Turizm Dairesi Müdürlüğü

Kavram Kamu Yönetimi

(1943 – 1949)

Maddeye katkıda bulunan yazarlar:
Yazar: Banu BERBER BABALIK (2019) (Madde metni için tıklayınız)
Yazar: Nazmi KOZAK (2020) (Madde metni için tıklayınız)
1 / 2

16 Temmuz 1943 tarihinde kabul edilen 4475 Sayılı Basın ve Yayın Umum Müdürlüğü teşkilat, vazife ve memurları hakkında kanun ile Turizm Dairesi kuruldu. Buna göre Turizm Dairesinin görevleri; iç ve dış turizm hareketlerinin milli menfaatlerimize uygun şekilde gelişmesi ve gereken araştırmaları yapmak, resmi kurumlarda özel teşebbüsler ve turizm, sanat ve meslekleri arasında işbirliğini sağlayan tedbirleri incelemek, turizm hareketlerinin önemini anlatacak yayın hazırlamak, uluslararası turizm kurumları ile ilişkileri yürütmek, mum Müdürlüğe ait diğer işlerden özellikle turizm ile ilgili olanlarla meşgul olmaktı. Turizm Dairesi bünyesinde çalıştırılacak kişi ve görevleri de ayrıntılı olarak belirtildi. Bir müdür, birisi dairenin müdür muavinliğini yapan üç şube müdürü, iki raportör, bir birinci sınıf yazı işleri çalışanı, iki ikinci sınıf yazı işleri çalışanı ve bir memur yer almaktaydı. 1943 yılında oluşturulan Basın ve Yayın Umum Müdürlüğü Turizm Dairesi, 1949 yılına gelindiğinde Basın Yayın ve Turizm Müdürlüğü adını alarak bu çatı altında Türkiye’nin tanıtımı ve turizmin gelişimine yönelik faaliyetlerini sürdürdü. Bu kapsamda neşriyat, film, fotoğraf alanlarında Türkiye’nin tanıtımına yönelik çalışmalar yapıldı. 1949 yılında yayınlanan kanunla yine Başvekalete bağlı olarak kalan teşkilatın adı Basın-Yayın ve Turizm Umum Müdürlüğü şekline çevrilerek diğer hizmetlere ilaveten turizm işlerinin de birinci plana alınması yoluna gidildi. Umum Müdürlüğü; tanıtma, turizm, radyo, haberler ve idari işler dairelerinden, büro müdürlüğünden ve dışarıdaki basın ataşelikleriyle haberler bürolarından oluşarak teşkilatlandı.

Yararlanılan Kaynaklar

Arslan, R. (2017). 1950-2000 Yılları Arasında Muğla’da Turizm (Basılmamış Doktora Tezi). Muğla: Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü; Çavuş, Ş., Ege, Z., ve Çolakoğlu O. E. (2009). Türk Turizm Tarihi -Yapısal ve Sektörel Gelişim. Ankara: Detay Yayıncılık; Çoruh, S. Turizm. (1983). Cumhuriyet Dönemi Türkiye Ansiklopedisi. İstanbul: İletişim Yayınları; Er, T. (2003). Türkiye’de Basın Yayın ve Tanıtma, Başbakanlık Basın-Yayın ve Enformasyon Genel Müdürlüğü. Ankara: Ümit Yayıncılık; Evcin, E. (2014). Türkiye Cumhuriyeti’nin İlk Yıllarında Turizm ve Tanıtma Faaliyetleri. Ankara Üniversitesi Türk İnkılap Tarihi Enstitüsü Atatürk Yolu Dergisi, 14 (55): 23-82; Olalı, H. (1982). Turizm Politikası ve Planlaması. İzmir: Ege Üniversitesi Matbaası.

Ayrıntılı bilgi için bakınız

Basın ve Yayın Umum Müdürlüğü Teşkilat, Vazife ve Memurları Hakkında Kanun. (22.07.1943). Resmi Gazete (Sayı: 5462), https://www.resmigazete.gov.tr/arsiv/5462.pdf, (Erişim tarihi: 12.10.2019).

2 / 2

Basın-Yayın Umum Müdürlüğü’ne bağlı olarak, Turizm Müdürlüğü’nün yerine kurulan bir kamu idaresidir (1943). Basın-Yayın ve Umum Müdürlüğü’ne bağlı olarak kurulan 15 kamu idaresi arasında Turizm Dairesi Müdürlüğü de yer almaktadır.

4475 sayılı Basın-Yayın Umum Müdürlüğü yasasında Turizm Dairesi Müdürlüğü’nün görevleri şu şekilde yer almaktadır: 1) İç ve dış turizm hareketlerinin millî menfaatlerimize uygun yolda gelişmesi ve yayılması için gereken araştırmaları yapmak, 2) resmî daire ve teşekküllerle hususi teşebbüsler ve turizm sanat ve meslekleri arasında gaye ve işbirliğini sağlayıcı tedbirleri incelemek, 3) turizm hareketlerinin ehemmiyetini anlatacak neşriyatı hazırlamak, 4) Umum Müdürlüğün milletler arası turizm kurumlarıyla münasebetlerine ait muameleleri yürütmek ve 5) Umum Müdürlüğe ait diğer işlerden umumiyetle turizm ile ilgili olanlarla meşgul olmak. Bu yasa ile Turizm Dairesi’ne bir müdür, üç şube müdürü, dört raportör ve dört memur kadrosu verildi.

Turizm Dairesi Müdürlüğü, Basın-Yayın Umum Müdürlüğü (1943-1949) ve Basın-Yayın ve Turizm Umum Müdürlüğü (1949-1963) bünyesinde, 1963 yılında Turizm ve Tanıtma Bakanlığı’nın kurulmasına kadar faaliyetlerini devam ettirdi.

Yararlanılan Kaynaklar

Çoruh, S. (1974). Turizm Çalışmalarımızın Geçmiş Günleri. Ankara: Güven Matbaası, Kozak, N. (Ed) (2015). Geçmişten Bugüne Türkiye’de Turizm. Ankara: Kültür ve Turizm Bakanlığı; Resmi Gazete (Tarih: 22. 07. 1943, Sayı: 5462).