Kültür Diplomasisi

Kavram Sosyoloji

Bir milletin kendisini dünyaya doğru anlatmak için sarf ettiği tüm çabalar kamu diplomasisi olarak nitelendirilirken, bu çabalarla ilgili olarak birçok içerik ve konu ise kültürel diplomasi tarafından sağlanır. Kültürel diplomasi faaliyetleri çok iyi tarif edilmiş, yerleşmiş prensipler çerçevesinde gerçekleştirilirler ve ana amacı; diyalog ortamı oluşturmak, karşılıklı anlayışı geliştirmek ve güveni tesis etmektir.

Kültürel diplomasi toplumlar arası karşılıklı anlayış ve güven çerçevesinde oluşturulan entelektüel bir ilişki olarak adlandırılabilir. Bu noktada dış politikadan ayırıp kendi çıkar ve değerlerimizi savunmanın ötesinde kültürümüz ve bu alandaki üretimlerimizle insanların kalbine ve düşüncelerine dokunmanın önemini vurgulamak gerekecektir. Bu da kısaca sempati temelinde düşünülebilir.

Kültürel diplomasiyi sanat ve kültürel varlıklardan öteye daha geniş anlamda konumlandırmak gerekirse bir ulusun entelektüel hayatına işaret etmek gerekir. Sanatla birlikte bilimselliği içerdiğini, edebiyat kadar sosyal ve politik hayatı kapsadığını belirtmek yararlı olacaktır. Her şeyden öteye kültürel diplomasi bir ulusun kendisini daha iyi anlamasına yarayacak değerleri ifade eder ve bu değerleri günlük hayatında nasıl kullandığını göstermesine yardımcı olur. Bundan ötürü bir yararı da toplumun kendi eleştirisini yapmasına aracı olmasıdır. Diğer toplumlara dokunmak, onları algılayabilmek kendi başarıları kadar kendi kusurlarını da görebilme şansı yaratması ise bir başka boyutudur.

Kültürel diplomasinin önem verdiği konu; her şeyin ötesinde insanlar arasında bir güven tesis etmektir. Biraz daha ilerlediğimizde toplumlar arası karşılıklı yarar ve işbirliği ortamının kurularak karşılıklı güven duygusunun önemini vurgulamak doğru olacaktır. Kültürel diplomasi kısa vadeli ekonomik ve politik çıkarlar yerine uzun vadeli diyalog ve anlayışı benimsediğinden sabır ve ölçülülük duygularına da fazlaca yer verir.

Bütün bunların üzerinde kültürel diplomasinin bağımsızlığı güvenilirliğinizin sağlanması için en önemli prensiplerin başında gelmektedir. Böylece kültürel diplomasi, propaganda ve reklamdan keskin çizgilerle ayrılır. Günümüzde birçok kültürel diplomasi kuruluşu kamu kaynağı kullanmakla birlikte, politikalarındaki bağımsızlığı önemserler. Bu durum anılan kuruluşları kısa vadeli politikaların ve propagandanın kısa vadeli bakışından uzak tutar.

Kültürel diplomasi karşılıklı anlayış prensibinde güven esasına dayalıdır ve böylece birlikte iş yapma kültürü, iş ortamı, barış gibi birlikteliklerin önünü açar. Bu yüzden kültürel diplomasi ile propaganda birbirinden ayrılır. Propagandanın politik bakış açısı doğal durumu negatif yönde etkiler. Buna karşın kültürel diplomasi ise; kültürel miras ve farklılığın tanınması ve saygı; kültürlerarası küresel diyalog ortamı; adalet; eşitlik ve karşılıklı bağlılık; uluslararası insan haklarının korunması küresel barış ve istikrar ortamı gibi değer ve inançları temel alır.

Kültürel diplomasi konulara odaklanmak yerine değerlere odaklanır ve böylece bireysel ve kurumsal ilişkilerin ve diyaloğun inşa edilmesini sağlar. Ayrıca kültürel diplomasinin kültüre ve kültürlerarası diyaloğu esas alması, bu araçları kullanması, uluslararası alanda barışçıl ve yapıcı bir ortamın doğmasına neden olur ve bu ortam da kültürel diplomasiyi destekler.

Kültürel diplomasinin kullandığı yöntem tek yönlü değil, çift yönlüdür, karşılıklı yarar ve birlikte üretme esas alınır. Bu açıdan kültürel diplomasi iletişim odaklıdır ve kısa vadeli çıkarları yok sayarak birlikte uzun vadeli faydayı önemser.

Yararlanılan Kaynaklar

Melissen, J. (2005). The New Public Diplomacy. Londra: Palgrave Macmillan; Önal, İ (2013). Kültürel Diplomasi ve Sempati, https://irfanonal.blogspot.com/2018/05/kulturel-diplomasi-vesempati-2-25subat.html, (Erişim tarihi: 10.12.2019); Purtaş, F. (2013). Türk Dış Politikasının Yükselen Değeri: Kültürel Diplomasi, Gazi Akademik Bakış, 7 (13): 1-14, http://dergipark.org.tr/gav/issue/6515/86361, (Erişim tarihi: 10.12.2019); Schneider, C. (2006a). Cultural Diplomacy: Hard to Define, but You’d Know It If You Saw It, Brown Journal of World Aff airs, 13 (1): 191-203; Schneider, C. (2006b). Culture Communicates: Diplomacy that Works. İçinde; J. Melissen (Editör) The New Public Diplomacy: Soft Power in International Relations (ss. 147-177). New York: Palgrave Macmillan; Tanyeri Mazıcı, E. ve Kodal T. (2015). Kültürel Diplomasi Aracılığıyla Ülke İmajı: Orta Asya Türk Cumhuriyetleri Perspektifinden Bir Araştırma, Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 8 (39): 965-974.