Bilindiği üzere; geleneksel müzeler, çeşitli eser ve materyallerin fiziksel olarak bir araya getirildiği yapılardır. Ancak 1990’lı yılların başlarından itibaren ortaya çıkan sanal müze kavramı internet ve dijital teknolojilerin sunduğu olanaklarla birleşerek müzelerin sergileme kapasitelerinin mevcut fiziksel imkanlarını aşmasını sağladı. 1992 yılında Apple firması tarafından Virtual Museum adı verilen bir cd-rom yazılımı ile bir müze modellemesi yapılarak kullanıcıların odadan odaya geçerek bilimsel sergileri görebileceği sanal bir ortam yaratıldı. Sonrasında benzer uygulamalar internet ortamına da aktarılarak zaman ve mekân sınırı olmaksızın ziyaretçilerin ilgisine sunuldu.

Sanal müze kavramı veya diğer bilinen isimleriyle online müzeler/e-müzeler; ilk ortaya çıktıkları dönemde daha çok fotoğraf ve video görüntüleriyle koleksiyonlarında bulunan materyalleri sergilerken teknolojinin gelişmesi ile birlikte üç boyutlu uygulamaları da kullanmaya başladılar. Böylelikle müzeyi dijital ortamda ziyaret edenlerin de deneyimleme hissi daha gerçekçi hâle gelmiştir. Bununla birlikte, sanal müze kavramı etrafında çeşitli tartışmalar yaşanmaktadır.

Sanal müzeler yapısal temellerine göre üç ana başlık etrafında toplanabilmektedirler. Bunlar; gerçek bir müzenin dijital versiyonu, gerçek bir müzenin üç boyutlu uygulamalar, panoramik fotoğraflar vb yazılımlarla sanal ortamda ziyaret edilebilmesi ve gerçek müze ile herhangi bir bağlantısı olmayan kültürel amaçlı web siteleridir.

Bazı yaklaşımlara göre sanal müzelerin, gerçek hayatta da varlık gösteren herhangi bir müzenin koleksiyonundaki eserleri internet aracılığıyla ziyaretçilerin izlemesine sağlayan web siteleri veya uygulamalar olması gerektiği ifade edilirken bazı görüşler ise gerçek bir müze ile bağlantısı olması gerekmediğini savunmaktadırlar. Bu sayede sanal müzeler sadece bağlı bulunan kuruluşun koleksiyonları hakkında bilgi vermek değil daha özgür bir çerçevede başka dijital koleksiyonlarla bağlantı sağlama işlevini de üstlenmiş olmaktadır. Bunun sonucunda da bir bellek kurumu olarak ifade edilen müzeler arşivlerindeki, koleksiyonlarındaki ya da seçkilerindeki materyalleri dijital bir ortama taşıyarak koruyucusu olduğu kültürel, sanatsal ya da bilimsel mirasın gelecek nesillere aktarılma biçimini de değiştirmekte ve geliştirmektedirler.