Türkiye’de Seyahat Acentacılığı

Seyahat Acentacılığı ve Tur Operatörlüğü A Grubu Seyahat Acentası B Grubu Seyahat Acentası C Grubu Seyahat Acentası AG Grubu Seyahat Acentası

Osmanlı Devleti’nin son dönemlerinde bireysel çabalarla başlatılan turizm yapılanması Cumhuriyet’in ilk yılları ile kurumsallaşmaya başladı. 1841 yılında Thomas Cook tarafından Avrupa’da başlatılan seyahat acentacılığı faaliyetleri Türkiye’de 1923 yılında yabancı rehberler tarafından zedelenen ülke imajını düzeltmek amacı ile Türk Seyyahin ismi ile kuruldu. 18. 10. 1923 tarihinde Milli Türk Seyahat Acentaclığı Ziya ve Şürekâsı açıldı. Şürekâ, yurtiçi ve yurtdışı seyahatler düzenleyip, otomobil kiralama, rehber sağlama ve tanıtım gibi hizmetler vererek acentacılık faaliyetlerini başlattı.

Türk Seyyahin Cemiyeti (1930 yılında adı Türkiye Turing ve Otomobil Kurumu oldu) 1923 yılında kurulan bir sivil toplum kuruluşu olarak, ülkenin tanıtımında, rehber yetiştirilmesinde ve ülke imajının düzeltilmesinde önemli roller üstlendi. 1924 yılında ilk yataklı vagonun açılmasıyla ve 1925 yılında dünyadaki gelişmelerle eş zamanlı olarak Türkiye Teyyare Cemiyeti kuruldu.

Dâhiliye Vekâleti Emniyeti Umumiye Müdüriyeti bünyesinde turizm işlerinden mesul bir şubenin açılmasının ardından 1934 yılında İktisat Bakanlığı’na bağlı Türk Ofis ve 1937 yılında yine aynı Bakanlığa bağlı olarak Turizm Müdürlüğü’nün kurulması; Türkiye’de turizmi, dolayısıyla acentacılık faaliyetlerini de geliştirdi. Acentacılık faaliyetleri, 1940-1950 yılları arasında dünya turizminde yaşanan örgütlenmelerden etkilenerek, 1950’lerden sonra Türkiye Milli Talebe Federasyonu ile gençlik turizminin yapılandığı örgütlü bir kuruma kavuştu. Dünyada turizme, bu dönemde gençlik ve sosyal turizm örgütleri şekil vermiştir. Türkiye’de İkinci Dünya Savaşı’nın ekonomik etkilerinin ardından 1950’li yıllarda turizm kurumlarının teşvik edilmesi ile aralarında Doktoroğlu, Hitit, Moris, H.W. Faustel, Globtur, Kontuar, Wan Der Zi gibi acentaların bulunduğu 100 civarında acenta hizmete girdi. Giderek canlanan bir ekonomi haline gelen turizm sektöründe sayıları hızla artan acentalar, Türkiye Seyahat Acentaları Cemiyeti adı altında toplanmaya başladı. Ancak, 1960’lı yıllarda ülkede yaşanan siyasi gerginlik sebebi ile tüm alanlarda olduğu gibi acentacılık faaliyetleri de sekteye uğradı. 1963 yılında kalkınma planlarının uygulanmaya başlaması ile ilk defa bakanlık bünyesinde örgütlenme gerçekleşti. 1960 ve 1970’li yıllarda seyahat acentaları genellikle otobüs işletmelerinden oluştu. İstanbul’da; İstanbul Turizm, Turizm Transport Ticaret, Otobüsçülük Kolektif Şirketi, Ankara’da; Turizm ve Ticaret Ziya Termen ve Ortakları, Sun-Tur, İzmir’de Turizmir, Murat İskender Keser gibi seyahat acentaları kuruldu. 1980’li yıllarda Turima, Namtur, Ünsallar, İntur, Tursev, Tursem, Turizmo, Nada gibi bazıları halen aktif olarak devam eden seyahat acentaları kurulmaya devam etti. 1985 yılında 466’ya ulaşan acenta sayısı 1996 yılında 2.705 rakamına ulaşmıştı. 1972 yılında, 1.618 sayılı Seyahat Acentaları Birliği Kanunu çıkarılarak tüm acentalara Türkiye Seyahat Acentaları Birliği’ne bağlı olma zorunluluğu getirildi.

Yararlanılan Kaynaklar

Çallı, D. S. (2015). Uluslararası Seyahatlerin Tarihi Gelişimi ve Son Seyahat Trendleri Doğrultusunda Türkiye’nin Konumu, TURAR Turizm & Araştırma Dergisi, 4(1): 4-28; Demir, M. (2014). Seyahat Acentacılığı ve Tur Operatörlüğü. Ankara: Detay Yayıncılık; Hacıoğlu, N. (2016). Seyahat Acentacılığı ve Tur Operatörlüğü. Ankara: Nobel Yayıncılık; Hall, M. C. (2002) Travel Safety, Terrorism and the Media: The Significance of the Issue-Attention Cycle, Current Issues in Tourism, 5(5): 458-466.

Ayrıntılı bilgi için bakınız

https://www.tursab.org.tr/, (Erişim tarihi: 23.08.2020).