Türkiye’nin Güneydoğusunda, Batman’ın Beşiri ilçesine bağlı Gedikli mezrası Yazıhan Köyü sınırları içerisinde yer almaktadır. Garzan Deresi tarafından sulanan Aşağı Garzan Havzası’nın ortasında yer alan höyük, Dicle Nehri’nin ana kollarından yaklaşık 10-12 metre yukarıda alçak bir sırt üzerinde 503-512 metre yükseklikte bulunmaktadır. Bölgede kurtarma kazılarına 2009 yılında başlanmıştır. Yüzey araştırmalarına ve Gre Amer ve Çemialo Sırtındaki kurtarma kazılarının sonuçlarına göre, Garzan Ovası yoğun bir biçimde MÖ ilk binyılda inşa edilmiştir. Çemialo Sırtı’nda belirgin bir şekilde geçici mimari elemanlar, çukurlar ve köpek mezarları ve genellikle Erken Demir Çağı göçebe halklarına atfedilen ham seramikler keşfedilmiştir. Sadece mimaride değil, aynı zamanda günlük kullanım ve mezar uygulamalarında eserler bulunmaktadır. Çemialo Sırtı’nda veya Gre Amer’de bulunan yeni Asur dönemi sadece birkaç çömlek parçası ve silindirik mühür ile temsil edilmektedir.

Aşağı Garzan Havzası’nın, tarım ve mineral kaynaklarına uygun, geniş arazilere sahip olmadığı ve ticaret yollarında olmadığı için, Neo Süryanilerin ilgisini çekmiş olabileceği düşünülmektedir. Muhtemelen siyasi bir tampon bölge olan tarihi Şubria topraklarının bir parçası gibi değerlendirildiği varsayılmaktadır. Yeni Asur İmparatorluğu ile Urartu Krallığı arasında Çemialo Sırtı’da Geç Akhamenid dönemi (MÖ 550-330) varlığı, üçgen eşya, tipik çanak çömlek formları ve kastelli kohl çubukları gibi bronz nesneler tarafından tanımlanmaktadır. Nimrud, Deve sitelerinin Ahameniş katmanlarından bilinen Kafalar Sırtı, gümüş Tetra ile temsil edilen Helenistik ayak izleri de mevcuttur. Seramik parçaları ve pişmiş toprak heykelcikler ile bölgedeki Roma ve Bizans varlığı daha az görülmektedir. Bu arada, Artuklu döneminde (MS XII - XIV. yüzyıllar), Aşağı Garzan Ovası, Mezopotamya, İran ve Kafkaslar arasındaki rota sistemi batı ve kuzey Anadolu Çemialo Sırtı’nda toplam 47 mezar kazılmıştır. Küpler / kavanoz mezarları, taş sarnıçlar ve çukur mezarlarında insan iskeletleri bulunmuştur.

Bu özellikler, Bronz Çağından itibaren Kuzey Mezopotamya ve Geç Akhamenid dönemine kadar devam etmiştir. Bir istisna, olarak Erken Demir Çağı kültürlerini düşündüren süslemelere sahip bir bölgedir.

Kuzey Mezopotamya, Tunç Çağı’ndan bu yana dramatik siyasi ve sosyal değişime tanık olmuştur. Ancak bu olayların demografik tarihine etkisi çok az anlaşılmaktadır. Bu fikrin Çemilo Sırtı’nın yakın zamanda kazılan Geç Demir Çağı yerleşiminin incelenmesi sonucu oluşturduğu söylenebilmektedir. Arkeolojik ve radyokarbon kanıtları, sahanın iki ana dönemde yerleştiğini göstermektedir: MÖ ikinci binyılın ilk yarısı ve MÖ ilk binyıl. Çemialo Sırtı, Erken Demir Çağı’na ait göçebe eşyalarının yanı sıra Geç Ahameniş ve daha sonraki Helenistik Çağ’lara ait maddeleri ortaya koymaktadır. Çemialo Sırtı insan kalıntılarından mitokondriyal DNA (mtDNA) haplotipleri, Holosen yoluyla batı Avrasya’da artan nüfus katkısı fikrini destekleyen, erken Holosen batı Avrasya popülasyonlarından belirgin şekilde daha yüksek olan bu popülasyonda yüksek genetik çeşitlilik ortaya koymaktadır. Yine de mtDNA kompozisyonunda Çemialo Sırtı, incelenen eski nüfuslar ve günümüzün Güneybatı Asya nüfusu arasında Neolitik Kuzey Suriye ve Neolitik Anadolu’ya en yüksek yakınlığı göstermektedir. Nüfus genetik simülasyonları Neolitik ve Demir Çağı arasındaki veya Demir Çağı ile bölgedeki günümüz nüfusu arasındaki sürekliliği reddetmemektedir. Bölgenin karmaşık siyasi tarihine ve zaman içinde artan genetik çeşitliliğe işaret etmesine rağmen, son 10 bin yıl içinde kuzey Mezopotamya’nın ana genetik kompozisyonunda keskin değişimler olduğuna dair bir kanıt bulunmamaktadır.

Çemialo Sırtı Höyüğü’nde ortaya çıkarılan 16 insan kalıntısının C14 test sonuçları incelendikten sonra bunlardan, rastgele seçilen üç kişinin MÖ 535-205 tarihleri arası döneme ait oldukları kanısına varılmıştır. Geç Ahamenid dönemi arkeolojik bulgularıyla örtüşen bu bireylerin Kuzey Mezopotamya nüfusunun Geç Demir Çağı’nı temsil ettiği varsayılmaktadır.