Nehirlerde Yolcu Taşımacılığı

Ulaştırma İşletmeciliği Denizyolu Yolcu Taşımacılığı

Deniz yolu taşımacılığı ve iç suyolu taşımacılığı farklı olarak ele alınmaktadır. Nehirlerde taşımacılık, literatürde iç suyolu taşımacılığı olarak ifade edilmektedir. İç Su Araçları Yönetmeliği’nde iç su kavramı, tabii ve suni göller, baraj gölleri, dalyan ve nehirleri olarak iç su aracı ise “İç sularda yük ve yolcu taşımak için kullanılan, her türlü tekneler ile balıkçı tekneleri” olarak tanımlanmaktadır. İç suyolu taşımacılığı, nehir, göl ve baraj sularında gerçekleştirilen taşımacılık faaliyetleridir. Nehirler üzerinde kelek, tekne, feribot ya da nehir gemileri (derinliğe göre değişken) aracılığıyla ulaşım ya da turizm amaçlı olarak gerçekleştirilen taşımacılık türü şeklinde tanımlamak mümkündür.

Osmanlı döneminde iç suyolu taşımacılığı için çeşitli projeler tasarlanmış hatta birçok defa teşebbüs edilmiş ancak projeler gerçekleştirilememiştir. Türkiye’de akarsu rejimlerinin genel olarak yük taşımaya büyük ölçüde uygun olmaması nedeniyle Türkiye’de iç suyolu taşımacılığı yaygın değildir. Ancak küçük çapta yolcu taşımacılıklarının ve turizm amacıyla küçük gezintilerin yapıldığı görülmektedir.

Türkiye’de bulunan nehirlerde genel olarak yolcu taşımacılığı ve turizm faaliyetleri (gezinti tekneleri, su sporları vb. aktiviteler) gerçekleşmektedir. Rafting yapılan akarsular ve nehirlere, Çoruh Nehri, Köprüçay, Manavgat Çayı, Dim Çayı, Adana-Feke-Göksu Nehri, Zamatı Irmağı, Fırat Nehri, İkizdere Nehri (Rize), Dalaman Çayı (Muğla), Çoruh Nehri (Artvin) örnek gösterilebilir. Kano vb. deniz araçları ile yapılan bu sporda nehrin akıntısına bağlı olarak bir ila dört arasında ilerleyen zorluk derecesi belirlenir. Türkiye her zorluk derecesine uygun akarsu potansiyeline sahiptir. Nehrin uygunluğuna göre feribot ya da teknelerle ulaşım hizmetleri verilmekte ve turizm faaliyetleri gerçekleşmektedir. Manavgat Nehri (Antalya), Azmak (Akyaka-Muğla), Dalyan, Yeşilırmak, Asi (Hatay), Fırat ve Dicle Nehri vb. çok sayıda nehir üzerinden günübirlik gezinti tekne turları turistik amaçlı olarak faaliyet göstermektedir. Türkiye’de bulunan nehirlerin çoğunda günübirlik gezinti tekne turları verilmekte ve bu konuda ilerleme kaydedilmektedir. Kültür ve Turizm Koruma ve Gelişim Bölgeleri (KTKGB) çalışmasıyla Bakanlığın önerisi ve Cumhurbaşkanlığı’nın onayı ile akarsu turizmi desteklenmektedir. Amaç kültürel, doğal ve tarihi mirasın korunması, geliştirilmesi ve tanıtılmasının yanı sıra bölge için sürdürülebilir kalkınmayı sağlamaktır

Yararlanılan Kaynaklar

Bayırhan, İ.(2015). İç Suyolu Taşımacılığı: Aliağa Organize Sanayi Bölgesi için Güzelhisar Deresi’nin İç Suyolu Kanalı Olarak Planlanması ve Tasarımı (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). İzmir: Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü; Deniz ve İç Sular Tarama Yönetmeliği (09.08.2016). Resmi Gazete (29796). https://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2006/10/20061021-8.htm, (Erişim tarihi: 26.07.2020); Servantie, D. (2016). AB ve Türkiye Nehir Taşımacılığı Politikalarının Karşılaştırmalı Analizi. İktisadi Kalkınma Vakfı, 180 Değerlendirme Notu; Kültür ve Turizm Bakanlığı, Yatırım ve İşletmeler Genel Müdürlüğü, https://yigm.ktb.gov.tr/TR-9873/akarsu-turizmi.html, (Erişim tarihi: 27.07.2020).