İnsanların enerji ve besin öğesi gereksinimlerini karşılamada gereğinden fazla miktarda tüketme eğilimleri 1980’li yıllara dayanmaktadır. Bu dönemde gıda sektörünün gelişmesi, market ve restoran sayılarının ve çeşitlerinin artması, kitle iletişim araçlarını yaygınlaşması da söz konusudur. Günümüz gelişmeleri arasında ise restoran menülerinde, paketlenmiş gıdalarda ve yemek kitaplarındaki tariflerde servis ve porsiyon ölçülerinin büyümesi yer almaktadır. Porsiyonların büyümesi, kişilerin tüketim miktarlarını artırmaktadır. Tüketiciler, günümüz şartlarında birçok nedenle dışarda yemek yemeyi tercih etmektedir. Kendisine büyük porsiyon yemekler servis edildiğinde daha fazla besin tüketme eğilimindedirler. Yiyecek-içecek sektöründeki servis ve porsiyon ölçülerinin büyük olması enerji alımını artırarak toplumda obezite sorununun artmasını desteklemektedir. Çünkü insanlar, kendisi için servis edilen besinin ölçüsü ile enerji yoğunluğu fazla olan besinleri tüketmektedir. Sunulan büyük porsiyonlar zamanla normal olarak karşılanmakta ve tüketim artmaktadır. Standart porsiyonlar sunulması kişilerin tekrar yemek istemesi durumunda daha uygun olacaktır.

İnsanların beslenmelerinde kalori ve besin öğeleri bakımından ayarlamalar yapılabilmesi için yöntemler geliştirilmektedir. Bu amaçla besinlerin standart porsiyon ölçüleri standart ölçü araçlarıyla belirlenebilmektedir. Beslenme kılavuzlarına göre servis ölçüsü; besin etiketlerindeki miktar bilgileri, bir besin için bir kerede önerilmekte olan tüketim miktarıdır. Buna karşın bir besinin servis edilen miktarı porsiyon ölçüsüdür. Porsiyon ölçüsünün enerji alımında ve insanların tükettiği besin miktarı üzerinde önemli etkisi bulunmaktadır.

Porsiyon kontrol araçları, besinlerin miktarlarını ölçmeye, bireylerin uygun porsiyon ölçüsünü dolayısıyla besinleri ne kadar tüketmeleri gerektiğine yardımcı olması için geliştirildi. Bunlar; porsiyon kontrol tabakları, besin atlası ve replikaları, el büyüklüğü ile porsiyon ölçüsü, kupa-yemek kaşığı-çay kaşığı, tabak modeli, tabak kompozisyonudur.

Porsiyon kontrol tabakları, insanların uygun porsiyonları seçmesini ve porsiyon yanılgısını değiştirmek amacıyla bölmeli hazırlanmış tabaklardır. Besin atlası ve replikalarında ise besin porsiyonları tabak içinde istenilen oranlarda tasarlanıp renkli fotoğraflarla görsel hâle getirilir. Besinlerin uygun porsiyonunu şeffaf tabak şablonları ile oluşturulmuş krokileri yardımıyla hem görüp hem de dokunabildikleri örnekleridir. El büyüklüğü ile porsiyon ölçüsünde kişinin kendi yumruk, avuç içi, parmak, avuç büyüklüğü gibi hacimler ile doğru besin porsiyonlarının tahmin edilmesi sağlanır. Kupa -yemek kaşığı-çay kaşığı, besinlerin ölçümlerinde standardizasyonu sağlamak amacıyla kullanılırlar. Türkiye’de de su bardağı, çay bardağı, kâse, yemek kaşığı gibi ölçü araçları kullanılmaktadır. Tabak modelinde tabağın dörtte biri proteinli besinlerden (et, balık, kümes hayvanları, yumurta vb.), dörtte biri karbonhidratlı besinlerden (tahıl, pirinç, buğday, makarna, patates vb.), yarısı ise meyve ve sebzelerden oluşmaktadır. Tabak kompozisyonu aracında ise bir öğünde baskın olan yemeğe ana yemek, öğünü tat ve görünüş olarak destekleyen yemeğe ise yardımcı yemek denir. Genel olarak bir ana yemek ve iki yardımcı yemek bulunduğu düşünülürse bir menünün, bir protein yemeği, bir nişastalı yemek ve bir sebze yemeğini içermesi gerekmektedir.