Yozgat merkez ilçesinin üç kilometre kuzeydoğusunda, Kirazlı Göleti’nin kuzeyinde, çevreye hâkim, yüksek bir kayalığın üzerinde yer almaktadır. Deniz seviyesinden yüksekliği 1.667 metre olan kale, ortada büyük bir kaya kütlesi ve etrafını saran yaklaşık 50 metre yarıçapında bir terasla çevrelenmiştir. Bu terasların dış konturları ise irili ufaklı taşlarla oluşturulmuş yaklaşık 560 metre uzunluğunda bir sur sistemiyle çevrelenmiştir. Surun doğusunda ve batısında yıkıntıların formundan anlaşıldığı kadarıyla yarım daire şeklinde birer kule bulunmaktadır.

Kalenin en yüksek noktasında kaya yüzeyi tıraşlanarak düzleştirilmiş bir alan ve güney yamacına bakan, doğu-batı doğrultulu kayaya oyulmuş, olasılıkla kutsal sunu alanı olan bir yapı tespit edilmiştir. Gerek kalenin çevreye hâkim en üst kotunda bulunması, gerekse de basamaklı bir girişe sahip olması, yapıya kutsallık atfedildiği görüşünü akla getirmektedir. Çeşka Kalesi’nin bulunduğu dağın Hitit metinlerinde adı geçen ve kralın kült gezileri sırasında uğradığı Piskurunuwa ile özdeşleştirilmesi bu alanın kutsallığının Hitit dönemine kadar geri gittiğini göstermektedir. Coğrafik konumu itibariyle, Boğazköy/Hattuşa ile Kuşaklı Höyük/Zippalanda arasında doğal bir ulaşım rotası oluşturan vadinin tam ortasında konumlanmış olması da kalenin bu durumunu destekler niteliktedir.

Kalenin kullanım aşamalarına dair eldeki arkeolojik veriler, teraslarda ve surun dışındaki eteklerde tespit edilen obsidyen yongalar, Orta/Geç Demir Çağı’na ve Roma dönemine tarihlenen seramik ve az sayıda cam kap parçalarıyla sınırlıdır. Alanda sistemli bir kazı çalışması yapılmadığından, kaleyi çevreleyen sur sisteminin hangi dönemde oluşturulduğu konusunda veriler şu an için yetersizdir. Fakat duvarın yığma taşlarla ve harç kullanılmadan yapılmış olması Roma dönemi öncesinde inşa edilmiş olduğuna işaret etmektedir.

Geç Antik Çağ’da ise kale üzerinde düzenlenmiş farklı oluşumlar dikkat çekmektedir. Kutsal alan olarak nitelendirilen ve kalenin tam merkezini oluşturan kaya kütlesinin farklı noktalarında ana kaya kesilerek dini yapılar ve karmaşık bir yeraltı yerleşim sistemi oluşturulmuştur. Bu kaya kütlesinin güneybatısında doğu-batı doğrultulu ana kayaya oyulmuş bir şapel bulunmaktadır. Şapelin doğuya bakan yüzündeki beşik tonozlu ve kemerli apsisin ortasında olasılıkla metal veya ahşap haçın tutturulduğu iki kademeli dikdörtgen bir oyuk açılmıştır. Şapelin güney duvarında kayaya oyma pencereye benzeyen derin nişler yer almaktadır. Şapelin hemen kuzeyinde, yan yana kemerli iki yapı ve bu yapıların olduğu koridorun devamındaki tonozlu alanda güneydoğu ve kuzeydoğu yönünde girişleri bulunan ve dağın içerisine doğru devam eden iki tünel yer almaktadır. Benzer tünellere ve bu tünellerle ulaşılan yeraltı odalarına kalenin doğu ve kuzey yönünde de rastlanmaktadır.

Şapelin kuzeybatısında formu itibariyle farklılık gösteren bir mekân daha bulunmaktadır. Bu mekân, yukarıdan aşağıya doğru genişleyen yuvarlak bir plana sahiptir. Odanın çatısında yaklaşık 1,40 metre çapında bir açıklık mevcuttur. Olasılıkla bu alan Geç Demir Çağı veya hemen sonrasında bir sarnıç olarak kullanılırken Geç Antik Çağ’da tekrar düzenlenerek bir mekân haline dönüştürülmüştür. Yapıların yanı sıra kalenin güneyinde, şapelin apsis bölümünün üstüne denk gelen noktada kayaya doğu-batı doğrultulu oyulmuş, insan bedeni formunda (antropomorfik) khamosorion tipi bir mezar da bulunmaktadır. Kayaya oyulmuş dar koridorlar, kaya odaları ve şapel yapısı gibi veriler dikkate alındığında, Çeşka Kalesi’nin Geç Antik Çağ’da yeraltı şehri benzeri bir yerleşim dokusuna sahip olduğu anlaşılmaktadır.

Barrington Atlas verilerin göz nüne alındığında bu kale, Tavium’dan doğuya doğru, Sebasteia ve kuzeye doğru Zela ve Comana Pontica’ya ulaşan yol ağının üzerinde yer alan Korniaspa ile özdeş olmalıdır. Galatia sınırları içerisinde bulunan Korniaspa, aynı zamanda Piskopos Eunomias’un da doğum yeridir. Tüm bu tanımlamaların yanı sıra yapı kalıntıları gibi arkeolojik materyaller de dikkate alındığında Korniaspa yerleşiminin Yozgat merkeze değil, merkezin kuş uçumu dört kilometre kuzey doğusunda bulunan Çeşka Kalesi’ne lokalize edilmesi daha akla yatkın gözükmektedir.