Osmanlı Devleti’ne 39 yıl başkentlik yapmış olan Bursa’da, Mayıs 14-25- Kasım 14-26 tarihleri arasında Sultan II. Murat tarafından yaptırılan Muradiye Külliyesi, bulunduğu semte adını vermiş olmakla birlikte, Osmanlı Sultanları tarafından Bursa’da yaptırılan son külliyedir. Semerkant’taki Şah Zinde ve İstanbul’daki Eyüp Sultan ile birlikte Türk İslam Dünyası’nın sayılı türbe topluluklarından biri olan külliyede; en eskisi 1449 yılında Fatih Sultan Mehmet’in annesi Hüma Hatun için yaptırdığı ve en geç olarak ise Sultan II. Selim’in 1553’te vefat eden Şehzade Mustafa için 1574 tarihinde yaptırdığı türbelerle birlikte cami, medrese, hamam, imaret, çeşme ve diğer türbeler bulunmaktadır.

Osmanlı Sultanı II. Murat’ın türbesi, II. Murat’ın eşi ve Fatih Sultan Mehmet’in annesi Hüma Hatun Türbesi, II. Murat’ın iki oğlu ve üç kızına ait türbeler; Fatih Sultan Mehmet’in eşi Gülşah Hatun Türbesi, Fatih’in ebesi Gülbahar Hatun Türbesi; II. Bayezıt’ın eşi Gülruh Hatun ve oğlu Şehzade Alemşah Türbesi; II. Bayezıt’ın eşi Bülbül Hatun ve oğlu Şehzade Ahmet Türbesi; II. Bayezıt’ın eşi Gülruh Hatun ve oğlu Şehzade Şehinşah ile eşi ve oğlunun Türbesi; II.Bayezıt’ın eşi Şirin Hatun ve oğlu Şehzade Abdullah Türbesi; II. Bayezıt’ın oğlu Şehzade Korkut Türbesi; II. Bayezıt’ın Bülbül Hatundan olma diğer oğlu Şehzade Mahmut ve üç oğlunun türbesi; Kanuni Sultan Süleyman’ın eşi Mahidevran Hatun ile oğlu Şehzade Mustafa ‘nın yanı sıra aynı türbede Kanuni Sultan Süleyman’ın (Şehzade Bayezıt’ın oğulları) Orhan ve Ahmet isimli iki torununun türbesi; saraylılar kısmında Kanuni Sultan Süleyman’ın eşi Mahidevran Hatunun ablalarına ait olduğu belirlenen türbeler dahil olmak üzere toplam 13 adet türbede 40 şehzade ve diğer hanedan yakınları yatmaktadır.

Külliye içerisinde öğrencilerinin kalabileceği 14 oda ve büyük bir dersliğinin yanı sıra kütüphanesi ile de bir medrese bulunmaktadır. Medrese’ de 1880’li yılların sonuna kadar eğitimin devam ettiği çeşitli kaynaklarda belirtilmiştir. 1951-2005 yılları arasında Verem Savaş Dispanseri olarak kullanılmış, günümüzde de kanser tanı merkezi olarak hizmet vermektedir. Medrese içerisinde bir de sağlık müzesi bulunmaktadır. Önceleri külliye sınırları içerisinde bulunsa da yol yapımı çalışmalar nedeniyle günümüzde dışarıda kalan Muradiye Hamamı da türbe bekçileri ve dua okuyacak olanların burada abdest almaları ve temizlenmeleri için yapılmıştır. Hamam, kayıtlara göre 1523, 1623, 1634 ve 1742 yıllarında çeşitli onarımlar görmüştür. 1930’lı yıllarda onarılarak imalathane olarak kullanılmaya başlamıştır. 1960’lı yıllarda işlevsiz kalmış, 1980’li yıllarda ise Bursa Eski Eserleri Sevenler Kurumu desteğiyle onarılmış, hamam olarak kullanılmaya devam etmiştir.

Külliye alanı içerisinde ayrıca zamanla gerçekleştirilen istimlakler sonucu muhtelif yerlerden getirilen çeşitli Osmanlı mezar taşlarının sergilendiği bir açık alan da bulunmaktadır. Mezar taşlarının tamamı okunarak çevirisi yapılmış, hangi döneme ve kime ait olduğu belirlenerek, mezar taşı tipoloji çalışmaları gerçekleştirilmiştir. Külliye’deki yapıların her biri yapıldığı dönem mimarisinin en estetik unsurları ve eşsiz işçiliğinin görülebileceği değerlerdir. Diğer taraftan ahşap işçiliği, taş işçiliği ve süsleme işçiliğinin çeşitli teknikleri de bu yapılarda rahatlıkla görülebilir. Bu yapılardan şüphesiz en önde geleni oldukça basit bir plana sahip olmasına rağmen dış cephesi taş ve tuğla işçiliği, iç mekânları ise renkli sırlar ve çeşitli motiflerle bezenen çinilerle büyük bir sanat örneği sunan Muradiye Camii dir. Cami, İznik Çinileri, Edirnekâri tavan süslemeleri ve özellikle girişte bulunan kündekâri tekniğiyle yapılan ahşap kapısıyla dikkat çekmektedir. Sultan II. Murat’ın türbesi ise kesme taş işçiliği, tuğla ve horasan harcıyla örülmüş duvarları, kurşun kaplı kubbesi, kündekâri tekniğindeki eşsiz ve muhteşem saçağıyla bir sanat eseridir. Türbeler içerisinde ise başta Cem Sultan Türbesi olmak üzere tümünde Osmanlı devrinin tezhip ve hat sanatlarının en güzelleri görebilmek mümkündür. Muradiye Külliyesi, 2014 yılında Bursa ilindeki diğer sultan külliyeleri ile birlikte UNESCO Dünya Mirası Listesi’ne girmiş olmakla birlikte, yerli ve yabancı ziyaretçiler için önemli bir uğrak noktasıdır.