Turizm Sektöründe Kayıt Dışı İstihdam

Kavram Ekonomi

İlk kez 1970 yılında Uluslararası Çalışma Örgütü (ILO) tarafından Kenya Raporunda kullanılan kayıt dışı istihdam hem resmi hem de gayri resmi sektörlerde ortaya çıkabilmektedir. Yüksek işçi maliyetleri, denetimlerinin tam etkinliğinin sağlanamaması, bürokratik işlemlerinin fazla olması gibi nedenler kayıt dışı istihdama yol açarken, en çok kayıt dışı çalışanlar çocuklar ve yabancı kaçak işçiler olarak karşımıza çıkmaktadır.

Türkiye’nin en büyük sorunları arasında yer alan kayıt dışı istihdam konusu, 2018 Türkiye İstatistik Kurumu (TUİK) verilerine göre yüzde 82,73’lük oranla en fazla tarım, ormancılık ve balıkçılık faaliyetlerinde görülmektedir. Diğer hizmet faaliyetleri grubunda bu oran yüzde 44,11 olarak gerçekleşirken turizm sektörü içinde yer alan konaklama ve yiyecek hizmetleri faaliyetleri grubunda yüzde 31,1 olarak gerçekleşmiştir. Emek yoğun ve etkilediği sektörler açısından lokomotif sektörlerden biri olarak karşımıza çıkan turizm sektöründe pek çok işletme sezonluk çalışmaktadır. Turizm sezonunun açılış ve kapanışı arasında yer alan sürenin kısa olması bu süre zarfında çalışanların genellikle kayıt dışı olarak istihdam edilme eğiliminin yüksek olmasına neden olabilmektedir. Ayrıca işletmeler yabancı dil bilen birey sayısının yetersiz olması ve turistlerin beklentilerini daha iyi karşılama isteğinden dolayı birçok yabancı uyruklu kişileri kayıt dışı olarak çalıştırılabilmektedir.

Hangi sektörde olursa olsun kayıt dışı istihdam kamu kesimi ve bireyler için pek çok olumsuz sonucun ortaya çıkmasına neden olmaktadır. Olumsuz sonuçlarından bazıları; vergi gelirlerinin ve sosyal güvenlik gelirlerinin azalması sonucu bütçe açıklarının artması, faiz oranlarının ve enflasyonun yükselmesi ve gelir dağılımının bozulması olarak karşımıza çıkmaktadır. Emeklilik, kıdem ve ihbar tazminatı gibi sosyal haklar konusunda ortaya çıkan önemli mağduriyetler de bireysel olumsuz sonuçlardır.

Referanslar

Dam, M. M., Ertekin, Ş., ve Kızılca, N. Türkiye’de Kayıt Dışı İstihdamın Boyutu: Ekonometrik Bir Analiz, Dokuz Eylül Üniversitesi İktisadi İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 33(1): 293-318; KADİM. (2006). Kayıt Dışı İstihdamla Mücadele Projesi ile İlgili 2006/28 Sayılı Başbakanlık Genelgesi (2006), Resmi Gazete, 26309, 4. 10. 2006; Kalaycı, C., ve Kalan, E. (2017). Türkiye’de Kayıt Dışı İstihdamla Mücadele Politikalarının Analizi, Uluslararası Ekonomi İşletme ve Politika Dergisi, 1(1): 17-34; http://www.sgk.gov.tr/wps/portal/sgk/tr/calisan/ kayitdisi_istihdam/kayitdisi_istihdam_oranlari/kayitdisi_istihdam_orani, (Erişim tarihi: 16.01.2020); Tutar, F., Alpaslan, C., Tutar, E., ve Erkan, Ç. (2013). Turizm Sektörünün İstihdam Üzerine Etkileri, Global Journal of Economics and Business Studies, 2(4): 14-27.

Ayrıntılı bilgi için bakınız

Mustafa, Ş. İ. T. (2016). Türkiye’de Turizm Sektörünün İstihdama Katkısı, Akademik Yaklaşımlar Dergisi, 7(1): 101-117; Tutar, F., Alpaslan, C., Tutar, E., ve Erkan, Ç. (2013). Turizm sektörünün İstihdam Üzerine Etkileri, Global Journal of Economics and Business Studies, 2(4), 14-27.