Konya Etnografya Müzesi

Müze Etnografya Müzesi

(Konya, 1975 - )

Alâeddin Tepesi’nin güneyinde Sahip Ata Vakıf Müzesi ile Arkeoloji Müzesi’nin bulunduğu caddesinin üzerinde 500 metre kadar ileride yer almakdadır. Müzedeki koleksiyonların çekirdeğini, 1899 yılında kurulan Müze-i Hümayun Konya Şubesi ile Mevlana Müzesi’nden devralınan etnografik eşyalar teşkil etmektedir. 1975 yılında Konya Etnografya Müzesi adıyla ziyarete açılan müze, zaman zaman Konya Türk-İslâm Sanatları Müzesi diye de anılmaktadır.

Üç katlı müze binasında satın alma, bağış, hediye veya başka müzelerden devir yolu ile elde edilen Selçuklu, Osmanlı ve Cumhuriyet dönemlerine ait başta halı-kilim ve savaş malzemeleri ile yöresel el sanatları ürünlerinden oluşan 6.000’in üzerinde etnografik eser bulunmaktadır. Etnografya Müzesi teşhir salonunda ayrı bölümler halinde sergilenen iki önemli koleksiyon bulunmaktadır. Bunlardan biri olan ve 193 parça eserden meydana gelen Kenan Özbel Koleksiyonu’na ait eserlerin önemli bir bölümünü hercai, sümbül, küpe ve karanfil çiçeklerini örnek alan çeşitli iğne oyaları oluşturmaktadır. Bu koleksiyonda renk ve motif bakımından çok değişik örnekleri bulunan para, tütün, saat ve mühür keseleri görülebilmektedir. Müzede sergilenen bir diğer koleksiyon olan ve 90 parçadan oluşan Refet Yardımcı Koleksiyonu’nda ise XIX. yüzyıl kadın ve erkek kıyafetleri ile takılar başta olmak üzere çok çeşitli etnografik eşyalar yer almaktadır.

Etnofya Müzesi’nin en ilgi çekici bölümlerinden biri Osmanlı ve Cumhuriyet dönemlerine ait ateşli ve ateşsiz silahlar, ok, yay, sadak, hançer, kılıç örnekleri ile çakmaklı, kapsüllü tabanca ve tüfeklerin sergilendiği alandır. Ayrıca burada Osmanlı dönemine ait yazı takımları, muhteşem sedef kakmalı rahleler, inanılmaz incelikte tezhipli Mushaflar ile son derece nadir hat ve deri cilt örnekleri de bulunmaktadır. Basın tarihine ilgi duyan ziyaretçiler için oldukça ilgi çekici olan Konya’da çıkmış gazetelerin ve dergilerin ilk sayfaları da müzede sergilenmektedir. Müzenin en özgün bölümlerinden biri alt katında bulunan halı-kilim bölümüdür. Burada Konya çevresindeki kadim eserlerden intikal eden ve özellikle Selçuklu dönemine tarihlendirilen nadir halı parçaları görülebilmektedir. Bunlar arasında Konya Alâeddin Camii, Mevlâna Dergâhı, Selimiye Camii ve Beyşehir Eşrefoğlu Camii’nde bulunan karakteristik Türk halıları en önemli örnekleridir. Bu bölümde Konya bölgesi başta olmak üzere Anadolu’da dokunmuş Osmanlı ve Cumhuriyet devrine ait halı örnekleri görülebilmektedir. Konya’nın meşhur Derbent, Karapınar, Kavak, Küçükmuhsine, Lâdik ve Sille halıları ile Bergama, Gördes, Kula, Mucur ve Uşak gibi önemli halı örneklerinden gözleri de müzede yer almaktadır.

Pazartesi dışında her gün 08.30-17.30 saatlerinde ziyarete açık olan müzeyi kısa süre içerisinde gezmek mümkündür. Müzedeki eserler arasında yer alan Gazete Halı 1901 yılında Anadolu’da açılan ilk halı-kilim sergisinden kalan bir yadigârdır.

Yararlanılan Kaynaklar

https://www.konyakultur.gov.tr/, (Erişim tarihi: 20. 09. 2020); http://www.meram.bel.tr, (Erişim tarihi: 20. 09. 2020); http://www.meram.gov.tr, (Erişim tarihi: 20. 09. 2020); Karpuz, H. (2002). Konya Etnografya Müzesi. Ankara: TDVİA, XVI: 193-194; Karpuz, H. (2009). Türk Kültür Varlıkları Envanteri 42, Konya: C I-III. Ankara: TTK; Muşmal, H. (2007). 1901 Yılında Konya’da Açılan Halı-Kilim Sergisi ve 1899 Tarihli Sergi Talimatnamesi. İçinde; Aytaç, A. (Editör), I. Uluslararası Türk El Dokumaları Kongresi (ss. 241-250). Konya: 1-2 Kasım 2007, Bildiriler Kitabı; Önder, M. (1976). Mevlana Şehri Konya. Ankara; Ünüvar, Ş. (Editör) (2016). Konya Turizm Rehberi. Konya: Konya Büyükşehir Belediyesi Kültür A.Ş. Yayınları.