Destinasyonda İşbirlikçi Pazarlama

Kavram

İşletmelerin iç ve dış çevrelerinde ortaya çıkan yeni koşullar, işletmeleri fazlasıyla etkilerken pazarlama anlayışında da yeni eğilimlerin ortaya çıkmasına neden olmaktadır. Bu eğilimlerden biri de işbirlikçi pazarlama yaklaşımıdır. Genel anlamda organizasyonlar arası ilişkilere ve stratejik işbirliklerine, özelde ise pazarlama ağları ve pazarlama ortaklıklarına dayanır. İşbirlikçi pazarlama anlayışı ile bir destinasyondaki işletmeler ortaklaşa pazarlama faaliyetleri gerçekleştirerek, hem kendi işletmelerinin hem de destinasyonun bilinirliğini, marka değerini ve imajını güçlendirmeye çalışırlar. Bu çerçevede gerçekleştirilen çalışmalar, harita ve broşürler, temalı reklamlar, ziyaretçi bilgilendirme kartları, destinasyon tanıtım ve rezervasyon siteleri hazırlama ve destinasyonun ulusal ve uluslararası festival ve aktivitelerde tanıtımını yapma şeklinde gerçekleşir ve destinasyondaki temel çekicilikleri, turizm olanakları ve değerleri tanımlar.

İşbirlikçi destinasyon pazarlamasında işbirlikçi aşamaları, birleşme, hazırlanma, uygulama, değerlendirme ve dönüştürme aşamalarından oluşur. Ayrıca işletmelerin işbirlikçi pazarlama kapsamında genellikle strateji odaklı, işlem maliyeti odaklı, öğrenme odaklı, küme rekabetçiliği ve sosyal sorumluluk ile motive olduğu görülür. Krizler, rekabet, ekonomik durum, teknoloji ve organizasyon desteği, liderlik, tutum, iletişim, insan kaynakları, finansal kaynak, yetkinlik koşulları da işletmeleri pazarlama iş birliklerine yöneltir. Turizm işletmeleri arasında pazarlama iş birlikleri oluşumunu engelleyen faktörler ise rekabet, güç dengesizliği, kaynak yetersizliği ve hedef pazarların farklılığı olarak nitelenir. Destinasyon tanıtımında, kaynakların bir araya toplanmasıyla gerçekleştirilen pazarlama iş birlikleri, bireysel tanıtım çalışmalarından daha etkilidir. İş birlikçi pazarlama, destinasyonun bütün bir ürün olarak pazarlanması çerçevesinde, destekleme, paylaşma ve destinasyondaki işletmelerin amaçlarına ulaşılabilmeleri noktasında etkin bir rol üstlenir.

Ayrıca bütünsel turizm ürünlerinin geliştirilmesi, daha iyi müşteri hizmetlerinin sunulması ve destinasyon rekabetçiliğinin artırılmasında önemli bir paya sahiptir. Destinasyonların işbirlikçi pazarlamasında özel sektör ve kamu kurumları ya da bu kurumların birlikteliğiyle oluşturulan birçok yapı bulunur. Bu yapılar, hükümetler tarafından oluşturulabileceği gibi ticaret ve sanayi odaları, vakıf ve dernekler, bağımsız işletmeler ve bu örgütlerden bazılarının iş birlikleriyle de oluşturulabilir. Bu yapıların üyeleri çoğunlukla, turizm operatörleri (oteller, çekim merkezleri, restoranlar, tur operatörleri, havayolları ve yerel operatörler vb.), devlet kuruluşları (Kültür ve Turizm Bakanlığı, teşvik planlamacıları, şehir yetkilileri vb.), turizmi destekleyen işletmeler (benzin istasyonları, nakliye şirketleri vb.) ve diğer yerel işletmelerdir.

Referanslar

Bilgin, Y. (2015). İşbirlikçi Pazarlama Yaklaşımının Otel İşletmelerinin Pazarlama Anlayışları Çerçevesinde İrdelenmesi (Yayımlanmamış doktora tezi). Düzce: Düzce Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü; Bilgin, Y. (2017). Bir Destinasyondaki Otel İşletmeleri Arasında İşbirlikçi Pazarlama Uygulanabilir Mi? Bolu Otellerinde Bir Araştırma, Abant İzzet Baysal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 17 (2): 105-132; Selin, S. W. ve Myers, N. A. (1998). Tourism Marketing Alliances: Member Satisfaction and Effectiveness Attributes of a Regional Initiative, Journal of Travel & Tourism Marketing, 7 (3): 79-94; Wang, Y. ve Fesenmaier, D. R. (2007). Collaborative Destination Marketing: A Case Study of Elkhart County, Indiana, Tourism Management, 28 (3): 863-875; Wang, Y. ve Xiang, Z. (2007). Toward A Theoretical Framework of Collaborative Destination Marketing, Journal of Travel Research, 46 (1): 75-85.

Ayrıntılı bilgi için bakınız

Bilgin, Y. (2015). İşbirlikçi Pazarlama Yaklaşımının Otel İşletmelerinin Pazarlama Anlayışları Çerçevesinde İrdelenmesi (Yayımlanmamış doktora tezi). Düzce: Düzce Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.