Nevşehir’in Göreme Kasabası’na yaklaşık iki kilometre mesafede bulunuyor. Doğal kaya yerleşimlerinden oluşan bu vadi, 1985 yılında Birleşmiş Milletler Eğitim, Bilim ve Kültür Örgütü/United Nations Educational, Scientific and Cultural Organization (UNESCO) Dünya Mirası Listesi’ne girdi. Bu vadi, MS IV. yüzyıldan itibaren Büyük lakabıyla da bilinen Kayseri Psikoposu Aziz Basileus’in bu çevreye gelmesiyle beraber Hristiyanlığın önemli merkezlerinden biri oldu. MÖ IV. yüzyıldan MS XIII. yüzyıla kadar Göreme ve çevresi özellikle manastır hayatıyla ön plana çıktı ve bu bakımdan önemli din adamları yetiştirdi.

Göreme Açık Hava Müzesi, sosyal ve dini hayata ait farklı mekânların olduğu doğal kaya yerleşimlerinden oluşuyor. Dini yapılar arasında kiliseler, şapeller, bazilikalar bulunuyor. Kiliselerde çoğunlukla tek nefli beşik tonoz tipinin tercih edildiği görülüyor. Müzede bu yapılardan Aziz Basileus Şapeli, Elmalı Kilise, Azize Barbara Kilisesi, Azize Katerina Şapeli, Çarıklı Kilise, Yılanlı Kilise, Karanlık Kilise, Tokalı Kilise ile Kızlar ve Erkekler Manastırı ziyaretçilere açıktır. MS XI. yüzyıla tarihlendirilen, beşik tonozlu ve dikdörtgen planlı Aziz Basileus Şapeli müzenin girişinde yer alıyor. Yine müzenin girişinde yer alan Kızlar ve Erkekler manastırları çok katlı eğitim kompleksi görüntüsündedir. Bu yapılar mutfak, yemekhane, şapel gibi farklı mekânlardan oluşuyor. Göreme Açık Hava Müzesi’nde dini yapıların yanı sıra çok sayıda mutfak, kiler ve yemekhane de bulunuyor. Bu mekânlarda tandır, yiyecek depolamada kullanılan oyuklar, taş masalar ve şırahaneler vardır. Dini yapıların erken dönemlerinde geometrik bezemelerin ağırlıkta olduğu görülmektedir. Sonraki dönemlerde ise Hristiyanlığın önemli dinsel betimleri tercih edilmiştir. Hz. İsa, Hz. Meryem freskleri başta olmak üzere Deesis, Müjde, Doğum, Başkalaşım, On İki Havari, Son Akşam Yemeği gibi dini konuların bulunduğu freskleri bu yapılarda görmek mümkündür.