Başta Rize ve Trabzon olmak üzere Samsun, Ordu, Giresun, Gümüşhane, Artvin, Erzurum gibi illerde tüketilen yöresel bir yemektir. Yöreye ve içine katılan malzemeye göre farklı isimler ile de bilinmektedir. Öyle ki Rize ve Artvin sahil bölgesinde muhlama ya da mıhlama, Trabzon ve Gümüşhane’de kuymak, Giresun’da yağlaş (yağlı aş) olarak bilinmektedir. Çaykara ve Çamlıhemşin’in bazı köylerinde havitz olarak isimlendirilmektedir. Yine Yusufeli’nde peynir kuymağı olarak bilinir ve içerisine farklı malzemeler (yumurta, maydanoz vb.) katılabilir. Giresun bölgesinde yapılan yağlaş mıhlama ile benzer bir yemektir. Mıhlamadan farkı ise içerisine peynir katılmamasıdır. Anadolu’nun birçok bölgesinde de benzer şekilde yapılmakta olan mıhlamanın Karadeniz’de yapılandan en önemli farkı, yapımında mısır unu yerine buğday unu kullanılmasıdır. Ayrıca, Karadeniz dışında peynir kullanımı pek fazla yaygın değildir. Yine bazı kaynaklarda kuymağın öne çıkan malzemesinin mısır unu iken mıhlama/muhlamanın öne çıkan malzemesinin peynir olduğu ileri sürülmektedir.

Rize’nin mutfak kültüründe ilk akla gelen lezzet mıhlama/muhlama olarak kabul edilmektedir. Yazılı kaynaklarda genellikle bu yemeğin ismi mıhlama olarak geçmektedir. İyi bir mıhlamanın püf noktası; içerisinde kullanılan yöreye özgü tereyağı ile yöreye özgü yapılan peyniridir. Mıhlama, her öğünde tüketilebilmektedir. Ancak, kahvaltıda ve ara öğünlerde tüketilmesi daha yaygındır. Karadeniz Bölgesi’ne gelen turistlerin en fazla tercih ettiği ve fotoğrafını çekip, sosyal mecralarda paylaştığı yemeklerin başında gelmektedir.

Mıhlama yapılacak kabın kalaylanmış bakır tava olması tercih edilir. Bununla birlikte, karıştırma işleminde tahta kaşık kullanılması tavsiye edilmektedir. Mıhlama, mısır ununun tereyağında kavrulmasından sonra su, tuz ve peynir ilave edilerek hazırlanan bir yemektir. Görünüşü lapa olup, peynir yerine süt ya da kaymakta tercih edilebilir. Mıhlama yapımında minci (bir çeşit çökelek peyniri) kullanılırsa minci muhlaması adını almaktadır. Özellikle Hemşin yöresinde mıhlamaya mısır unu yerine buğday unu da karıştırılabilmekte ve içerisine yumurta, soğan ve kıyma katılabilmektedir. Mıhlamanın ana malzemesi Karadeniz’de bolca bulunan mısır unu, tereyağı ve peynirdir. Tonya kaşarı, Trabzon tel peyniri, çeçil peyniri, Akçaabat peyniri, Kadırga kaşarı, imansız peynir, küp peyniri, çömlek peyniri, minci ve kolot peyniri mıhlama da en fazla tercih edilen peynir çeşitleridir. Mıhlama için kullanılan mısırın fırınlanmış mısır olması ve bu mısırların su değirmenlerinde öğütülmesi yörede yaşayan insanlar tarafından daha fazla tercih edilmektedir.

Doğu Karadeniz’in bulunduğu arazi ve mevsimsel koşullarından dolayı kırsalda yaşayan insanlar yaşamlarını zor ve hızlı koşullar altında sürdürmektedirler. Bu kapsamda, bu coğrafya ve iklim koşullarında hayata uyum sağlayabilmek için yöre mutfağında az malzeme ile hızlıca hazırlanabilen yemekler ön plana çıkmaktadır. Mıhlama da bölgenin özünü yansıtan hızlı ve az malzeme ile kolayca hazırlanabilen bir yemektir. İçeriğinde yer alan malzemelerin besin değeri açısından zengin olması, enerji vermesi ve tok tutması açısından özellikle tarım alanlarında çalışan yöre insanı için oldukça önemlidir. İki porsiyon mıhlama hazırlamak için mısır unu (iki yemek kaşığı), su (iki su bardağı), tereyağı (iki yemek kaşığı), peynir (100 gram) ve tuz (bir tatlı kaşığı) kullanılmaktadır. Hazırlanışında ilk olarak bakır tavada tereyağı eritilir ve mısır unu ilave edilir. Tahta kaşık ile rengi değişene kadar kavrulan mısır ununa su ilave edilir ve hızlıca karıştırılmaya devam edilir. Pürüzsüz elde edilen kıvamın üzerine tereyağı çıkmaya başladığında peyniri ilave edilir ve karıştırılmaya devam edilir. Peynir de iyice eridiği zaman hemen sıcak sıcak servis edilir.