Kapadokya bölgesi, eşsiz doğası ve sahip olduğu gizemli yapıları ile dünyaca tanınan bir turizm merkezidir. Nevşehir ili ise Kapadokya’nın merkezinde kayalık Kapadokya’nın çekirdeğini oluşturan ve UNESCO Dünya Mirası Listesi'nde yer alan Göreme Milli Parkı'nı, gizemli oluşuma sahip peri bacalarını ve yer altı şehirlerini barındıran önemli bir turizm destinasyonudur (UNESCO 2024). Nevşehir, sahip olduğu jeolojik ve jeomorfolojik potansiyellerle turizm yönüyle ön plana çıktığı gibi aynı zamanda doğal gıda depolama merkezleri ve tanınırlığı ülke sathına yayılan referans tarım ürünleri ile de önemli bir tarım merkezidir. Bu referans tarım ürünlerinden biri de Nevşehir Kabak Çekirdeğidir.

Kabak çekirdeğinin ana meyvesi kabak bitkisidir. Kabak, Cucurbitaceae olarak adlandırılan kabakgiller familyasının bir alt türüdür. Kabakgiller familyasının ana vatanı Amerika’dır. Kabağın ülkemize girişinin ise balkanlar üzerinden olduğu bilinmektedir (Ulusay ve Çoban 2019).

Çekirdeklik kabak bitkisi aşırı sıcaklıktan, nemden ve kuraklıktan hoşlanmayan, daha çok humuslu ve 5,5-7,5 pH’a sahip toprakta yetişen, çelikleme süresi 140 ile 160 gün süren, su ihtiyacının giderilmesi adına toprağının derinlemesine sürdürülmesini gerektiren ve ışığı seven bir bitkidir. Kabak bitkisinin yetiştirilmesi için gerekli olan bu tarımsal özellikler, sahip olduğu iklim ve toprak yapısından ötürü Nevşehir’i çerezlik kabak üretimi için iyi bir merkez haline getirmektedir (Nevşehir Ticaret Borsası 2019). Nitekim Nevşehir ili, çerezlik kabak üretiminde 21.724 ton ile Türkiye’de birinci sırada yer almaktadır (TÜİK 2023).

Son yıllarda referans tarım ürünlerinin coğrafi kökene dayandırılarak akredite kurumlar aracılığıyla tescilinin yapılması şehirlerin gastronomik imajı açısından önemli olmakla birlikte bölgesel turizmin, yerel kalkınmanın önemli bir unsuru haline gelmiştir (Eren ve Sezgin 2021). Yerel tarımsal ürünlerin tescilli birer marka ürün haline gelmesi bu ürünleri ekonomi milliyetçiliğini destekleyici bir unsur haline getirmektedir. Nitekim tüm Türkiye’de olduğu gibi Nevşehir ilinde de çeşitli kurum ve kuruluşlarca Nevşehir’e has yerel ve özgün ürünlerin tescilinin gerçekleştirilmesine yönelik çalışmalar hız kazanmıştır. 2025 yılı itibariyle Nevşehir’in on adet coğrafi tescilli ürünü bulunmaktadır. Gerek üretimde yer aldığı ülke sıralaması yönüyle gerekse özgünlük yönüyle Nevşehir’e has ürünlerden biri olan kabak çekirdeği de Nevşehir’in coğrafi tescilli ürünleri arasında yer almaktadır.

Bu bağlamda Nevşehir Kabak Çekirdeği, Nevşehir Ticaret Borsası tarafından 30 Ekim 2017 tarihinde C2017/166 dosya numaralı başvurusu ile Türk Patent ve Marka Kurumu'nca 11 Şubat 2019 tarihinde 415 numaralı menşe adı ile coğrafi işaretli ürün olarak tescil edilmiştir (Nevşehir Ticaret Borsası 2019; Eren ve Sezgin 2021).