Yoksul Yanlısı Turizm

Kavram Turizm Çeşitleri Üretim Yönetimi ve Pazarlama

1950’li yıllarda başlayıp 2000’li yıllara kadar devam eden bir süreçte turizm-yoksulluk bağlamındaki teorik tartışmalar hep var oldu. İlk teorik temeller, 1950’li yıllarda turizmi modernleşmenin bir aracı olarak gören ve turizmin ekonomik kalkınma üzerinde kritik bir rolü olduğunu savunan modernleşme teorisinden gelmektedir. Fakat bu görüş, gelişmekte olan ülkelerin turizmden istenilen payı alamadığı varsayımından hareketle değişiklik gösterdi. 1990’lı yıllara gelindiğinde ise sürdürülebilir kalkınma anlayışını benimseyen alternatif kavramının ortaya çıkmasıyla yeni gelişmeler yaşandı. Bütün bu gelişmeler ışığında yoksullukla mücadele ve kalkınmanın bir parçası olarak 1990’lardan sonra yoksul yanlısı turizm ortaya çıktı.

Temelinde yoksulluğu azaltmak olan yoksul yanlısı turizmde amaç, sektörü genişletmekten ziyade yoksullara ekonomik katkı sağlamak ve karar alma süreçlerine dahil etmek gibi fırsatlar sunmaktır. Var olanın veya kazanılanın yoksullara dağıtılarak bu bireylerin ekonomik yönden güçlenmelerini sağlamak da diğer bir amaçtır. Yoksul yanlısı turizmde yoksullara sağlanan faydalar yalnızca ekonomik açıdan değil, sosyal, kültürel, çevresel açıdan da olmakta ve dolaylı yollardan geçim kaynaklarına etki edebilmektedir. Bu bağlamda yoksul yanlısı turizm; anti kapitalist değildir, bir teori ya da model değildir, niş bir turizm çeşidi değildir, özel bir yöntem değildir, yalnızca yoksulluğa odaklanmamaktadır ve yalnızca bireysel fayda sağlamaya yönelik değildir. Bu özelliklerden hareketle yoksul yanlısı turizmin ana hedefi, turizm faaliyetleri içerisinde yer alan yoksul bireylere çeşitli fırsatlar sağlamaktır. Yoksul yanlısı turizm yaklaşımı doğrultusunda, yoksullar turizm faaliyetlerinin bütün süreçlerine dahil edilmeli, eğitim almalı ve bilgilendirme yapılmalı, planlama süreçlerine katılımları sağlanmalıdır. Bununla birlikte turizme ilişkin kamu ve özel sektörün yürüttüğü bütün çalışmalardaki plan ve politikalarda yoksul yanlısı turizm yaklaşımı göz önünde bulundurularak hareket edilmesi yoksul yanlısı turizmin başarıya ulaşması için gerekli görülmektedir.

Referanslar

Ashley, C., Goodwin, H. ve Roe, D. (2001). Pro-Poor Tourism Strategies: Expanding Opportunities for the Poor, https://www.odi.org/sites/odi.org.uk/files/odi-assets/publications-opinion-files/3240.pdf, (Erişim tarihi: 31. 08. 2019); Ashley, C. ve Roe, D. (2002). Making Tourism Work for the Poor: Strategies and Challenges in Southern Africa, Development Southern Africa, 19(1): 61-82; Harrison, D. (2008). Pro-Poor Tourism: A Critique, Third World Quarterly, 29(5): 851-868; Karacaer, S. S., Sert, A. N. ve Öztürk, Y. (2017). Yoksul Yanlısı Turizm Üzerine Bir Değerlendirme, Türk Turizm Araştırmaları Dergisi, 1(3), 31-40; Önez Çetin, Z. ve Özgür, H. (2012). A Critical Theoretical Evaluation on Pro-Poor Tourism and Poverty Alleaviation, Mustafa Kemal University Journal of Social Sciences Institute, 9(17): 115-133.