1983 yılında ayrı kurumlar olarak faaliyet gösteren Kültür Bakanlığı ve Turizm Bakanlığı Resmî Gazete’de yayımlanan 187 sayılı Kanun Hükmünde Kararname ile birleştirilerek Kültür ve Turizm Bakanlığı adını aldı; yine aynı Kanun Hükmünde Kararname ile İzmir İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü kuruldu. 1989-2003 tarihleri arasında bakanlıkların tekrar ayrılmasıyla İzmir il Kültür Müdürlüğü ve İzmir İl Turizm Müdürlüğü olarak faaliyetlerine devam eden kurumlar, 29.04.2003 tarihli Resmî Gazete’de yayımlanan 4848 sayılı Kültür ve Turizm Bakanlığı Kuruluşu ve Görevleri Hakkındaki Kanun ile tekrar birleşti. Halen İzmir İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü adı altında hizmet vermeye devam etmektedir.

İl Müdürlüğü, İzmir ilinin doğal, kültürel ve tarihi değerlerini ortaya çıkarmak, korumak, geliştirmek, gelecek nesillere aktarmak ve toplumsal bilincin oluşmasında bilgiye erişimi kolaylaştırmak; turizmi çeşitlendirmek, pazarlamak, teşvik etmek, denetlemek; dinamik kültür ve turizm politikaları ile ilin ülke ve dünya turizminden alacağı payı artırmak, İzmir kültürünü dünyaya tanıtmak amacıyla faaliyet göstermektedir.

İzmir’in Konak ilçesi Pasaport ve Varyant bölgelerindeki iki hizmet binası ile faaliyet gösteren kurumun Pasaport hizmet binası 1891-1919 yılları arasında İzmir Ticaret Borsası, işgal yıllarında Yunan Milli Bankası, işgal sonrasında ise Merkez Postanesi olarak faaliyet gösterdi. 1922 büyük İzmir yangınında zarar görmeyen az sayıdaki tarihi binalardan biridir. Varyant hizmet binasının ilk iki katı, Etnografya Müzesi olarak işlevini sürdürmekte, üçüncü katta ise İl Müdürlüğü’nün birimleri yer almaktadır. 1831 yılında St. Roch Hastanesi olarak kullanılan bu bina, 1845 yılında Fransızlar tarafından onarılarak fakir Hıristiyan aileleri için bir bakımevine dönüştürüldü, daha sonra Hıfzıssıhha Müessesi ve Sağlık Müdürlüğü hizmet binası olarak kullanıldı.

İl Müdürlüğü’nün 15 şube müdürlüğü bulunmaktadır. Kurumun bağlı birimleri ise müze müdürlükleri, kütüphaneler ve turizm danışma bürolarından oluşmaktadır. Müdürlük bünyesinde il için tanımlanan turizm aktiviteleri arasında kültür turizmi, inanç turizmi, deniz turizmi, sağlık turizmi, yat turizmi, termal turizm, kongre ve fuar turizmi, kırsal turizm, eko turizm ve gastronomi turizmi yer almaktadır. Müdürlüğe bağlı 465 seyahat acentası, 273 konaklama tesisi, 66 yeme-içme tesisi ve dört yat limanı bulunmaktadır.