-
2020
Günümüzde Ankara Caddesi’nde Beşyol Kavşağı’nda Karma İlköğretim Okulu’nun bahçesinde bulunmaktadır. Müzenin bulunduğu yapı, 1899 yılında kurulan ve Konya Arkeoloji Müzesi’nin temelini oluşturan Müze-yi Hümayun Konya Şubesi’nin tarihî binasıdır. İçindeki eserlerin 1926 yılında Mevlana Müzesi’ne taşınmasından sonra Milli Eğitim Bakanlığı’na devredilen bina bir süre Karma Ortaokulu tarafından lojman, anaokulu ve bilgisayar laboratuarı olarak kullanıldı. Bu tarihten itibaren aktif olarak kullanılmayan bina kaderine terk edildi, 2011 yılında Konya Büyükşehir Belediyesi tarafından Mevlana Kültür Vadisi Projesi kapsamında bütünüyle yenilendi. Konya Büyükşehir Belediyesi tarafından Kültür Vadisi Projesi kapsamında 2010 yılında yol genişletme çalışmaları çerçevesinde yıktırılan bina 100 metre geride aslına uygun olarak yeniden inşa edildi.
Son yıllarda gündeme gelen Millî Eğitim Bakanlığı’nın her ilde bir Eğitim Tarihi Müzesi kurulması projesi kapsamında 2017 yılında MEB Ortaöğretim Genel Müdürlüğü tarafından yayınlanan genelge ile müzelerde sergilenmek üzere her ilde eğitim hafızası oluşturan arşiv niteliğindeki materyallerin toplanması istendi. Genelge doğrultusunda Konya İl Milli Eğitim Müdürlüğü tarafından Konya Lisesi’nin deposunda muhafaza edilenler başta olmak üzere ilçelerdeki okullardan tarihî değerdeki ders araç ve gereçleri müzede sergilenmek amacıyla toplandı. Böylece arşiv değeri taşıyan laboratuar araç ve gereçleri, teleskoplar, mikroskoplar, slayt ve fotoğraf makineleri, daktilolar, haritalar, fotoğraflar, kıyafetler, defterler, kitaplar, belgeler, ödevler ve müzik aletleri gibi 2.000’den fazla eşya söz konusu binada sergiye hazırlandı. Nihayet kısa sürede yapılan çalışmaların tamamlanması ile Konya İl Eğitim Tarihi Müzesi, Karma Ortaokulu’nun bahçesindeki tarihi Müze-i Hümayun Konya Şubesi binasında diğer illerle eş zamanlı olarak 2017 yılının öğretmenler gününde düzenlenen törenle hizmete açıldı.
Türkiye’de eğitim tarihi müzeleri arasında en aktifi olarak gösterilen Konya İl Eğitim Tarihi Müzesi bir asırdan fazla geçmişe sahip sergi malzemeleriyle eğitim tarihine ışık tutmaktadır. İki ayrı odadan oluşan müze binasının bir bölümü sınıf şeklinde düzenlenmiş ve burada yazı tahtaları ve coğrafya atlasları sergiye konuldu. Diğer odasında okul, öğrenci ve öğretmen fotoğraflarına yer verilen müzede siyah önlükler, Osmanlı Türkçesi ve Latin harfli diplomalar, kayıt defterleri, piyanolar, dondurulmuş deney hayvanları, yatılı okullarda kullanılan çamaşır ve dikiş makineleri ile ütü gibi araçlar sergilenmektedir.
Konya İl Eğitim Tarihi Müzesi’ni ziyaret edenler, Osmanlı Devleti’nin son dönemlerinden Türkiye Cumhuriyeti’ne geçiş sürecinde eğitim alanında yaşanan değişimi görsel olarak takip edebilmektedir. Ziyaretçiler, müzede oluşturulan zaman tünelinde geçmiş dönemlerin imkân ve şartlarına şahit olmakta ve günümüze mukayese ederek Türkiye Cumhuriyeti’nin eğitim alanında geldiği noktayı görebilmektedir. Nihayetinde eğitim tarihi müzelerinin toplumda bu alanda bir farkındalık oluşturulmasına katkı sağladığı ve etkin bir öğrenme ortamı hâline gelmiş bulunduğu söylenebilir. Açıldığı günden bu tarafa binlerce kişi tarafından ziyaret edilen Konya İl Eğitim Tarihi Müzesi, Konya şehir merkezinde Karma Ortaokul’u bahçesinde Anadolu’nun İlk Arkeoloji Müzesi olarak yapılan tarihi binada hafta içi 09.00-17.00 saatleri arasında ziyaretçilerini beklemektedir.
Referanslar
http://konya.meb.gov.tr/www/konya-il-egitim-tarihi-muzesi-acildi/icerik/1430, (Erişim tarihi: 11. 09. 2020); https://www.trthaber.com/haber/kultur-sanat/egitim-tarihi-muzesinde-120-yillik-arac-gerecler-sergileniyor-357041.html, (Erişim tarihi: 11. 09. 2020); Kuş, A. (2017). Konya İl Eğitim Tarihi Müzesi, Hâkimiyet Gazetesi, 4 Aralık 2017, Konya; Muşmal, H. (2009). Anadolu’nun İlk Eski Eser (Arkeoloji) Müzesi: Konya Âsâr-ı Atîka Müzesi’nin Kuruluşu, Tarihin Peşinde, Uluslararası Tarih ve Sosyal Araştırmalar Dergisi, 1: 121-142; Muşmal, H. (2009). Osmanlı Devleti’nin Eski Eser Politikası, Konya Vilayeti Örneği (1876-1914). Konya: Kömen Yayınları; Muşmal, H. (2014). “Konya Asar-ı Atika Müzesi”, Konya Ansiklopedisi, Cilt-6. Konya: Konya Büyükşehir Belediyesi Yayınları.