Turizm Ana Planı

Kavram Ekonomi Kamu Yönetimi

(Ankara, 1949)

Basın-Yayın ve Turizm Genel Müdürlüğü tarafından 1949 yılında Türkiye’de turizmin geliştirilmesi amacıyla hazırlandı. Plan, Basın-Yayın ve Turizm Genel Müdürlüğü görevlilerinden Selahattin Çoruh tarafından hazırlandı. Plan çalışması Ana Hatlar, Devletin Üzerine Alacağı İşler, Hususi Teşebbüsün Yapacağı İşler ve Turistik Bölgeler olmak üzere dört başlıktan oluşmaktadır.

Turizm Ana Planı ana hatlarıyla; 1) turizm alanında devletin tanzimci rolünde yer alarak teşvik ve düzenleme yapmasını, 2) özel girişimin yeterli olmadığı alanlarda yerel yönetim ve özel girişimcilerle birlikte gerekli önlemleri almasını, 3) devlet turizm planı ve programının hazırlanmasını ve 4) ülkeye gelecek yabancılara yönelik olarak kolaylaştırıcı önlemlerin alınmasını öngörüyordu.

Devletin üzerine alacağı işler olarak; 1) turizm merkezlerine yönelik yolların niteliklerinin artırılmasını, 2) limanlarda ve hava meydanlarında yolcu salonlarının oluşturulması, 3) eski eserlerinin korunmasının ve bakımına önem verilmesi, 4) eski eserlerin korunması ve bakımının yapılması için devlete bağlı bir birimin kurulması, 5) turizm bölgelerde sağlık koşullarına aykırı uygulama ve tesislerine yönelik düzenlemelerin yapılması, 6) kaplıcaların iyileştirilmesi amacıyla Sağlık Bakanlığı’na bağlı bir birimin kurulması, 7) kaplıcalarda doktor bulundurulması ile ilgili düzenlemelerin yapılması, 8) yaygın turizm eğitimi çalışmalarının radyo, basın gibi vasıtalarla yapılması, 9) seyrüsefer yasasının bir an önce çıkarılması, 10) turistlere yönelik olumsuz hareketleri gidermeye yönelik karar ve uygulamaların yapılması, 11) turizm tanıtımı çalışmalarına başlanılması, 12) turizm faaliyetlerini hızlandırmak amacıyla sergi, fuar, panayır, festival gibi etkinliklerin düzenlenmesi, 13) uluslararası kongrelerin Türkiye’de yapılması için çalışmaların yapılması, 14) kamunun elindeki ulaşım araçlarında turizm faaliyetlerini teşvik edecek önlemlerin alınması, 15) üniversite öğrencilerinin ülkeler arası seyahatlere katılmalarının teşvik edilmesi, 16) kentlerin çevrelerindeki olumsuz görüntülerin giderilmesi, 17) turizmi engelleyen hususların giderilmesi, 18) turizme yönelik derneklerin kurulmasının teşvik edilmesi, 19) seyahat acentalarının teşvik edilmesi ve 20) müzelerin ve milli sarayların turistlerin gezmelerine yönelik olarak düzenlenmesi gibi maddeleri içermektedir.

Turizm Ana Planı özel girişimciler için de şu önlemleri içermektedir: 1) Konaklama tesislerinin yapılması, 2) turizme yönelik sivil toplum kuruluşlarının kurulması, 3) ülkeye gelen turistlerin haftalık, 15 günlük ve aylık sürelerde ülkede kalmalarına yönelik tur planlarının yapılması, 4) turizm işletmelerinde çalışacak kişilerin birlik ve sendikalardan veya belediyelerden sertifika almış olmalarına yönelik düzenlemelerin yapılmasını, 5) turizm tanıtımı çalışmalarına destek olmaları ve 6) seyahat acentalarının yurtdışı turizm tanıtımına yönelik çalışmalar içinde olmaları.

Turizm Ana Planı ayrıca turizmin öncelikli olarak geliştirilmesi gereken iller ve bölgeler bağlamında da birtakım öneriler getirmektedir. Öncelikli olarak turizmin geliştirilmesi gereken iller olarak; Ankara, İstanbul, Bursa, İzmir, Bolu, Konya, Antalya ve Hatay illerine ek olarak Erzurum, Diyarbakır gibi illere yer veriliyor. Turizm Ana Planı, Birinci Turizm Danışma Kurulu toplantısında katılımcıların görüşlerine sunulduktan ve onay aldıktan sonra ilan edildi.

Yararlanılan Kaynaklar

Çoruh, S. (1974). Turizm Çalışmalarımızın Geçmiş Günleri. Ankara: Güven Matbaası.