Genç Türkiye Cumhuriyetinin ilk kadın Arkeologları içinde yer alan ve Protohistoriya ve Önasya Arkeolojisi alanında yapmış olduğu çalışmaları ile Türkiye’deki arkeoloji biliminin gelişiminde önemli bir yeri olan değerli bir bilim insanıdır. Nimet (Dinçer) Özgüç Adapazarı’nda dünyaya geldi (1916). Babasının tayini neticesinde Ankara’ya yerleşmeleri sonucu ilkokulu Ankara’da Gazi İlkokulu’nda tamamladı. Ortaokulu ve liseyi Ankara Kız Lisesi’nde tamamlayan Nimet Özgüç (1935), öğrenimini İstanbul ya da yurtdışında sürdürme isteğindeki iken, Afet İnan’ın teşvikiyle, 1935 yılında kurulan, 1936 yılında Ankara Üniversitesine bağlanan, Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi’ne kayıt yaptıran ilk öğrenciler arasında yer aldı. 1936-1940 yılları arasında öğrenim gördüğü fakültede, başlangıçta Eskiçağ Tarihi Bölümüne kayıt yaptırdı. Fakülteye Chicago Üniversitesinden Prof. Dr. H.H. von der Osten’in gelmesiyle Arkeoloji Bölümü’ne geçiş yaparak, öğrenimini bu bölümde tamamladı. Mezun olduğu l940 yılında, Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesinin Arkeoloji Bölümü’ne ilmi yardımcı/asistan olarak atandı. Bu arada lisans eğitimini birlikte alan Nimet Dinçer ve Tahsin Özgüç 1941 yılında nişanlandı. Çift, 1945 yılında Tahsin Özgüç’ün askerliğini tamamlamasından sonra evlendi. Prof. Dr. Nimet Özgüç, Anadolu’da Damga Mühürler isimli çalışması ile doktorayı tamamlayarak Dr. Asistan oldu (1943). Assur Ticaret Kolonileri Devrinde Hayvan Biçimli Kaplar tezi ile doçent olan Özgüç (1949), 1958 de profesör oldu. Öğrencilik yıllarından itibaren birçok kazıya katılan Özgüç (1939), 1948 yılından itibaren Kültepe kazısı ile Anadolu Arkeolojisine önemli katkılarda bulunan ekibin içinde yer aldı. Özellikle Asur Ticaret Kolonileri Çağı’na ilişkin çalışmaları, Anadolu’nun yanı sıra Mezopotamya’daki Uygarlıklar hakkında önemli bilgilerin ortaya çıkmasını sağladı. Bunu yanı sıra Tahsin Özgüç ile birlikte birçok çalışmaya katıldı: Elbistan Ovası yüzey araştırmaları ve Elbistan Karahöyük kazısı (1947), Kayseri Frakdin (1947, 1954), Erzincan Altıntepe kazıları (1959) örnek verilebilir. 1962-1989 arasında Aksaray ilindeki Acemhöyük’de kazılar yaptı. 1972-1976 yıllarında Niğde Tepebağları Höyüğü’nde kazılar yapan Nimet Özgüç, 1978-1989 yılları arasında, Orta Doğu Teknik Üniversitesi Aşağı Fırat Projesi kapsamında Atatürk Barajı altında kalan Adıyaman Samsat Höyüğündeki kazıları yönetti. Gerek araştırmacı olarak katılmış olduğu gerekse yönettiği kazılarda elde ettiği bilgileri birçok yayın ile bilim dünyasına tanıttı. 1984’te Ankara Üniversitesi’nden emekliye ayrılmasına karşın kazılarına bir süre bir süre daha devam etti. Avrupa’da Münih, Londra, Saarbrüken, Marbourgh, ABD’ de Princeton, Columbia, Yale üniversitelerinde ve Bryn Mawr College’ da konuk öğretim üyesi olarak dersler verdi, seminerler yürüttü ve birçok ülkede Türkiye arkeolojisi ve eski yakın doğu kültürleri hakkında konferanslar verdi. Ankara Anadolu Medeniyetleri Müzesi’nin şekillenmesinde ve gelişmesinde büyük katkıları oldu. Hocası Prof. H. G. Güterbock’un kaleme aldığı ilk müze rehberini Türkçe'ye çevirdi. Nimet Özgüç, Collége de France Nişanı (1980), Türk Kadınlar Birliği tarafından İlim Dalında Yılın Kadını ödülü (1992), Kültür ve Turizm Bakanlığı 2010 yılı Kültür ve Sanat Büyük Ödülü’ne layık görüldü. Türk Tarih Kurumu Üyesi (1970- 1981), Alman Arkeoloji Enstitüsü-Berlin Asli üyesi, Türk Tarih Kurumu, Amerika Arkeoloji Enstitüsü, Türkiye Bilimler Akademisi, Türk Eskiçağ Bilimleri Enstitüsü gibi kuruluşlara Şeref Üyesi seçildi. Prof. Dr. Nimet Özgüç 23. 10. 2015 yılında Ankara’da vefat etti.

Başlıca eserleri: Özgüç, N. (1946). Translation of H.G. Güterbock. Ankara Bedesteninde Bulunan Eti Müzesi Büyük Salon Klavuzu. İstanbul: Özgüç, N.-Özgüç,T. (1949). Karahöyük Hafriyatı 1947-Ausgrabungen in Karahöyük 1947. Ankara: TTK Yayınları V. Dizi No7; Özgüç, N. (1964). Kültepe-Kanis’in Anadolu Arkeolojisindeki Yeri. Atatürk Konferansları I. Ankara: 1789-188; Özgüç, N. (1965). Kültepe Mühür Baskılarında Anadolu Grubu/ The Anatolian Group of Cylinder Seal Impressions from Kültepe. Ankara: TTK Yayınları V. Dizi No. 22; Özgüç, N.-Tunca, Ö. (1968) Kaniş Karumu Ib Katı Mühürleri ve Mühür Baskıları/ Seals and Seal Impressions of Level Ib from Karum Kanish. Ankara: TTK Yayınları V. Dizi No. 25; Özgüç, N. (2001). Kültepe Kaniš: Mühürlü ve Kil Yazıtlı Bullalar-Sealeted Clay Bullae. Ankara: T.T.K. Yayınları V. Dizi- No. 48; Özgüç, N. (2009). Samsat, Sümeysat, Samosata, Kumaha, Hahha, Hahhum. Bir Başkent ve Kalenin Uzun yaşamına ait 6000 Yıllık Döneminden Kesitler. Ankara: T TK Yayınları.