Konya ilinin Meram ilçesine bağlı Sahip Ata Mahallesi’ndeki tarihi Larende Caddesi’nde bulunan Sahip Ata Külliyesi’nin hankâh kısmında yer almaktadır. Anadolu Selçuklu veziri Hacı Ebubekirzâde Hüseyinoğlu Sahip Ata Fahreddin Ali tarafından yaptırılan külliyenin yapımı, 1258’de cami ile başlanmış ve 1283’te türbenin genişletilmesiyle tamamlanmıştır. Külliye, muhtelif zamanlarda farklı planlar dâhilinde inşa edilen cami, türbe, hankâh, çifte hamam, çeşme ve dükkânları kapsamaktadır. Külliye’nin hankâh ve bitişiğindeki türbe birimi, Vakıflar Genel Müdürlüğü tarafından 2006 yılında gerçekleştirilen bir yenileme ile Sahip Ata Hanegâhı Vakfı Müzesi olarak tasarlanıp hizmete sunulmuştur.

Hankâh, tasavvuf kültüründe, büyük şehirlerde içinde tarikatın kurucusunun makamının da bulunduğu kapsamlı bir tarikat yapısıdır. Diğer adıyla bir dergâhtır. Kelime olarak Hankâh, Farsça’da hângâh veya hâneğâh olarak da adlandırılmakta ve eşik, yüceltme, onurlandırma anlamına gelmektedir. Sahip Ata Hankâh’ı, Sahip Ata Fahrettin Ali tarafından 1279 yılında yaptırılan, Selçuklu çini süslemeleriyle donatılmış XIII. yüzyılın en büyük ve simetrik hankâhıdır. Hankâh’ın her iki yanında dükkânlar, karşısında çifte hamam ve bitişiğinde türbe yer almaktadır. Hankâh’a doğudan taç kapıdan girilmektedir. Hankâh’taki üç kapı odalara ve bir kapı ise Türbe’ye açılmaktadır. Geometrik ve bitkisel bezemeli bordürleriyle taç kapısı, kitabesi, alçı mihrabı, beşik ve çapraz tonozlu giriş holü, kubbeli iç avlusu, açık mavi, sarımtırak ve mor tuğlalı kubbesi, kubbe altı sekizgen havuzu, firuze renginde altıgen çini panolarıyla sivri kemerli eyvanları ve çini kakmalı pencereleri ile Hankâh, külliyenin en önemli yapılarından biridir. Hankâh’ın bir diğer özelliği ise, XI. ve XIII. yüzyıllarda Orta Asya’daki merkezi kubbeli ve aksiyal eyvanlı evlere yakın benzerlik göstermesidir.

Hankâh’ın kuzeydoğu bitişiğinde, dikdörtgen bir alan üzerinde bulunan, iki katlı (alt katı cenazelik) ve bir kubbe ile örtülü olan Türbe ise Sahip Ata Fahreddin Ali tarafından, savaşta şehit düşen oğulları için ilk olarak 1277’de inşa edilmiş, daha sonra 1283’te genişletilerek aile türbesi şekline getirilmiştir. Türbede, bir kısmı lacivert bir kısmı da yeşil çinilerle kaplanmış üzerinde kabartma ayet ve kitabeler yer alan lahitler bulunmaktadır. Bu lahitler; Sahip Ata Fahreddin Ali’ye, çocukları Taceddin Hüseyin Bey’e, Nasreddin Hasan Bey’e, Melike Hatun’a ve torunu Şemseddin Mehmet Bey’e ve diğeri de yine isimsiz bir torununa aittir.

Konya, Karaman ve Aksaray illerindeki camilere ve mescitlere ait bağışlanan eserler, bu müzeye getirilmiştir. Müzede; farklı dönemlerden (Selçuklu, Beylikler, Osmanlı) kalma tekke sancağı, kapılık, keçe seccadeleri (Ladik Seccadeleri), zikir tesbihleri, Sakal-ı Şerif, Kâbe Örtüsü, halılar, kilimler, hat (ayet, hadis, methiye levhaları), el yazması (genellikle deri ciltli Kur’an-ı Kerimler, cüzler, tefsirler, Delâ’ilü’l-Hayrat, tezhipler, minyatürler), arşiv vesikaları (vakfiye, ferman, beratlar, methiyeler), madeni (şifa tasları, kandiller, alemler-minare tepelikleri, buhurdanlıklar, gaz lambaları, kılıçlar, maden eritme potaları, şamdanlar), ahşap (bitkisel, geometrik kompozisyonlar, kündekâri, oyma, şebekeli oyma yöntemleri ile kapı ve pencere kanatları, kapı panoları, vaaz kürsüleri, sandık, Sakal-ı Şerif kutusu, tavan göbeği, rahleler, sancak gönderileri, duvar ve salon saatleri), taş (zemin taşları, sütun ve mukarnas parçaları, mezar başı kitabeleri, serpuş, kitabe), çini (geometrik, bitkisel süslemeler, koşan geyik, raks eden kadın, top, sırlı ve mozaik çiniler) ve alçı (çift başlı kartallar, mihrap ve mukarnas parçaları, kaseler) eserleri gibi 220 eser sergilenmektedir.

Müze; Selçuklu, Beylikler ve Osmanlı dönemlerine ait geleneksel Türk-İslam el sanatları eserlerinin sergilendiği Konya’nın ve Türkiye’nin en önemli müzelerinden biri konumundadır.