16.04.2003 tarihinde ve 4848 sayılı yasa gereğince Kültür Bakanlığı ve Turizm Bakanlığı’nın birleşmesi sonucu kuruldu. Kastamonu merkez ilçesinde Rıfat Ilgaz Kültür Merkezi’nde hizmet veren İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü kendisine bağlı, il halk kütüphanesi müdürlüğü ve müze müdürlüğü olmak üzere iki ayrı birimden oluşmaktadır. 1887 yılında cezaevi olarak inşa edilen müdürlük binası, 1985 yılında onarım ve yenileme geçirerek 1993 yılında kültür merkezi olarak kullanılmaya başlandı. İçerisinde Devlet Güzel Sanatlar Galerisi, 194 kişilik çok amaçlı salon Kulis ve fuayeler barındıran Rıfat Ilgaz Kültür Merkezi binasının üst katında İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü idari kısımları bulunmaktadır. İl Müdürlüğü’ne bağlı birimlerden olan İl Halk Kütüphanesi Müdürlüğü 1925 yılında Memleket Kütüphanesi olarak hizmete açıldı. Birim bünyesinde dijital ortama aktarımı tamamlanmış 4.185 adet el yazması eser bulunmaktadır. Diğer bir birim olan müze müdürlüğü, kendi içerinde 1952 yılında hizmete açılan ve 1.495 adet arkeolojik eser barındıran arkeoloji müzesi ile 6.134 adet etnografik eser sergilenen Liva Paşa Konağı Etnografya Müzesi’nden oluşmaktadır.

Müdürlük tarafından il genelinde tanımlanmış turizm değerleri ise, inanç turizmi, kış turizmi, eko turizm, yayla turizmi, spor turizmi, deniz turizmi, kültür turizmi ile milli parklar ve korunan alanlar olarak belirlenmiştir. Müdürlük tarafından Kastamonu ilinde tarihi ve turizm yerleri olarak Pompeiopolis (Zımbıllı Tepe Höyüğü), cami ve külliyeler, tarihi hanlar, kale, tarihi evler ve konaklar, yaylalar, plajlar, mağaralar, kaya mezarları, müze ve hamamlar gösterilmektedir. Kastamonu İl Turizm Eylem Planı paydaşlarından olan Müdürlük, kısa, orta ve uzun vadeli planlamalarda yer almaktadır. Kastamonu’ya ait Somut Olmayan Kültürel Miras Değerleri’nin envanterini oluşturan Müdürlük, Kastamonu Valiliği’nin 2008 yılında başlattığı, Kültür ve Turizm Bakanlığı tarafından 12 kültür rotasından biri olarak ilan edilen Atatürk ve İstiklâl Yolu Yürüyüşü ile Milli Mücadele döneminin hatırlanmasına katkı sağlamaktadır.