisans, dört yıllık lisans ve iki yıllık yüksek lisans olmak üzere dört farklı seviyede verilen eğitimle turist rehberi olunabilmektedir. Önlisans programları kendi içlerinde örgün ve uzaktan olarak, lisans programları hem yüksekokul ve fakülte olarak hem de birinci öğretim” ve ikinci öğretim olarak, yüksek lisans programları ise hem tezli ve birinci öğretim hem de tezsiz ve ikinci öğretim olarak ayrılmakta, toplam dokuz farklı yöntemle rehberlik eğitimi verilmektedir.