Heraion Teikhos Antik Kenti
Doğal ve Kültürel Miras Antik Kent
-
2020
Tekirdağ iline 15 kilometre doğuda İstanbul-Tekirdağ karayolu üzerinde Karaevlialtı mevkiisinde Samos kolonisi olarak kurulan bir Trak antik yerleşimidir. Heraion Teikhos; Hera’nın sur duvarları anlamına gelmektedir. Kentin kazı çalışmaları Prof. Dr. Neşe Atik ve ekibi tarafından 2000 yılından itibaren devam etmekte ve araştırmalar kentin MÖ 2000’den M.S XIII. yüzyıl kadar iskân edilerek kullanıldığını göstermektedir. En parlak dönemlerini ise MÖ V. ve MS I. yüzyıllarda yaşadığı görülmektedir. Antik kent içerisinde kalıntılara bakıldığında önemli kazı alanlarının başında Akropol Alanı Kuzey Kapısı (Kale Kapısı) gelmektedir. Kazılar ile Tunç ve Demir çağından kalma el baltaları, pişmiş toprak kaplar bulunmuştur.
VIII. yüzyıl Samos (Sisam) Adası’ndan gelen halkın bu kente yerleştiği bilinmektedir. Samos’un en mühim tanrıçası olarak bilinen Hera’nın kutsanması ve şehrin adının Heraion Teikhos olması, adını tanrıça Hera’dan alması bu dönemde gerçekleşmiştir. Antik yazar Diadoras MÖ IV. yüzyıl yarılarında Trak kralı Kersopleptes ile Makedonya kralı II. Filip arasında yaşanan savaşı anlatmaktadır. Kent güçlü surlara sahip olmasına rağmen kral Kersopleptes bu savaşı kaybetmiştir. Daha sonra II. Filip’in oğullarından birisi kral Kersopleptes’i Makedonya’ya götürerek vali yapmıştır. Kentte ayrıca MÖ VI. yüzyılda Pers istilalarından kalma silahlar, MÖ V. ve IV. yüzyıllarda ise Yunanistan ile ilişkileri belgeleyen siyah kırmızı figürlü koblar, kerch vazoları bulunmaktadır. Klasik ve Helenistik dönemlerden kalma tunçtan ok uçları, Helen sikkeleri, damgalı amphora kulpları şehrin liman kenti olduğunu ortaya koymakta ve bu kalıntılar da Yunanistan ile olan ilişkileri belgelemektedir. Antik kente ait önemli yapılar şu şekildedir:
Kale Kapısı: Kale kapısının kazı çalışmaları 2000 yılından itibaren başladı. Yapıda MÖ VI. yüzyıldan MS III. yüzyıla kadar olan dönemi içerisine katan farklı inşaa evreleri yer almaktadır. Kale kapısının çevresinde bulunan kurşundan sapan taneleri, tunçtan ve demirden ok ve mızrak uçları Heraion Teikhos’taki MÖ VI. yüzyılda savaşların yaşandığını göstermektedir. Helenistik devirde Kale Kapısı’nın doğu kalesi tahrip edildi ve sur duvarının doğu kısmı yerine bir Tümülüs Nekropol alanı inşa edilmiştir.
Helenistik Devir Nekropol: Genelde bir mezar odası ve yapay bir tepeden meydana gelen tümülüsler Traklar’ın karakterik mezar yapılarıdır. Akropolis’te bulunan bu tümülüsler diğer tümülüs tiplerinden farklı olarak mezarlardan ikisi Akropolis’teki kale kapısının kuzey doğusunda, biri de güney doğusunda yer almaktadır. Mezarların içerisinde Helenistik dönemden kalan sikkeler bulunmaktadır.
Kült ve Tedavi Merkezi: Kentin kalesinin surları içerisinde Akropolis’in batısında bulunan bir kült ve tedavi merkezidir. Kazılarla elde edilen sikkeler ve pişmiş toprak kapları bu yapıların Trak Kralı I. Rhoimatelles zamanında MÖ I. yüzyıl ortası - MS I. yüzyıllarda kullanıldığını göstermektedir.
Referanslar
https://www.kulturportali.gov.tr/turkiye/tekirdag/gezilecekyer/heraion-teikhos-antik-kenti, (Erişim tarihi: 11. 10. 2020); https://www.suleymanpasa.bel.tr/bilgi/Heraion-Teikhos-Antik-Kenti--147, (Erişim tarihi: 11. 10. 2020); http://acikerisim.nku.edu.tr:8080/xmlui/handle/20.500.11776/48, (Erişim tarihi: 11. 10. 2020); Neşe, A. T. İ. K. (2017). Heraion Teikhos Kazılarında Bulunan Ok Uçları. MASROP E-Dergi, 11(16), 57-76. https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/835160, (Erişim tarihi: 11. 10. 2020).