-
2019
Fransızca hors d’oeuvre kelimesinden türetilmiş olup, Fransızca dilinde yemeğin dışında kalanlar anlamına gelmektedir. Lezzeti ön planda olan ve iştahı artıran yiyecekler olarak servis edilmektedir. Soğuk olarak servis edilir ama sıcak olarak servis edilenleri de mevcuttur bunlar sıcak ordövr diye adlandırılmaktadır.
Tam olarak hangi kültür ve bölgede doğduğu bilinmemekle birlikte, birçok kültürde örneği bulunmaktadır. Rus kültüründe yemeklerden önce servis edilen zakuski Orta Doğu’da servis edilen meze, İtalyan mutfağında antipasto ya da Fransız kültüründe hors d’oeuvre olarak karşımıza çıkmaktadır. Hepsinin ortak özelliği yemeğe yardımcı ya da iştah açıcı olarak servis edilmesidir.
Soğuk ordövrlerin en önemli özelliklerinden biri de, genellikle elle yenilmesidir. Ayrıca kürdan ya da tek kullanımlık kaşık ya da çatal ile servisi sıklıkla karşılaşılmaktadır. Klasik mutfak yapısında soğuk ordövrler garde-manger yani soğuk mutfak aşçıları tarafından hazırlanmaktadır. Genellikle kaliteli peynir çeşitleri, salamura ya da çiğ balıklar, zeytin ile güçlü lezzet ve kokuya sahip sebzelerle hazırlanmaktadır. Soğuk ordövrlerin servisi tepsilerle garsonlar tarafından sunulmaktadır. Ayrıca soğuk ordövr büfesi olarak da servis edilmesine sıklıkla rastlanılmaktadır.
İyi hazırlanmış bir soğuk ordövrün üç temel özelliği olmalıdır. Soğuk ordövr, tek bir lokmada yenebilecek kadar küçük olmalıdır. Bazıları parmaklar ile yenebilir bazıları da çatal ya da kaşıkla yenebilir ama ordövrlerin yenilmesi sırasında bıçak kullanımına ihtiyaç duyulmamalıdır. Çekici olmalıdır. Yemeklerden önce sunulduğu için insanların dikkatini çekebilmeli bu da görsel açıdan cazibeli olursa gerçekleşebilir. Kendisinden sonraki yemeği tamamlayacak şekilde tasarlanmalıdır. Aynı doku ve lezzete sahip yemeklerin servis edilmesi uygun olmayabilir. Örnek olarak, ana yemekte balık servis edilecekse, kanepelerde balık kullanımından kaçınılmalıdır.
Ayrıca ordövrlerin servisinin nasıl ve ne çeşitlikte yapılması gerekliliği hangi amaçla yapılacağına göre de farklılaşabilir. Gerçekleşecek etkinliğin yapısı dikkate alınarak, takip edilecek olan menü dikkate alınmalıdır. Buzdan heykeller ve buzdan yapılacak olan kaplar, deniz ürünlerinin ve havyar gibi pahalı ürünlerin daha lezzetli ve kaliteli olarak servis edilebilmesine ve servis süresince dayanabilmesini sağlar. Kullanılacak olan buzun büyüklüğü ve erimesi, etkinliğin süresi dikkate alınarak değerlendirilmelidir. Tepsilere ve tabaklara konulan ordövrler dikkatle planlanmalı böylece tabakta kalan son yiyecek de cazibesini korumalıdır. Çeşitli soslarla servis edilen ordövrlerin servisi için sos kaplarına ihtiyaç duyabilir. Bu gibi ürünler servis edilirken, müşterilerin ihtiyaç duyacağı çatal, bıçak ve peçeteler dikkate alınmalıdır. Soğuk ordövrler servis edilirken, sıcak ordövrler ile aynı ya da yan yana kaplarda servis edilmesinden kaçınılmalıdır. Bu durum hem lezzet hem kalite açısından sıcak ve soğuk ürünleri birbirlerinin negatif olarak etkilerler.
Referanslar
McGee, H. (2010). Keys to Good Cooking a Guide to Making The Best of Foods and Recipes. New York: The Penguin Press; The Culinary Institute of America (2011). The Professional Chef (9. Baskı). New Jersey: John Wiley; The Culinary Institute of America (2012). Garde Manger The Art and Craft of The Cold Kitchen. New Jersey: John Wiley; Wikipedia, https://en.wikipedia.org/wiki/Hors_d%27oeuvre# Origins, (Erişim tarihi: 09.08.2019).