Taşlık Maksim

Eğlence İşletmesi Gazino

(Beşiktaş, İstanbul, 1950 – 1988)

Dolmabahçe Sarayı’nın Taşlık mevkiinde, Kanuni Sultan Süleyman döneminde bir cami yaptırıldı. Ancak zamanla yıkılıp yok olan caminin yerine, Sultan Abdülaziz’in kendi adını yaşatmak isteğiyle 1874 yılında yeniden dört minareli bir cami yapılması için çalışmalar yapıldı. Caminin mimarı olarak görevlendirilen Sarkis Balyan, 1874-1875 yılları arasında; Maçka sırtlarında yapılacak cami için, taş döşeyerek düzlük bir alan yaratır ve caminin kubbesini taşıyacak dört büyük fil ayağının konacağı yerlerin temellerini attı. Zamanın Vakıflar İdaresi tarafından caminin yapımında kullanılmak üzere, buraya taş ve mermerler getirildi. Ancak Sultan Abdülaziz’in tahttan inmesiyle caminin inşaatı yarım kaldı. Aziziye camisinin taş temelleri, İnönü Stadyumu’nun yapılacağı 1947 yılına kadar harap halde kullanıldı ve buradaki tek yapı salaş bir kahvehanedir. Böylece, ortada kalan taşlardan dolayı buraya Taşlık ismi verildi. Bu taşların bir kısmıyla Taşlık Şark Kahvesi yapıldı. Belediye Başkanı Lütfi Kırdar’ın siparişi ile 1948 yılında inşaasına başlanan, mimar Sedad Hakkı Eldem tarafından yapılan Taşlık Kahvesi, zamanla Belediye Taşlık Gazinosu oldu. Gazino, Aziziye Camii’nin temellerinin olduğu taşlık alanda inşa edildi. Siyahi Amerikan vatandaşı Frederick Bruce Thomas, 1919 yılında Moskova’dan İstanbul’a göç ederek Şişli’deki Stella bahçesinde bir dans kulübü açtı. Rusya’dan gelen dansçıların ve o dönem Habeş Orkestrası olarak bilinen siyahi jazz gruplarının da sahne aldığı mekân, kısa sürede İstanbul’un gözde mekanlarından biri oldu. Eğlence mekanlarına ilginin artması sebebiyle, Frederick Bruce Thomas, 1921 yılında Sıraselviler Caddesi’nin girişindeki Cinemajik adlı sinemanın altındaki büyük salonu kiralayarak Maksim (Maxim) Gazinosu olarak işletmeye başladı. 1927 yılında mali sıkıntılar sebebiyle gazino kapandı. Yerine açılan birçok lokal olsa da hiçbiri uzun ömürlü olmadı. Dönemin ünlü gazino işletmecisi Emin Yeyman, Fahrettin Aslan’ı işe aldı ve işletmecisi olduğu gazinolardan biri olan Taşlık Gazinosun’dan 1957 yılında hisse verdi. 1959 yılında ise Emin Yeyman ve Fahrettin Aslan ortak olarak, Taksim Maksim’i devraldılar ve yenilenen gazino, 28. 10. 1961 tarihinde Maksim Gazinosu adıyla tekrar açıldı. 1960’lı yılların ikinci yarısında Maksim gazinoları büyümeye başladı. Bebek Maksim ve Caddebostan Maksim gazinolarına yeni ismiyle Taşlık Maksim Gazinosu eklendi. Japon ve Alman ortaklığı ile inşa edilen Swiss Otel sebebiyle; 1988 yılında Taşlık Gazinosu ve çay bahçesi yıkıldı.

Yararlanılan Kaynaklar

Birik, M. (2013). Şişhane Meydanında Mekansal Niteliklerin Değişim Süreçleri. İçinde; 23. Kentsel Tasarım ve Uygulamalar Sempozyumu: Kentsel Mekana Müdahale: Projeler, Yaklaşımlar, Kavramlar (ss. 174-203). İstanbul: Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi; http://www.milliyeom.tr/cadde/gazinocular-krali-oldu-963683, (Erişim tarihi: 31.12.2019); http://www.radikal.com.tr/radikalist/eglence-dunyasinin-efsanesi-maksim-gazinosu-1221712, (Erişim tarihi: 31.12.2019); https://www.haberturk.com/yazarlar/murat-bardakci/854535-taksimi-sehrin-eglence-mekani-yapan-amerikali-zencinin-bilinmeyen-oykusu, (Erişim tarihi: 31.12.2019); Sılkım, Ş. (2008). Şöhret: Bir Zamanlar Türkiye. İstanbul: Sam Yayınları.