Uçak Tutması
Kavram Ulaştırma İşletmeciliği Havayolu Yolcu Taşımacılğı
-
2019
Uçuş sırasında uçağın üç boyutlu hareketlerinden ve ivmelenmesinden dolayı bazı insanlar olumsuz etkilenebilirler. Benzer şekilde diğer ulaşım araçlarında da aynı hassasiyeti gösterebilirler. Uçuşta karşılaşılan harekete bağlı rahatsızlığa uçak tutması denilmektedir. Bu durum görsel ve vestibular sistemimizin algılarının birbiri ile uyumsuzluğundan kaynaklanmaktadır. Gözlerimiz hareketi takip için kendini ayarlamaya çalışırken, iç kulağımız hareket etmediğimiz halde ağırlık merkezine bağlı olarak denge sağlamak için beynimize sinyal göndermeye çalışır. Bu farklı algı vücudumuzda tepkiye yol açar.
Uçakların ivmeli bir şekilde tırmanabilmesi, alçalabilmesi ve dönebilmesi insanlarda soğuk terleme, bulantı, kusma, görüşte bulanıklık gibi uçak tutması belirtileri göstermelerine ve uçuştan rahatsız olmalarına neden olabilir. Uçakta bu olumsuz etkileri daha az hissetmek için uçağın ağırlık merkezine yakın bir seçimi faydalı olacaktır. Uçuş sırasında uçakların kanatlarına yakın bir yere ve sağ tarafa oturmak, bulantı hissedildiğinde baş hareketlerini azaltmak ve başı arkaya doğru yaslamak, mümkünse kabin penceresinden dışarıyı gözlemlemeye çalışmak belirtileri hafifletecektir. Uçuş öncesinde fazla ve yağlı-asitli yiyecek ve içecekler tüketmek durumu daha da zor hâle getirecektir. Bir hekime danışarak yardımcı ilaçlar için tavsiye alınabilir.
Referanslar
Çetingüç, M. (2019). Havacılık ve Uzay Psikolojisi. Ankara: Atlas Basım Yayın Dağıtım; Uçuş İçin Önemli Kısa Tıbbi Bilgiler, http://www.airnewstimes.com/muzaffer-cetinguc-ucus-icin-onemli-kisa-tibbi-bilgiler-425-yazisi.html, (Erişim tarihi: 15.10.2019); https://www.skybrary.aero/index.php/Vestibular_System_and_Illusions_(OGHFA_BN), (Erişim tarihi: 15.10.2019); https://www.sheffield.com/how-to-prevent-and-treat-airsickness, (Erişim tarihi: 15.10.2019).
Ayrıntılı bilgi için bakınız
Çetingüç, M. (2019). Havacılık ve Uzay Psikolojisi. Ankara: Atlas Basım Yayın Dağıtım.