Turhan Selçuk Karikatürlü Ev
Doğal ve Kültürel Miras Müze Karikatür Müzesi UNESCO Dünya Miras Alanı
(Milas, Muğla, 2020 - )
-
2019
Müze, Muğla ilinin en büyük yerleşim yerlerinden biri olan Milas ilçe merkezinde Hisarbaşı Mahallesi’nde yer almaktadır. Milas Belediyesi’ne bağlı olarak faaliyetlerini sürdürmektedir. Halk tarafından Hacı Ali Konağı olarak bilinen ve Milas’ın eşraflarından Hacı Ali Ağa tarafından 1868 yılında yaptırılan, Konak tarihi Milas evlerinin güzel bir örneğidir. İki katlı ve geniş avluya sahip olan evin yapımında taş, tuğla ve fazla miktarda ahşap malzemeler kullanılmıştır. Alt katın ambar ve depo, üst katın ise yaşam alanı olarak kullanıldığı düşünülmektedir. Uzun süre kullanılmayan ev geçirmiş olduğu yıpranma, yağmalama, araç çarpması, yangın gibi olaylarla büyük hasarlar görmüştür. 2002 yılında ilçenin önde gelen ailelerinden olan Akarca Ailesi tarafından Milas Belediyesi’ne hibe edilen ev, belediyenin aslına uygun olarak yapılan restorasyonu sonucu bugünkü halini almıştır.
Turhan Selçuk, 1922 yılında Milas’ta doğdu. Karikatüre olan yeteneği ve ilgisi nedeniyle yükseköğrenimi kesintiye uğradı. Çizgide mizah anlayışını benimseyen Turhan Selçuk ilk sergisini 1951 yılında açtı. Farklı gazete ve dergilerde çizen sanatçı, Karikatürcüler Derneği’nin kurucularından biridir. Çalışmalarını çok sayıda çıkarmış olduğu albümlerde toplayan Turhan Selçuk’un en önemli eseri 1957 yılından 1987 yılına kadar sürekli yayınlanan, 1994 yılından sonra da tekrar yayınlanmaya devam eden, bir dönem PTT tarafından posta pulu olarak basılan, gördüğü ilgi üzerine defalarca tiyatroya aktarılarak sahnelenen ve Türk milletinin gönlünde taht kuran Abdülcanbaz karakteridir. 1992 yılında Dışişleri Bakanlığı’nın önerisi üzerine hazırladığı ve 50. sanat yılını kutladığı “İnsan Hakları” konulu sergisi Avrupa Konseyi’nin önerisiyle 1997 yılına kadar Dünya’nın önemli kentlerinde sergilendi. Yurtdışında ve yurtiçerisinde defalarca birincilik ve başarı ödülüne layık görülen sanatçı çok sayıda kupa, madalya ve unvan ile ödüllendirildi. Türkiye’de iki üniversite tarafından kendisine Onursal Bilim Doktoru unvanı verildi. 1998 yılında Turhan Selçuk anısına Grafik Mizahının Büyük Ustası adlı kitap basıldı.
Milas Belediyesi’nin teklifi ile aynı zamanda Milaslı olan karikatür sanatının duayen ismi ve büyük sanatçı Turhan Selçuk adına, sanatçının sağlığında bir Karikatürlü Ev oluşturma fikri doğdu. Bu fikir sanatçının vefatından sonra hayata geçirilebildi ve Hacı Ali Konağı’nda yapılan düzenlemelerle 23.04.2010 tarihinde Turhan Selçuk Karikatürlü Ev olarak ziyarete açıldı.
Müze hafta içi mesai saatleri içerisinde ve ücretsiz olarak ziyarete açıktır. Evde bir bölüm Turhan Selçuk ve karikatüre ayrılırken, diğer bölümde ise geleneksel Milas ev hayatını anlatan kültürel eşyalar sergilenmektedir. Turhan Selçuk’a ait kişisel ve özel eşyalar, sanatçının fotoğrafları, albümleri, eserleri, çizdiği dergi ve gazeteler, mektupları, almış olduğu ödüllerin bir kısmı ve Abdulcanbaz koleksiyonu bulunmaktadır. Abdulcanbaz karakterine ait bir maket ve bu karakterin kullandığı giysi, objeler de sergilenmektedir. Ayrıca gelen ziyaretçilerin duygularını yazabilecekleri bir köşe de ev içerisinde oluşturulmuştur. Konağın geniş avlusunun ortasında Turhan Selçuk’ a ait bir büst bulunmaktadır.
Karikatürlü evde sergilenen eserlerin yanı sıra, konağın bir kısmı çeşitli yaş grupları için karikatür ve resim kursları amacına hizmet edecek şekilde düzenlenmiştir. Bu kurslar evde haftada iki gün olacak şekilde gerçekleştirilmektedir. Kurslarda yapılan eserler zaman zaman yine bu mekânda sergilenmektedir. Böylelikle Turhan Selçuk Karikatürlü Evi, sanatçı müze evlerinin bir unsurunu da yerine getirmektedir. Ünlü karikatüristlerin ve ressamların sergileri, bazı yazarların imza günü etkinlikleri yine karikatürlü evde düzenlenmektedir. Bununla beraber konak 2011 yılından itibaren düzenlenen ve her yıl katılımcı ve eser sayısı artış gösteren Uluslararası Turhan Selçuk Karikatür yarışmasına da ev sahipliği yapmaktadır.
Hem bir müze hem de sanat merkezi olan Turhan Selçuk Karikatürlü Ev kültür turizmi ve sanat turizmi açısından önemi günden güne artan müze evlerin en güzel örneklerinden biri konumundadır.
Referanslar
Baysal, K., ve Ayaz, N. (2018). Mizah Penceresinden Turizme Bakış: Milas Turhan Selçuk Karikatürlü Evi, Journal of Social & Humanıtıes Scıences Research, 5(29): 3937–3946; Biz A.Ş.(2019). http://www.abdulcanbaz.biz/Hakkinda/Turhan-Selcuk, (Erişim tarihi: 10.06.2019); Milas Belediye Başkanlığı, (2015), 2015–2019 Stratejik Planı: 9-10; Milas Belediye Başkanlığı.(2018). Uluslararası Turhan Selçuk Karikatür Yarışması Albümü–2018. Milas: 4-5.
Ayrıntılı bilgi için bakınız
Milas Belediyesi. (2018). Turhan Selçuk Karikatürlü Ev Broşürü; Baysal, K., ve Ayaz, N. (2018). Mizah Penceresinden Turizme Bakış: Milas Turhan Selçuk Karikatürlü Evi, Journal of Social & Humanities Sciences Research, 5(29): 3937–3946.