Müşteri Yaşam Döngüsü Değeri

Kavram Üretim Yönetimi ve Pazarlama

Kavramın temelleri uzun vadeli pazarlama stratejileri, toplam kalite yönetimi, müşteri memnuniyeti üzerine oturtulmuştur. İngilizce karşılığı customer lifecycle value veya customer lifetime value olarak ifade edilmektedir. Müşteri yaşam döngüsü değeri, aynı zamanda bir müşterinin bir firma ile olan tüm yaşam boyu ilişkisinden elde edilmesi beklenen gelir toplamından müşteri için yapılan her türlü masraflar düşüldükten sonra, kalan miktarın bugünkü değeri olarak da tanımlanabilmektedir. Müşteri yaşam döngüsü değeri, müşteri sadakati ve tekrar satın alma davranışı üzerine yapılan çalışmaların bir sonucu olarak ortaya çıktı. Bu uygulamaların hepsi firmaların başarısında etkili rol oynar ancak müşteri yaşam döngüsü değeri etkili sonuçlara ulaşabilmek için firmaların müşteri kârlılığına odaklanması gerektiği düşüncesini savunmaktadır. Bir firmanın en büyük varlığı olan müşterilerinin yaşam boyu değerinin doğru şekilde hesaplanması doğrudan bir rekabet avantajı olarak görülmese bile firmaların gelecekte de başarılı bir şekilde yönetilmesine imkân tanımaktadır.

Müşteri yaşam döngüsü değerini ölçme ve yönetme sürecinin temel bileşenleri, müşteri kazanımı ve müşteriyi elde tutmadır. Müşteri yaşam boyu değerini hesaplamak için gereken diğer unsurlar ise, her müşterinin her dönemde sağladığı brüt katkı ve bu dönemdeki her müşteriye yapılan pazarlama maliyetidir. Müşterinin yaşam boyu değeri hesaplanmasına dair geliştirilmiş birçok yaklaşım bulunmaktadır. Bunlardan en yaygın olanları; toplam bir yaklaşım kullanılarak ortalama müşteri yaşam döngüsü değeri hesaplanması veya bireysel bir yaklaşım kullanılarak bireysel müşteri yaşam döngüsü değeri hesaplanmasıdır.

Müşteri yaşam döngüsü değeri firmaların müşteriyi elde tutma süresi ile müşteri kârlılığını hesaplaması sırasında ortaya çıkan bir değerdir. Müşteri yaşam döngüsü değerini hesaplayabilen firmalar dört şekilde fayda sağlamaktadırlar. Bunlar: 1) Hangi müşteriden daha fazla kâr elde edildiğini bilerek ona göre pazar bölümlendirmesi yapmak, 2) yatırımlar için uygulanan pazarlama kampanyalarının verimli olup olmadığı anlayabilmek, 3) sahip olunan müşterinin en kârlı şekilde nasıl elde tutulabileceğini öğrenmek ve 4) bir müşterinin yaşam döngüsü grafiğini izleyerek bireysel müşteri kârlılığını hesaplayabilmektir. Bir şirket, her bir müşterinin yaşam boyu değerini gerçekten anlayabilirse, değer yaratan müşteri ilişkilerinin sayısını, kapsamını ve süresini artırarak kendi değerini en üst düzeye çıkarabilmektedir.

Referanslar

Bejou, D, Keiningham, T.L ve Aksoy, L. (2006). Customer Lifetime Value: Reshaping the Way We Manage to Maximize Profits. New York: The Haworth Press, Inc; Gore, M.J (2013). Customer Life Cycle Management- Time and Beyond…-Expertise recognized by clients, Analysts like, IOSR Journal of Business and Management, 12 (6): 78-82; Keser, E. (2008). Müşteri Yasam Boyu Değerinin Analizi: Erzurum’daki Serbest Muhasebeci ve Mali Müşavirler Üzerinde Bir Uygulama (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Erzurum: Atatürk Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü; Kumar, V., Ramani, G. ve Bohling, T. (2004). Customer Lifetime Value Approaches and Best Practice Applications, Journal of Interactive Marketing, 18 (3): 60-72.

Ayrıntılı bilgi için bakınız

Bejou, D, Keiningham, T.L ve Aksoy, L. (2006). Customer Lifetime Value: Reshaping the Way We Manage to Maximize Profits. New York: The Haworth Press.