İğneada
Yerleşim Merkezi / Destinasyon Deniz Destinasyonu Kırsal Destinasyon
-
2021
Türkiye’nin kuzeybatısında, Kırklareli’nin Demirköy ilçesine bağlı bir belde olan İğneada, Karadeniz kıyısındaki önemli bir destinasyondur. Doğusu Karadeniz, kuzeyi Türkiye-Bulgaristan sınırını oluşturan Rezve Deresi ile sınırlanan İğneada’nın güneyinde Vize ilçesi, batısında Yıldız (Istıranca) Dağları ve Demirköy ilçe merkezi bulunur. Demirköy’e 25 kilometrelik, Kırklareli’ne 97 kilometrelik, İstanbul’a 250 kilometrelik mesafede bulunan İğneada, uluslararası öneme sahip longoz ormanları sayesinde Türkiye’nin önemli doğal alanları arasında yer almaktadır. Ekolojik zenginlikleri yanı sıra uzun plajları ve İstanbul’a yakınlığı sayesinde son yıllarda yoğun bir iç turizm talebiyle karşılaşan belde, Trakya’nın önde gelen turizm merkezleri arasındadır.
Trakya’nın kuzeyinde Karadeniz’e paralel uzanarak Bulgaristan’da devam eden Yıldız Dağları’ndan Karadeniz’e akan derelerin İğneada çevresinde oluşturduğu ve beslediği, longoz olarak adlandırılan su basar ormanlar, Avrupa’nın en büyük, dünyanın ise sayılı su basar ormanlarındadır. Türkiye’de az sayıda bulunan longoz, akarsuların zenginleştirdiği verimli alüvyal düzlüklerde yetişen ve yılın belirli dönemlerinde su altında kalan ormanlardır. Akarsuların getirdiği su, önlerini kesen kum bandı arkasında birikerek bu ormanların altını kaplar. Su altında kalmaya dayanıklı yapraklı ağaç türlerinden oluşan bu ormanlar zengin bir biyolojik çeşitliliğe ev sahipliği yaptıklarından ekolojik açıdan önemlidir. Yıldız Dağları’nın Trakya’nın Karadeniz kıyılarını iç kesimlerden ayıran bir set oluşturması nedeniyle göreli olarak korunmuş İğneada longozu, gür bir orman örtüsüyle kaplı Yıldız Dağları’ndan denize uzanan farklı ekosistemlerle bütünleşerek İğneada’yı bir ekoturizm destinasyonu olarak ön plana çıkartmaktadır. İğneada longozu, üç büyük longozdan ve çok sayıda küçük longozdan oluşmakla birlikte bütünleşik olarak ele alınmaktadır. Bu longozlar genellikle irili ufaklı göllerin çevrelerinde olup denize paralel olarak kuzey-güney doğrultusunda uzanmaktadır. Su basar orman ve gölleri içeren longozların bir bölümü 1978’de Av ve Yaban Hayatı Koruma Sahası, 1988’de Tabiatı Koruma Alanı, 1991 ve 1992’de Doğal Sit ilan edildikten sonra, 3155 hektarlık alan 2007 yılında İğneada Longoz Ormanları Milli Parkı adıyla milli park ilan edildi. İğneada yerleşiminin kuzeyinde ve güneyinde olmak üzere iki parçadan oluşan milli park, destinasyonun ekoturizm değerini artırmaktadır. Milli parkın kuzey bölümünde yer alan Erikli Gölü, güney bölümünde yer alan Mert Gölü, Pedina Gölü, Hamam Gölü ve Saka Gölü Milli Park’ın önemli gölleridir. Denizin gerisinde uzanan kumullar, dere ve göller, sazlıklar ve ormanlar sayesinde ekosistem ve tür çeşitliliğinin yüksek olduğu milli park bu doğal peyzaj nitelikleri ile uluslararası öneme sahiptir. Farklı niteliklerdeki ekosistemlerin yüksek rekreasyon potansiyeli sayesinde milli parkın rekreasyon ve turizm amaçlı kullanımı gittikçe artmaktadır. Kış ve ilkbahar aylarında su seviyesinin yükseldiği ve suyla kaplı alanların genişlediği milli parkın göçmen kuşların göç yolu üzerinde bulunması, bu doğal alanın özellikle 1990’lardan itibaren kuş gözlemcilerinin ilgisini çekmesini sağladı. İğneada’da başta kuş gözlemi olmak üzere, bitki inceleme gezileri, doğa yürüyüşü, bisiklet gezileri, at gezileri, doğa fotoğrafçılığı, doğada yön bulma aktiviteleri yapılabilmektedir. Milli parkta bulunan kamp yerinde çadır ve karavan ile konaklanabilmekte, Mert Gölü’nde kano gezisi yapılabilmektedir.
İğneada Longoz Ormanları Milli Parkı’nın sağladığı rekreasyon olanakları yanında uzun kumsalları ve plajları sayesinde çevre il ve ilçelerin deniz turizmi ihtiyacına da cevap veren beldede, yaz aylarında iç turizm hareketliliği artmaktadır. Ortalama 50 metre genişliğindeki kumsalların uzunluğu 10 kilometre kadardır. Doğal alanlar ve plajlar yanında beldedeki kültür varlıkları da turistlerin ilgisini çekmektedir. Sislioba Köyü’ne dört kilometre kadar mesafede, orman içinde ve kısmen ayakta bir Bizans dönemi kalesi olan Sislioba Kalesi, Kasapçayırı mevkiindeki Kasapçayırı Tümülüsü, Limanköy’de bulunan Limanbaba Türbesi ve 1866 yılında Fransızlar tarafından yapılan deniz feneri İğneada’daki kültürel ziyaret noktalarıdır. Ayrıca İğneada açıklarında bulunan batıklar, beldeyi su altı turizmi açısından da çekici hâle getirmektedir. Demirköy’de bulunan Fatih devri dökümhaneleri ve Dupnisa Mağarası gibi turistik çekim merkezlerine de yakın olan İğneada’ya İstanbul ve çevredeki diğer il ve ilçelerden karayoluyla ulaşılabilmektedir. İğneada, Yıldız Dağları, Karadeniz ve Bulgaristan sınırı arasında sıkıştığından ancak son birkaç 10 yılda adından daha çok söz ettirebildi ve Türkiye Turizm Stratejisi 2023-Eylem Planı 2007-2013 kapsamında önerilen on turizm kenti arasına girdi. Strateji ve eylem planı belgesinde, güneyinde bulunan ve Vize ilçesine bağlı olan Kıyıköy ile birlikte ele alınarak İğneada Kıyıköy Ekoturizm Kenti olarak belirlenen destinasyonun Edirne, Tekirdağ ve Gelibolu ile yol bağlantılarının geliştirilmesi ve bir yat limanı yapılması öngörüldü.
İğneada’da bakanlık belgeli iki otel hizmet vermektedir. Bunlardan biri beş yıldızlı olup 120 oda ve 252 yatak kapasitesine sahiptir. Bakanlık belgeli diğer otel üç yıldızlı olup 54 oda ve 108 yatak kapasitesine sahiptir. Beldede bulunan belediye belgeli otel ve pansiyon sayısı Ocak 2021 itibarıyla dokuz olup bu tesisler toplam 135 oda ve 426 yatak kapasitesine sahiptir. Çadırlı kamp alanlarının bulunduğu ve ev pansiyonculuğunun yaygın olduğu beldede A grubu üç seyahat acentası hizmet vermektedir. Konaklama işletmeleri yanında ikinci konutlar da çevre il ve ilçelerden gelenlerin tatil gereksinimine cevap vermektedir.
Referanslar
Çakır, G. (2011). İğneada ve Çevresinde Ekoturizm Potansiyelinin Belirlenmesi ve Kırsal Kalkınma Açısından Değerlendirilmesi (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Tekirdağ: Namık Kemal Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü; Demir, S. (2011). İğneada’nın Ekoturizm Potansiyeli’nin Saptanması (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). İstanbul: İstanbul Teknik Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü; Doğa Koruma ve Milli Parklar Genel Müdürlüğü, İğneada Longoz Ormanları Milli Parkı. http://igneada.tabiat.gov.tr/, (Erişim tarihi: 09.01.2021); Kültür ve Turizm Bakanlığı, Türkiye Turizm Stratejisi 2023-Eylem Planı 2007-2013. https://www.ktb.gov.tr/Eklenti/906,ttstratejisi2023pdf.pdf?0, (Erişim tarihi: 09.01.2021); Kültür ve Turizm Bakanlığı (Kırklareli İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü), Kırklareli Kültür Varlıkları Envanteri, http://www.kirklarelienvanteri.gov.tr, (Erişim tarihi: 09.01.2021); Kültür ve Turizm Bakanlığı (Kırklareli İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü), Turizm Tesislerimiz, https://kirklareli.ktb.gov.tr/TR-150179/turizm-tesislerimiz.html, (Erişim tarihi: 09.01.2021); Tırıl, A. (2006). İğneada Ormanları. İçinde; G. Eken, M. Bozdoğan, S. İsfendiyaroğlu, D. T. Kılıç ve Y. Lise (Editörler), Türkiye’nin Önemli Doğa Alanları-Cilt 1 (ss. 118-119). Ankara: Doğa Derneği.
Ayrıntılı bilgi için bakınız
Demir, S. (2011). İğneada’nın Ekoturizm Potansiyeli’nin Saptanması (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). İstanbul: İstanbul Teknik Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü.