Ankara Otelcilik Okulu

Eğitim-Öğretim Meslek Lisesi

(Ankara, 1961 - 1974)

Millî Eğitim Bakanlığı’nın 18-23 Mart 1957 tarihleri arasında, Milli Eğitim Bakanı Prof. Dr. Ahmet Özel başkanlığında gerçekleştirilen Altıncı Milli Eğitim Şûrası’nda alınan kararlar sonucunda açılmasına karar verilen okuldur. Altı gün süren Şûrada mesleki ve teknik eğitim ile halk eğitimi konularında önemli kararlar alındı ve uygulanması amacıyla Millî Eğitim Bakanlığı’na sunuldu. Ticaret liselerinin orta dereceli okullar arasındaki konumu ve geliştirilmesi için gereken tedbirler belirtildi. Yeni koşullara göre ticaret liselerinin revizyonunun gerekmesi, turizm sektörüne ait personel yetiştirme mevzuatının yeni şartlara göre düzenlenmesi, turistik yerlerin ihtiyaçları için kurslar açılması ve Millî Eğitim Bakanlığı’nın uzun vadede turizm personelinin yetiştirilmesi için modern bir okul açması önerildi. Bu öneri ve Marshall Planı çerçevesinde ekonomik kalkınma için bir denge faktörü olması beklenen turizm sektöründe hizmet vermesi planlanan personelin yetişmesi için 1961 yılında Ankara’da Otelcilik Okulu kuruldu. Otel, motel, lokantalar ve diğer turistik kurumlar için personel yetiştirme amacıyla 1961 yılında teksifi adı verilen ve turizm sektörünün ihtiyacı olan eğitimli personelini ivedi bir şekilde yetiştirme sorununa çözüm olmaya çalışan bir programla lise mezunu 48 öğrenciye genel olarak otel teşkilatı ve işletmesi konularında bir senelik bir eğitim verildi. Yoğunlaştırılmış bir turizm eğitimine tâbi tutulan ve teksifiler olarak anılan bu öğrenciler Çanakkale, Bergama, Efes, Kuşadası, Pamukkale, Uludağ, Erdek, Ürgüp, Ankara, İstanbul, Antalya, İskenderun ve Kayseri’de açılan veya açılması planlanan çeşitli turistik işletmelerde (turizm ve sanayi kelimelerinin birleşmesiyle oluşan oteller zinciri TUSAN) çalışmak üzere dağıtıldı.

Ankara Otelcilik Okulu’nun yönetmeliği, öğrenci alındıktan bir yıl sonra 20.12.1962’de Resmî Gazete’de yayımlandı. Buna göre Otelcilik Okulu, kuvvetli mesleki bilgilere ve maharetlere sahip otel ve motel personeli yetiştiren üç yıllık bir meslek okuluydu. Otelcilik Okulu’nda müfredat programlarına göre genel kültür ve meslek dersleri okutuldu. Okulun bu özelliği dikkate alınarak meslek derslerinin, okul içinde ve iş yerlerinde uygulamalı olarak yapılmasına önem verildi. Ankara Otelcilik Okulu’na öğrenci kabul edilmeye başlandığı yıl, yalnızca erkek öğrenciler kabul edildi. 1963’te yayımlanan bir yönetmelik değişikliğiyle kız öğrenciler de okula alınmaya başlandı.

Ankara Otelcilik Okulu programları, Fransa, İsviçre, İngiltere ve Amerikan otelcilik okulları üzerinde yapılan etütler ve özellikle Lübnan’da bulunan Beyrut Otelcilik Okulu programlarının incelenmesi sonucunda teksifi ve üç yıllık öğrenciler için farklı programlarla hazırlandı. Teksifi programda verilen dersler; kültür dersleri kapsamında, yabancı dil, adabı muaşeret, Türkiye’de coğrafya ve turizm, müşteri psikolojisi ve ekonomi iken teorik meslek dersleri kapsamında, defter tutma, otel ve lokanta teşkilatı prensipleri, temizlik ve hıfzıssıhha, gıda kimyası, muhaberat ve ilan, muhasebe, yemek ve içki kontrolü, personel idaresi ve eğitimi ile otel nizamnamesi dersleridir. Uygulamalı meslek dersleri kapsamında ise; kat hizmetleri, yemek ve içki hazırlama, resepsiyon önbüro, yemek ve içki servisi, tatbiki fizik dersleri verildi. Üç yıl eğitim alacak öğrenciler için hazırlanan programda ise verilen dersler; kültürel dersler kapsamında, Türk turizm tarihi, turistik coğrafya ve turizm, ekonomi, müşteri psikolojisi I ve II, yabancı dil, matematik I ve II ve muaşeret adabı dersleri oldu. Teorik meslek dersleri kapsamında, otel ve lokanta teşkilatı prensipleri, temizlik ve sağlık bilgisi, gıda kimyası I ve II, personel idaresi ve eğitimi, yemek ve içki kontrolü, muhaberat ve ilancılık, muhasebe I ve II ve otel hukuku dersleri verilirken uygulamalı meslek dersleri kapsamında ise, kat hizmetleri, temel yemek hazırlığı ve servisi, yemek ve içki hazırlığı I ve II, yemek ve içki servisi I ve II, şaraplar ve içkiler, oteller için tatbiki fen bilgileri, vekilharçlık, daktilografi, resepsiyon ve iş tecrübeleri dersleri verildi.

Ankara Otelcilik Okulu’nda, 1961 yılında İstanbul Yolunda kiralık bir binada eğitim-öğretime başlandı. Beşevler’deki okul binasına 1969 yılında taşınıldı. Okulun adı, müfredat değişikliği ile 1974-1975 eğitim-öğretim yılında Ankara Otelcilik ve Turizm Meslek Lisesi olarak değiştirildi. Ankara Otelcilik Okulu’nuda görev yapan müdürler; Ömer Ağaoğlu (1961 - kuruluş), Halis Sözeri (1961 - 1962), Yunus Aslan (1962 - 1966), Nail Alper (1966 - 1967) ve İbrahim Serin’dir (1967 - 1974).

Referanslar

Otelcilik Okulları Yönetmeliği. (1962, 20 Aralık). Resmî Gazete (Sayı: 11287). https://www.resmigazete.gov.tr/arsiv/15230.pdf, (Erişim tarihi: 01.03.2020); Otelcilik Okulunun Adı ile Yönetmeliğinin 49. ve 67. Maddelerinin Değiştirilmesi Hakkında Yönetmelik. (1975, 8 Mayıs). Resmî Gazete (Sayı: 15230). https://www.resmigazete.gov.tr/arsiv/11287.pdf, (Erişim tarihi: 01.03.2020); Otelcilik Okulu Yönetmeliğinin 78 inci maddesinin değiştirilmesi hakkında Yönetmelik. (1963, 5 Ağustos). Resmî Gazete (Sayı: 11472). https://www.resmigazete.gov.tr/arsiv/11472.pdf, (Erişim tarihi: 01.03.2020).

Ayrıntılı bilgi için bakınız

Toker, A. (2018). Türkiye’de bir ilk: Ankara Otelcilik Okulu. İçinde; N. Kozak (Editör), Dünden Bugüne Ankara: Otel, Lokanta, Pastane, Turizm (ss. 405-456). Ankara: Detay Yayıncılık.