Balcı, Alaeddin
Kişi Turizm İşletmecisi
(1927- 1985)
-
2019
Eğirdir’in ilk pansiyon işletmecisi.
Isparta’nın Eğirdir ilçesinde doğdu (1927). Alaeddin Balcı, ilk öğrenimini Yeşilada ve Yılanlı Köyü’nde yaptı. Ortaokulu, Milli Savunma Bakanlığı'nın hesabına, burslu olarak Isparta Erkek Sanat Enstitüsü Tesfiye Bölümünde okudu. Askerliğini Muğla Milas’taki Anatamir birliğinde yaptı. O zaman, şoför ehliyetini de alan Alaaddin Balcı, Milas’ta, Sanat Enstitüsü’nün yarım kalan iki yıllık bölümünü tamamladı. Vatanî görevini bitirdikten sonra, Türk Hava Yolları’na (THY) uçak makinisti olarak girdi. Beş yıllık çalışmadan sonra, uçucu baş makinist olarak terfi aldı. İşletmeye sokulan, uçuşa çıkacak uçakların uçuş kontrollerini yapıp, uçabilirlik raporlarını hazırlayan Balcı, tecrübe uçuşlarını da bizzat kendisi yapmaktaydı. Alaaddin Balcı’nın kaptanlık lâkabı da işte buradan kaynaklanmaktaydı. Kaptan, THY’de beş yıl çalıştıktan sonra, oradan ayrılarak, 1955–1956 yılarında memleketi olan Eğirdir’e döndü. Atatürk’e hibe edilen ve kız kardeşine intikal eden bedeli 500 lira olan Can Ada’yı almak istedi. Maddiyat sebebiyle alamadığı için işine geri dönerek apron makinisti olarak önce İran Havayolları’nda çalıştıktan sonra 1956 – 1957 yıllarında, tekrar THY’de çalışmaya başladı. Sonrasında Lufthansa Hava Yolları’nda teknik eleman olarak, yedi seneye yakın görev yaptı. 1962-1963 yılları arasında Eğirdir’e turizm işine dönerek Yeşilada’daki evinde ev pansiyonculuğu yapmaya başladı. Eğirdir’de turizm pansiyonculuğunu ilk başlatan kişidir. Eğirdir’de turizmin gelişmesini sağlayan Alaaddin Balcı, Eğirdir’i ve Yeşilada’yı turizme açmak için büyük mücadele verdi; davet ettiği bütün turistleri Yeşilada’daki babasının evinde ücretsiz olarak ağırladı; sonrasında ilk pansiyon işletmesini açtı. Kaptan; Almanca, İngilizce ve Fransızca konuşup yazmaktaydı.
Kaptan Alaaddin ile tanışmasını Bir Yaşam Yolculuğu kitabında anlatan araştırmacı yazar Recep Bozkurt, “(onun oturduğu ev için) üst kata altı yatak sığdırdım, yazın adaya gelen turistleri burada konuk ediyorum. Kazandığımı bütün yıl yiyorum. Bunu konu komşuya anlatıyorum fakat dinleyen kim? Üstüne üstlük, bir de düşman kazanıyoruz” dediğini aktarır. Yazar Ayfer Aytaç ise Kent ve İnsan isimli kitabında; 1977 yılının temmuz ayındaki ziyaretinde “Meczup bir adam çıplak turistleri adaya getiriyor, mağaraya kapanıp âlem yapıyor, başımıza taş yağdıracak” denilerek Kaptan Alaaddin’in Eğirdirli’lerce sevilmediğini aktarır. “Bu konu halkın ilgisini çeker, kim bu ucube bir araştırayım” diyerek, bu mantıkla adaya gidip gördüğünde, onun ne kadar vatansever ne kadar insan canlısı ve ileri görüşlü olduğunu bizzat kendisiyle konuşup öğrenir ve döndüğünde gazetesinde “Bu adama haksızlık yapılıyor, destek olmamız gerekir. O, Eğirdir’e getirdiği turistlere ilçenin tanıtımını yapıyor. Dünyaya Eğirdir’i duyuruyor. Eğirdir ekonomisi için gönüllü hizmet neferi, kendisine sahip çıkalım” diye yazarak uğradığı haksızlıkları anlatır. 14. 02. 1985 tarihinde Muğla’da vefat eden Kaptan Alaaddin’in mezarı Yeşilada’da bulunmaktadır. Kaptan Alaaddin’e ait olan bina, 25. 01. 2018 tarihli yazı ile Eğirdir Belediyesi tarafından tehlikeli bina statüsünde görülerek yıkıldı.
Referanslar
http://blog.milliyet.com.tr/sehir-ve-insan-2/Blog/?BlogNo=544945, (Erişim tarihi: 12.10.2019); http://www.egirdirses.com/haber-kaptan-alaettin-in-kizindan-mesaj-var-10072.html, (Erişim tarihi: 12.10.2019); https://www.egirdirakingazetesi.com.tr/haber/6986/ISPARTA39NIN-ILK-TURIZMCISI-KAPTAN-ALAADIN39I--NE-KADAR-TANIYORUZ--3, (Erişim tarihi: 12.10.2019).