İstanbul’un fethinin 500. yılı etkinlikleri ile başlayan ve sonrasında özellikle İstanbul’daki turizmi arttırmak için çeşitli faaliyetlerde bulunan Turizm Umum Müdürlüğü, Tercümanlar ve Rehberler Kursu adı altında İstanbul’a gelecek turistlere rehber yetiştirmek üzere seçtiği kişilere ders verecek önemli kişileri ve dersleri belirlemesi için İstanbul Belediyesi’nde 46 yıl çeşitli kademelerde memurluk yapıp emekli olan Osman Nuri Ergin’den yardım istedi. İstanbul Şehir Rehberi ve Mecelle-i Umûr-ı Belediye çalışmalarında İstanbul’da bulunan 152 otel nevi barınma yerleri açıkladığı için bu konu üzerine bilgisi olan Osman Nuri Ergin, bu kurs için Türk Medeniyet Tarihi ve İstanbul Abideleri hakkında kısa bir çalışma hazırladı. İstanbul Enstitüsü’ne devam ettiği sıralarda bu türlü çalışmalarını yakından takip eden dostlarından Prof. Dr. Cavid Baysun ve Prof. Dr. Ömer Lütfi Barkan bu çalışmayı genişletip İstanbul Hanları hakkında müstakil bir çalışma yapmasını teklif etmeleri üzerine konu ile ilgili araştırmaya başlayan Ergin, mevzuyu ele alır almaz bu eseri yalnız İstanbul’un otel ve hanlarına değil, bütün Türkiye’ye teşmîl etmenin daha faydalı olacağına kanaat getirdi. Bir kronoloji içerisinde Anadolu ve Asya’da daha önce yaşamış millet ve devletlerin bu ihtiyacı nasıl karşıladığından başlayarak, 1950 yıllarındaki modern otellere kadar olan süreç eserde anlatılmıştır. Eserin bölümleri şöyledir:

1. Bölüm: Türkiye’de Yollar, Yolculuk Tesisleri ve Vasıtaları,

2. Bölüm: İmaretlerden Hanlara,

3. Bölüm: İmaretlerden Hanlara (Kervansarayların Tarifi ve Çeşitleri, Kervan Pazarları, Hususi Kervansaraylar, Hasbi Kervansaraylar),

4. Bölüm: İmaretleri Yapan Mimarların Milliyetleri,

5. Bölüm: Han ve Kervansaraylarda Görülen Bazı Hususiyetler,

6. Bölüm: İmaretlerin Metrûk Kalışlarının Sebepleri,

7. Bölüm: Şehir ve Kasabalarda İmaretlerden Başka Bekar Odaları ve Bekar Hanları,

8. Bölüm: Şehir ve Kasabalarda İmaretlerden Başka Çeşitli Barınma Yerleri,

9. Bölüm: Türkiye’de Oteller, İstanbul’un Büyük Otelleri,

10. Bölüm: Türkiye’de Moteller.

Bu önemli eser, yaklaşık iki senede tamamlandı. Müellif, Albert Gabriel, Cornelius Gurlitt, Gündüz Özdeş’in eserleri, Prof. Dr. Osman Turan’ın Türk Tarih Kurumu Belleten Dergisi'nde neşretmiş olduğu Selçuk Vakfiyeleri adındaki makaleleri ve Ord. Prof. Dr. Süheyl Ünver’in Tıp Tarihi Enstitüsü’ndeki zengin arşivinden istifade ederek bu çalışmayı telif etti.

Osman Nuri Ergin, eseri tamamladıktan sonra eseri hakkıyla neşredecek bir kurum ne yazık ki bulamadı. Bu eserin ehemmiyetini bilen Yapı Kredi Bankası sahibi Kâzım Taşkent, bu eseri kendi kurumlarından basmayı Osman Nuri Ergin’e teklif etti. Ergin, bu eseri Yapı Kredi Bankası’na basım için 1957 senesinin Ağustos ayında teslim etmesine rağmen eser, ne yazık ki o dönemde yaşanan siyasi krizlerin ve sonrasındaki darbenin de etkisiyle basılamadı. Eser üzerine çalışmaya devam eden Ergin, yer yer kitaba yeni konular ekledi ve bazı bölümlere okuyucunun işini kolaylaştırmak için açıklayıcı dipnotlarla kitabı genişletti. Bu notlar ve eklenen bölümler sayfa numarası ve yer belirtilmeden dağınık bir halde bulunmakta, eklenen yerler kendi anlayacağı şekilde kısa notlarla belirtilmiş halde dağınık bir şekilde aile arşivinde kalan çalışma, Müslüm Yılmaz tarafından gerekli yerlerde açıklamalar eklenerek yayımlandı.