Mahreç İşareti

Kavram Üretim Yönetimi ve Pazarlama Coğrafya Yönetim ve Organizasyon

Türk Patent Kurumu tarafından “Ürünün belirgin bir özelliği veya ünü ile bir coğrafi sınırları belirli bir alan ile özdeşleşmesi; üretimi, işlenmesi ve diğer işlemlerinden en az birinin sınırları belirlenmiş coğrafi alanda yapılmasını gerektiren coğrafi işaretler” şeklinde tanımlanmaktadır. Mahreç işareti adı altındaki ürünler belirli niteliklerden en az birine sahip olması durumunda farklı bölgelerde de üretilebilir. Ancak mahreç işareti ile koruma altına alınan ürünlerin üretiminde ait oldukları coğrafi bölgeye özgü doğal ürünlerle üretilmesi, üretim yöntemlerinin birebir uygulanması ve aynı ürün kalitesinin sağlanması gerekmektedir. Mahreç işaretli ürünler, sadece tarım ürünleriyle sınırlı değildir. Bu kapsama doğal ürünler, maden, el sanatları, gıda ve sanayi ürünleri de dahildir. Örneğin; Gaziantep baklavası, Gümüşhane pestili, Bursa bıçağı, Bafra zembili mahreç adı ile tescillenmiş ürünlerden birkaçıdır. Bu ürünler farklı bölgelerde de gerekli şartlar sağlandığında üretilebilir.

Mahreç işaretli ürünlerin ait oldukları coğrafi bölge dışında tanıtımının kolay olması, bu ürünlerin turizm açısından daha kolay değerlendirilebileceğini ifade etmektedir. Başka bir ifadeyle mahreç işaretli ürünlerin gerekli şartlar sağlanarak üretildiğinde turistik ürün olarak kullanıma kazandırılması daha kolaydır. Bir ürünün mahreç işareti alabilmesi için bazı şartları sağlaması gerekmektedir. Bunlar; coğrafi sınırları belirli bir bölgeye özgü olması, belirgin bir özelliği, ünü ya da diğer nitelikleriyle bu bölgeye ait bir ürün olması, üretim süreçlerinden en az birinin sınırları belirli olan bölge içerisinde yapılmış olması şeklindedir. Coğrafi işaretli ürünlerin mahreç işareti tescili için yetkili makam Türk Patent Enstitüsü’dür ve yurtiçinden veya yurtdışından yapılan tüm başvurular buraya yapılmalıdır.

Yararlanılan Kaynaklar

Çalışkan, V. ve Koç, H. (2012). Türkiye’de Coğrafi İşaretlerin Dağılış Özelliklerinin ve Coğrafi İşaret Potansiyelinin Değerlendirilmesi, Doğu Coğrafya Dergisi, 17 (28): 193-214; Patent, T. ve Kurumu, M. (2017). Coğrafi İşaretler ve Geleneksel Ürün Adları. Ankara: Türk Patent ve Marka Kurumu; Şahin, A. ve Meral, Y. (2012). Türkiye’de Coğrafi İşaretleme ve Yöresel Ürünler, Türk Bilimsel Derlemeler Dergisi, (2): 88-92.