Hamilton, William John

Kişi Araştırmacı

(1805 - 1867)

05. 07. 1805’te Londra’da doğdu. İngiliz diplomat ve jeologtur. 1824-1825 yıllarında Göttingen Üniversitesi’nde modern diller ve tarih konusunda eğitim aldı. 1827’de Madrid’de ateşe olarak İngiliz Konsolosluğu’nda ve daha sonra Paris’te aynı görevde bulundu. Roderick Murchison’dan temel Jeoloji eğitimi aldı ve 1831’de İngiliz Jeoloji Kurumu üyesi oldu ve hatta 1832-1854 yıllarında kurumun sekreterliği görevini yürüttü. 1835’te Hugh Strickland ile birlikte Doğu Akdeniz’de Levant, Ioania Adaları ve İstanbul Boğazı’na kısa bir seyahat gerçekleştirdi. Daha sonra Hamilton, tek başına at sırtında Ermenistan ve tüm Anadolu’yu içeren maceralı gezisine başladı. Gezi sonunda İzmir’e geri döndü. Bu gezisi sırasında tuttuğu günlük 1842 yılında iki cilt olarak İngilizce Researches in Asia Minor, Pontus, and Armenia, with some account of their antiquities and geology başlıklı kitap olarak basıldı. Bu kitap, gezdiği tüm bölgelerin jeolojisi ve arkeolojisi üzerine yazdığı detaylı notlarını içermektedir. Bu özenli çalışması Humboldt’un övgüsünü aldı ve Kraliyet Coğrafya Kurumu kurucu madalyonu ile ödüllendirildi. Aynı kitap 2013 yılında Türkçe’ye çevrilerek Türkiye’de de basıldı. Hamilton, İzmir, Bursa, Uşak, Kula, İstanbul, Erzurum, Kars, Bayburt, Gümüşhane, Trabzon, Ordu, Samsun, Sinop, Tokat, Amasya, Yozgat, Çorum, Ankara, Eskişehir, Afyon, Isparta, Burdur, Denizli, İzmir, Bodrum, Rodos, İzmir, Erdek, Bandırma, Afyon, Kütahya, Konya, Aksaray, Kayseri, Niğde, Karaman, Toroslar, Seydişehir, Develi ve tekrar İzmir hattını takip etti; gezdiği yerlerde arkeolojik anıtları ve yerleşim yerlerini ziyaret etti ve bölge halkı ile jeolojisi hakkında da detaylı bilgiler verdi. Ayrıca kitabında Smyrna (eski İzmir), Tavşanlı Frig Mezarı, Tokat-Turhal Kalesi, Çorum-Alaca Höyük sfenksli kapısı, Çorum, Boğazköy-Yazılıkaya Açık Hava Mabedi, Çorum-Alaca Kaya Mezarı, Denizli-Hierapolis mezarı, İzmir-Sığacık antik taş ocağından mermer blok, İzmir-Efes kenti kapısı ve surları, Muğla-Knidos Mezarlığı, Nevşehir-Üçhisar Kalesi, Kayseri-Soğanlıdere Vadisi, Konya-İsaura kenti kapısı gibi bazı anıtların ve antik kentlerin gravürlerine de yer verdi. Gezdiği yerlerdeki bazı eski yazıtların kopyasını çıkararak belgelendirmesi epigrafya çalışmalarına kaynak teşkil etti. Hamilton, zorlu şartlarda at sırtında yaptığı geziyi, Anadolu haritasında işaretledi ve kentler arasındaki mesafeleri, yol güzergahı hakkında bilgi verdi. Gezi sonrası İngiltere’ye döndüğünde, 1837’de Kraliyet Coğrafya Kurumunun başkanı oldu. Günümüzde hala Anadolu’da çalışan arkeologlar tarafından kullanılan başlıca kaynaklardan biri Hamilton’un gezi notlarıdır. 1848’de İtalya-Toskana’nın kaya, mineral, deniz kabuğu ve fosilleri üzerine çalışmalar yaptı. 1854’te Jeoloji Kurumu Başkanlığı’na seçildi. Uzun yıllar çalışmalarını sürdürdü ve topluluk üyeleri ile Fransa ve Belçika’ya çeşitli jeoloji gezileri düzenledi. Aynı zamanda bir iş adamı olarak 1849’dan ölümüne kadar Büyük Hindistan Yarımadası Demiryolu’nun başkanlığını sürdürdü. 27. 06. 1867’de Londra’da vefat etti.

Yararlanılan Kaynaklar

Boulger, G. S. ve Thackray, J. C. (2004). Hamilton, William John (1805-1867). Oxford Dictionary of National Biography. Oxford: Oxford University Press.; Hamilton, W. J. (1842). Researches in Asia Minor, Pontus, and Armenia with some Account of Their Antiquities and Geology, volumes I-II. Londra: John Murray; Hamilton, W. J. (2013) Küçük Asya (Çev. K. Toraman). İstanbul: Midas Kitap.