Turizm Ağları
Kavram Ekonomi Üretim Yönetimi ve Pazarlama İletişim Bilimleri
Küreselleşme, ulaşım ve iletişim teknolojilerindeki gelişmeler, dünyada turizm sektörünün boyutunu ve kapsamını önemli ölçüde değiştirmektedir. Gelişen ulaşım ve iletişim sistemleri seyahat zamanını ve maliyetini azaltarak, turizmin gelişmesini ve uluslararasılaşma sürecini hızlandırmaktadır. Değişen rekabet koşullarında yüksek düzeyde kırılgan ve riskli bir pazarı olan, çeşitli firmalar arasındaki tamamlayıcılık ilişkilerine dayanan turizm sektöründe rekabet edebilmek, turizm alanlarına talep çekebilmek, giderek teknoloji yoğun hâle gelen sektörde yeni teknoloji ve bilgi transferi gerekliliği yerel ve özellikle de küresel ağ oluşturmayı gerekli kılmaktadır.
Turizm ağları, başarılı bir turizm deneyiminin oluşması için farklı turizm aktörleri arasındaki ilişkileri ifade etmektedir. Birçok çekici unsura sahip olan turizm alanları birbirini tamamlayan çok sayıda hizmet sunumunu gerekli kılarken, turizm firmalarının çeşitliliği turizm alanlarında başarılı rekabetin koşullarını yaratmaktadır. Buna bağlı olarak, turizm arzının parçalı yapısı toplam turizm ürününü sağlama ihtiyacına bağlı olarak turizm alanındaki firmalar arasında ağ oluşumunu gerekli kılmaktadır. Sektörün dinamik yapısı gereği rekabet edebilmek için yeniliklere ihtiyaç duyması ve bunların ağlardan etkilenmesi söz konusu olduğu gibi, bunlara ek olarak, küreselleşen dünyada yerel ağlardaki örtük bilginin yerel üstü ağlardaki kodlanmış bilgiye göreli olarak daha fazla rekabet avantajı sunduğu ortaya konulmaktadır. Bu çerçevede, son dönemlerde geleneksel deniz-kum-güneş turizminin olduğu turizm alanlarının pazarlanmasına yönelik yaklaşımlardan vazgeçilmekte, turizm işletmeleri yerel işbirliği yaparak, küresel olarak yarıştığı turizm ağlarında esneklik kazanmaktadır. Bu yolla, değerli pazar bilgisi paylaşma, yenilik yapma, kaynak geliştirme, paydaşlar arası bilgi transferi konularında önemli ölçüde rekabet gücü kazanıldığı görülmektedir. Buna paralel olarak, turizm ağlarına olan ilginin son 15 yılda arttığı izlenmektedir.
Turizm işletmeleri arasındaki ağların, talebin dağıtılması, toplam turizm deneyiminin üretimi ve ölçek ekonomilerinin sağlanması gibi birçok faydası vardır. Bunlar; destinasyonlardaki turizm işletmeleri ile onlara müşteri sağlayan (distribütörler) dağıtıcılar arasındaki düşey dağıtım ilişkileri (müşteri ilişkileri), aktörler arası bilgi ilişkileri, turizm işletmeleriyle onların girdilerini sağlayan düşey girdi ilişkileri (tedarik ilişkileri) benzer turizm işletmeleri arasındaki yatay rekabet ve zincir ilişkileri (oteller arasında) (konaklamaya dayalı ilişkiler) ve son olarak değişik turizm işletmeleri arasındaki yatay tamamlayıcı ilişkilerden (hizmet ilişkileri) oluşmaktadır. Sektörde, bilgi ağları dışında diğer ağlara yönelik bilginin sınırlı olmasına rağmen, dağıtım ilişkilerinin dağıtıcıların uzman pazar bilgisini yerel işletmelerin destinasyon bilgisiyle birleştirdiği; tamamlayıcı ilişkilerin işletmelere başka türlü ulaşamayacakları yetenekleri sağladığı, girdi ilişkilerinin ise kullanıcılarla üreticiler arasındaki iletişimi ve pratik desteği sağladığı ortaya konulmaktadır. Bu ilişkilerin birçoğu turizm hizmeti verildiği yerde tüketildiğinden, yerel olarak turizm alanında yer almaktadır. Mekansal yakınlık, turizm alanlarında firmalararası ağlarının oluşması için en önemli güç olarak görülmektedir. Diğer taraftan, değişen teknolojiler ve yeni pazar olanaklarına ilişkin bilgiye erişimde küresel ağlar önemli olanaklar sunmaktadır. Kısacası, uluslararası ve yerel ağların birlikteliği, yenilikçilikte ve uluslararası pazarlara erişimde avantaj sağlamakta ve sektörde işletmelerin rekabet gücünü artırmaktadır.
Referanslar
Ahuja, G., (2000) Collaboration Networks, Structural Holes, and Innovation: A Longitudinal Study, Administrative Science Quarterly , 45(3): 425-455; Asheim, B., İsaksen, A., (2002) Regional Innovation Systems: The Integration of Local ‘Sticky’ and Global ‘Ubiquitous’ Knowledge, January, The Journal of Technology Transfer, 27(1): 77-86; Augustyn, M.M. ve Knowles, T., (2000) Performance of Tourism Partnership:A Focus on York, Tourism Management, 21,341: 351; Boschma, R. A. ve Frenken, K. (2009). The Spatial Evolution of Innovation Networks: A Proximity Perspective, Papers in Evolutionary Economic Geography, Utrecht University, 9 (5): 2-7; Gee, C. Y., Chou, D.J.L. ve Makens, J.C.(1984). The Travel Industry, Connecticut: Avı Publishing Company; Hjalager, A.M., (2010), Repairing Innovation Defectiveness in Tourism, October, Tourism Management, 23(5): 465-47; Mill, R. ve Morrison, A. M., (1985). The Tourism System-an Introductory Text, Englewood Cliffs: Prentice Hall; Mılne,S., (1998). Tourism and Sustainable Development:Exploring The Global-Local Nexus. İçinde; C. M. Hall & A. A. Lew (Editörler), Sustainable Tourism, (ss. 35-48). Londra: Addison Wesley; Milne, S. ve Ateljevic, I. (2001). Tourism, Economic Development and The Global-Local Nexus:Theory Embracing Complexity, Tourism Geographies, 4: 369-393; Morrison, A., Lynch, P. ve Jones, N. (2004). International Tourism Networks, International Journal of Contemporary Hospitality Management, 6(3): 25-30; Revilla-Diez, 2002, Metropolitan Innovation Systems: A Comparison between Barcelona, Stockholm, and Vienna, January; Smeral, E. (1998). The Impact Of Globalization on Small And Medium Enterprises:New Challenges For Tourism Policies in European Countries, Tourism Management, 19(4): 371-380; Tremblay,P. (1998). The Economic Organization of Tourism, Annals of Tourism Research, 25(4): 837-859.