Diyarbakır’a 90 kilometre uzaklıkta Çermik ilçesinde, Haburman Köyü yakınında Haburman Suyu üstünde inşa edilmiştir. Çermik Köprüsü olarak da anılan yapı Arapça beş satırlık kitabesine göre köprünün, Artukoğulları’nın Mardin hükümdarı Emir Necmüddîn Âlpî’nin kızı Zübeyde Hatun tarafından 1179/80 yılında inşa ettirilmiştir.

Güneydoğu Anadolu köprüleri Anadolu Selçuklu dönemi mimarlığının taş yapı geleneği içine giren taş köprülerdir. Genel malzeme taş olmakla beraber tuğlanın en bol kullanıldığı köprü yapıları, Güneydoğu Anadolu’da toplanıyor. Haburman Köprüsü’nün de kemerlerinin içi tuğladır. Bölgede derin yataklı büyük akarsuların oluşu, büyük ana gözlü köprü mimarlığına bol örnek hazırlamaktadır. Haburman da su üzerinde düz bir aksla devam etmek, boşaltma kemerinin de yer aldığı doğu kısmı kırılmıştır. Yanlara eğimle inen, ortadaki büyük ana kemer ile her iki yanındaki birer boşaltma gözünden oluşan yapı, üç gözlü bir köprüdür. Haburman Köprüsü muntazam bir işçilikle kesme taştan inşa edilmiştir. Gülgün Tunç’un uzunluğunu 108 metre, genişliğini 5,5 metre olarak gösterdiği köprünün uzunluğunu Cevdet Çulpan 106 metre olarak kaydetmiştir. Ortada geniş açıklıklı (19,55 metre) büyük bir sivri kemer, yanlarda ise birer küçük kemer vardır. Ortadaki kemerin kilit taşına kadar olan yüksekliği 11,2 metre, doğudaki küçük kemerin açıklığı 5,3 metre, batıdakinin ise 7,1 metre olarak ölçülmüştür. İki kademeli üçgen gövdeden oluşan selyaranların üstü de aynı biçimde yükselen külahlarla tamamlanmaktadır. Özenli bir taş işçiliğinin sergilendiği sel yaranların önüne yakın zamanda eklenen duvarla destek verilmiştir.

Tarih boyunca çeşitli onarımlar gören köprünün son esaslı onarımının 1927 yılında Çermik Kaymakamı Hikmet Bey ile Belediye Başkanı Rıfat Bey tarafından yapıldığı kitabe üzerinde belirtilmektedir. Kültür ve Turizm Bakanlığı ve Diyarbakır Valiliği'nin beraber yürüttüğü GAP Bölgesi’nde Sele Maruz Kalan Alanlarda Sel Riskinin Azaltılması Hibe Programı'na (GAPSEL) Çermik Kaymakamlığınca başvuru yapılmıştır ve başvuru AB tarafından uygun görülerek Hibe Programları ve Teknik Destek faaliyetleri Aralık 2008-Aralık 2010 tarihleri arasında uygulanarak, köprünün restorasyonu gerçekleştirilmiştir.