Debi ve derinliği uygun nehirlerde gerçekleştirilen kruvaziyer seyahatlerdir. Nehir Kruvaziyeri (River Cruise), nehir turlarına uygun olarak tasarlanmış konaklama, yeme-içme, eğlence, dinlenme, spor gibi etkinliklere uygun üniteleri bulunan kruvaziyer gemilerle seyahatlerin yapıldığı bir kruvaziyer turizm çeşididir. Gemilerin seyahat amaçlı kullanımı 1800’lü yıllara dayanmaktadır ve ilk olarak 1811 yılında Mississippi Nehri’nde New Orleans gemisi faaliyete başladı. Nehir kruvaziyeri turları da bu tarihlere dayanmaktadır. Avrupa nehir kruvaziyeri çok daha yakın zamanda gelişti 1992 yılında Avrupa nehirlerini birbirine bağlayan 172 kilometrelik Main-Danube (Tuna) Kanalı’nın açılmasıyla nehir kruvaziyeri turizm pazarında yeni bir turistik ürün olarak yaygınlaşmaya başladı. Nehir kruvaziyeri gemileri, okyanus aşan kruvaziyerlere nazaran daha küçük boyutlara ve genellikle 200’den az yolcu kapasitesine sahiptir. Nehir kruvaziyeri turlarında çok sayıda destinasyonu yakından tecrübe etmenin giderek daha popüler hâle gelmesi, nehir kruvaziyer gemilerinin sayısını, ölçülerini ve nehir kruvaziyeri turlarını zamanla şekillendirerek artırmıştır. Nehir kruvaziyeri belirlenen güzergâh boyunca destinasyon merkezlerine yakın seyrederek değişen farklı manzaraları (kanallar, köprüler, tarihi yapılar vb.) ile kruvaziyer turistlerine özel bir çekicilik sunmaktadır. Bağlı kaldıkları limanların tarihi şehir merkezlerine yakın olması turistlere kolaylık sağlamakta, güzergâh boyunca günübirlik karada ekstra programların sunulması nehir kruvaziyeri talebini artırmaktadır. Nehir kruvaziyeri özellikleri sayesinde çok sayıda uluslararası destinasyonu tecrübe etmeyi sağlamış, kruvaziyer endüstrisinde hızla büyüyen bir turizm pazarı haline gelmiştir. En büyük nehir kruvaziyeri bölgesinin Avrupa ve en gelişmiş nehir taşımacılığına sahip ülkenin ise Almanya olduğu belirtilmektedir. Nehir kruvaziyeri operatörleri günübirlik kısa nehir turlarından bir haftayı geçen farklı tur konseptlerine kadar her mevsim geniş yelpazede rotalar sunmaktadır. Avrupa’da nehir kruvaziyeri sezonu, Mart ayından Aralık ayının sonuna kadar devam etmektedir. Nehir kruvaziyeri turları, Benelüks ülkelerinde Lale Zamanı Yolculuğu ile başlamakta, Macaristan, Avusturya ve Almanya’da Noel Pazar Yolculuğu ile sona ermektedir. Kruvaziyer Hatları Uluslararası Birliği-CLIA üye şirketleri 184 nehir kruvaziyer gemisini turlarda kullanılması için hizmete açarak Avrupanın ileri gelen işletmeleri ise sürdürülebilirliğe de önem vererek modern şekilleri ve lüks donanımları ile nehir kruvaziyeri gemilerini filolarına eklediler. 2016 yılının en çok tercih edilen pazarı olan Avrupa nehirleri kruvaziyer turlarına 1.36 milyon turist katıldı. Almanya, Fransa ve Birleşik Krallık başta olmak üzere her geçen yıl nehir kurvaziyerine yönelik talebin arttığı görülmektedir. Dünya genelinde Amerika’da Amazon ve Mississippi Nehirleri, Asya’da Yangtze, Mekong ve Ganj Nehirleri, Afrika’da Nil Nehri, Rusya’da Volga, Dinyester Nehirleri ve Avrupa’da Tuna, Ren, Sen ve Rhone Nehirleri izlenen rotalar arasında yer almaktadır. Ama Waterways, Avalon Waterways, Uniworld Boutigue River Cruises, Tauck River Cruises, Viking River Cruises olmak üzere sektörde pek çok nehir kruvaziyeri işletmesi faaliyet göstermektedir.