Pansiyon kelimesinin kökenine bakıldığında, Latince ödeme, ücret anlamını ifade eden pensio sözcüğünden geldiği bilinmektedir. Ayrıca bu sözcükten, Fransızca’da bulunan pension kelimesi türetilmiştir. Genel olarak Fransızcada pension kelimesi ücret, maaş, gelir ve kiralık oda anlamlarına karşılık gelmektedir. Turizm alanında ise pansiyonlar, konaklama tesisi olarak düşünülüp inşası yapılan, yönetimi sade ve basit, müşterilere yeme-içme hizmeti sunan veya müşterilerin kendi yemeklerini hazırlayabilmeleri için olanakları bulunan, Turizm Yatırım ve İşletmeleri Nitelikleri Yönetmeliği’ne göre en az beş odalı konaklama tesisleridir. Turizm alan ve merkezlerinde en az beş odaya, diğer bölgelerde ise en az 15 odaya sahip olması gerekmektedir.

Geçmiş dönemlerde kiralık oda olarak da bilinen pansiyonların temel işlevi, müşterilerin konaklama ihtiyacını karşılamaktır. Amerika Birleşik Devletleri’nde 1970’li yıllarda gelişme gösteren pansiyonculuğun Türkiye’deki hızlı gelişimi 1980’li yıllara uzanmaktadır. Önceleri genellikle Erdek, Akçay, Akçakoca, Ayvalık, Kuşadası, Bodrum gibi destinasyonların deniz kıyılarında başlayan pansiyonculuk, 1980 yılından sonra Türkiye’nin diğer destinasyonlarına da hızla yayıldı. Pansiyonlar, uygun fiyatları ve sade yapısı ile daha çok orta gelir düzeyine sahip müşterilerin konaklama ihtiyaçlarına cevap veren alternatif konaklama tesisleri arasında yer almaktadır.

Pansiyonlar, daha çok otel yapımı için uygun olmayan veya yatırım talebi bulunmayan bölgelerde bölgeye gelen müşterilerin, konaklama ihtiyaçlarına karşılık verebilmek için gelişme gösterdi. Turizme katılan müşterilerin yoğun ve konaklama işletmelerinin yetersiz kaldığı büyük şehirlerde, evlerin bazı odalarını pansiyon olarak kiralayan ev sahipleri de mevcuttur. Müşterilerin ihtiyacına yönelik, evlerin bir bölümü veya tamamı sürekli veya belirli süreliğine kiraya verilebilmektedir. Bazı yerlerde bulunan pansiyonlar isteğe göre, yeme-içme hizmeti de sağlamaktadır. Pansiyonların en önemli özelliği, orta gelir düzeyine sahip müşteriler tarafından tercih edilmesidir. Çünkü pansiyonlar, diğer konaklama işletmeleri ile kıyaslandığında daha ucuz, daha samimi ve yörenin kültürel değerlerinin müşterilere daha yakından tanıtıldığı evleri ifade etmektedir. Pansiyonlarda kalan müşteriler ile pansiyon işletmecileri arasındaki bağ ve kültür alışverişi diğer konaklama işletmelerine göre daha yoğundur.

Pansiyonlar, sahip oldukları birtakım özellikler sebebiyle diğer konaklama işletmelerinden farklılaşmaktadır. Pansiyonları, diğer işletmelerden ayıran temel özellikler arasında; uygun fiyatlar ile hizmet vermesi, genellikle konaklama sürelerinin otellere kıyasla daha fazla olması, işletmenin organizasyonunun ve yönetiminin basit olması, sunulan hizmetlerin çoğunlukla mal sahibi veya ailesi tarafından karşılanması, ev ortamının hâkim olması, daha çok aile işletmesi olması ve otellere göre daha küçük işletme olması yer almaktadır. 08. 07. 2019 tarihi itibariyle Türkiye’de turizm işletme belgesine sahip toplam 117 tane pansiyon bulunmaktadır.