-
2019
Düzce’de Prusias ad Hypium antik kenti içinde yer alıyor. Antik kente ait eserleri korumak, yaşatmak ve sergilemek amacıyla 2003 yılında hizmete açıldı. Müze 1.825 adet arkeolojik, 456 adet etnografik, 3.837 adet sikke olmak üzere toplam 6.118 eser bulunduruyor. Bugün Düzce kent merkezine bağlı bir mahalle olan Konuralp, antik çağda Hypios adı ile anıldı. Hypios (Melen) Çayı’nın yakınındaki bir tepe üzerine kurulan antik kent, çayın ismini alarak Hypia ve sonrasında Kieros olarak anıldı. Bithynia Kralı 1. Prusias (MÖ 237-192) tarafından MÖ 183’te ele geçirilen kent daha sonra kralın adıyla Prusias ad Hypium (Melen Çayı’nın üstündeki Prusias) olarak anılıyor Bithynia krallığının ardından kentin yönetimi, Roma (MÖ 74) ve takiben Bizans İmparatorluğu’na geçti. 1323 yılında Orhan Gazi’nin komutanlarından Konuralp Bey’in kenti Osmanlı topraklarına katması sonucu ise Prusias kenti Konuralp adını aldı.
Konuralp Müzesi’nin iç kısmında eserler Arkeoloji Salonu ve Etnografya Salonu olmak üzere iki ana salonda sergileniyor. Ayrıca zemin katta korunaklı bölümde Taş Eserler ve Mozaik Salonu yer alıyor. Müze bahçesinde ise antik kentten çıkartılan büyük mimari parçalara yer veriliyor. Giriş katta yer alan Arkeoloji Salonu’ndaki eserler Neolitik, Eski Tunç, Helenistik ve Doğu Roma dönemlerine aittir ve kronolojik olarak sergileniyor. Bu bölümde, antik kentin ölü gömme tekniklerine yönelik bilgiler yer alıyor ve mezar eşyaları, hediyeleri bulunuyor. Cam tarihine yönelik bilgiler verilerek çeşitli cam kaplar sergileniyor. Roma dönemine ait buluntuların sergilendiği salonda, sikkeler için de bir bölüm oluşturuldu; Roma dönemi, İslami dönem ve Helenistik Çağa ait sikkeler, sikkenin icadı ve basım tekniklerine ilişkin bilgilere de yer vererek sergileniyor. Konuralp antik kentinden çıkartılan eserler çoğunlukla farklı müzelerde sergileniyor. En önemlisi ise mulajının Arkeoloji Salonu’nda, aslının İstanbul Arkeoloji Müzesi’nde sergilendiği Tykhe heykelidir. Orijinali MÖ IV. yüzyıla ait bir eserin MS II. yüzyılda yapılmış bir kopyasıdır.
Birinci katta yer alan Etnografya Salonu’nda XIX. ve XX. yüzyıla ait Osmanlı kültürünü yansıtan eserlere yer veriliyor. Bu bölümde hamam kültürüne yönelik takunya, leğen, ibrik vb.; gündelik yaşama ait bindallı, yazma gibi kıyafetler, kemerler, takılar, para keseleri, fincan zarfları, tas, buhurdan, gülabdan gibi eşyalar mevcuttur. Dönem silahlarının da yer aldığı salonda çeşitli yüzyıllara ait tabanca, tüfek, barutluk ve kılıçlar bulunuyor. Takiben, şamdan gibi aydınlatma araçlarına yer verilen salonda kahve kültürü (fincan, kahve değirmeni vb.) ve mutfak kültürünü (ibrik, bakraç, lenger, bakır kaplar, tartılar vb.) temsil eden çok sayıda eser de bulunuyor. Salonun giriş ve çıkışında Gelin Odası ve Hamam Kültürünü canlandırabilmek adına iki adet açık teşhir alanı da yer alıyor. Müzenin zemin katında en önemli eserlerinden olan, Roma dönemine ait bir villanın taban döşemesi olan 43.7 metrekarelik Orpheus temalı mozaik yer alıyor. 1998’de yapılan bir kazı sonucu ortaya çıkan mozaik, yapılan restorasyonun ardından 2013’te sergiye açıldı. Mozaiğin ortasında Lir çalmakta olan Orpheus ve etrafında toplanan hayvan figürleri; mozaiğin köşelerinde ise dört mevsim insan yüzleri yer alıyor.
Müze bahçesinde, Konuralp’te çıkartılan ve Roma dönemine ait mimari parçalar, mezar stelleri, lahit, sütün ve sütun başlıkları bulunuyor. Bunlar arasında MÖ I. yüzyıla tarihlenen mermerden yapılmış, üzerinde hayvan figürleri ve öküz başlarının taşıdığı çelenkler olan büyük lahit önemli eserlerindendir. Konuralp Müzesi, pazartesi günü hariç, haftanın her günü 08.30-17.30 arası ziyarete açıktır.
Referanslar
Düzce İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü (2019a). Düzce Konuralp Müzesi, https://duzce.ktb.gov.tr/TR-210467/duzce-konuralp-muzesi.html, (Erişim tarihi: 28.12.2019); Düzce İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü (2019b), Prusias ad Hypium antik kenti, https://duzce.ktb.gov.tr/TR-210468/prusias-ad-hypium-antik-kenti.html, (Erişim tarihi: 28.12.2019); Kültür ve Turizm Bakanlığı (2019). Düzce Konuralp Müzesi: Prusias ad Hypium Antik Yerleşiminin Ayak İzleri Müze Broşürü, Ankara: Kültür ve Turizm Bakanlığı Yayınları; Taşçıoğlu, Y. R. (2014). Düzce’nin Tarihçesi ve Kültürel Varlıkları: Düzce Taşınmaz Kültür Varlıkları Envanteri. Düzce: Düzce Valiliği Kültür Yayınları Serisi No:1, Doğu Marmara Kalkınma Ajansı; Türkiye Kültür Portalı (2019). Düzce Konuralp Müzesi-Düzce, https://www.kulturportali.gov.tr/turkiye/duzce/gezilecekyer/konuralp-muzesi, (Erişim tarihi: 28.12.2019).