16.04.2003 tarihinde ve 4848 sayılı yasa gereğince Kültür Bakanlığı ve Turizm Bakanlığı’nın birleşmesi sonucu kuruldu. Misyonu, “Türkiye’nin evrensel kültür, sanat ve turizm değerlerinin sürdürülebilir korunmasını sağlayarak yaşatmak ve tanıtmak, toplumsal bilincin oluşmasında bilgiye erişimi kolaylaştırmak ve Türkiye’nin dünya turizminden alacağı payı artırmaktır.” Müdürlük, kendisine bağlı Müze Müdürlüğü, 75. Yıl İl Halk Kütüphanesi ve Devlet Güzel Sanatlar Galerisi ile birlikte hizmet vermektedir.

Müdürlüğün kültür envanterleri arasında halk oyunları ve seyirlikler (Develioğlu, Bünyan Ağırlaması, Öteyüz, Topal Serçe, Sinsin, Menekşe Buldum Derede, Helleme, Düz Oyun, Turnam, Çorabın Nakışları, Bineklerden Üç Binek Var Binecek, Omuz Halayı, Bızdık, Kıyılı), geleneksel el sanatları (soğanlı bez bebekleri, kilimcilik, halıcılık, taş işçiliği, bakırcılık), halk oyunları, yöre yemekleri (Kayseri yağlaması, yağ mantısı, pehli, fırınağzı, kağıtta pastırma, kabak çiçeği dolması, pıt pıt pilavı, şaştım aşı, pırtımpırt, hakırdak, Kayseri güveci, üzümlü gerdan, karın dolması, nevzine), Kültepe, Kayseri evleri, müzeler, kütüphaneler, sinema, tiyatro, sanat galerisi yer almaktadır.

Müdürlük tarafından il genelinde tanımlanmış turizm aktiviteleri ise akarsu-rafting turizmi, dağcılık, doğa turizmi, eğlence merkezleri, Erciyes Kayak Merkezi, fotoğrafçılık, hava sporları, inanç turizmi, kamp ve karavan turizmi, kuş gözlemciliği, kültür ve tarih turizmi, mesire alanları, sağlık turizmi, termal turizm şeklindedir. İl Müdürlüğü’nün öne çıkan yayınları arasında Kayseri Taşınmaz Kültür Varlıkları Envanteri Bir, Kayseri Taşınmaz Kültür Varlıkları Envanteri İki ve Kayseri Yürüyüş Rotaları ve Turizm Rehberi yer almaktadır.